Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

ბავშვის ცხოვრებაში მშობლის ზედმეტი ჩართულობა მას თავდაჯერებას ართმევს და დეპრესიისკენ უბიძგებს. ბავშვები, რომლებზეც მშობლები მეტისმეტად ზრუნავენ, ცხოვრებისეული გამოწვევებისთვის მზად არასდროს არიან. თუ ბავშვს შესაძლებლობას მისცემთ, რომ სირთულეებს თავად გაუმკლავდეთ, ამით მას მრავალმხრივ დაეხმარებით.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს განვითარებაში ეხმარება

ბავშვის ცხოვრებაში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ეტაპია, როდესაც მას სირთულეებთან გამკლავება უწევს. ერთ-ერთია ხოხვის დაწყება. იატაკზე ხოხვისას ბავშვის ვესტიბულარული აპარატი ვითარდება, ის კოორდინაციის უნარს ივითარებს და სენსორულ უნარებსაც ხვეწს. გარდა ამისა, ხოხვის დაწყება ბავშვს პრობლემების გადაჭრას ასწავლის, მისი კოგნიტური უნარები კი მნიშვნელოვნად უმჯობესდება. ბავშვი მოძრაობაში არასდროს შეზღუდოთ. მას უსაფრთხო გარემო შეუქმენით და ნება მიეცით თავისუფლად იმოძრაოს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იცოდეს პრობლემურ ვითარებასთან დამოუკიდებლად გამკლავება. თუ ის გადაწყვეტილების მიღებას მშობლის ჩარევის გარეშე ვერასდროს ახერხებს, მას პრობლემის გადაჭრა გაუჭირდება. შესაძლოა, დამოუკიდებლად გადაწყვეტილებების მიღებისას ბავშვმა ბევრი შეცდომა დაუშვას, რაც აუცილებელია. ბავშვი არამხოლოდ გამარჯვებით, არამედ მარცხითაც სწავლობს.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს ემოციების მართვას ასწავლის

ბავშვმა ასაკის და ვითარების შესაბამისად მოქცევა უნდა ისწავლოს. ერთი წლის ბავშვისთვის გარეგან სტიმულებზე ტირილით რეაგირება სავსებით ბუნებრივია, თუმცა შედარებით მოზრდილი ბავშვები სხვაგვარად უნდა იქცეოდნენ. ბავშვს გარეგან სტიმულებზე განსხვავებული რეაქციის გამომჟღავნება უნდა ასწავლოთ და იმპულსურობა დააძლევინოთ.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები გონიერები არიან

ბავშვთან ერთად რთული საშინაო დავალებების მომზადებისას მას უფრო მეტ ზიანს მიაყენებთ, ვიდრე სარგებელს მოუტანთ. თქვენი დახმარებით შესრულებული დავალება თქვენს შვილს უფრო ჭკვიანს არ გახდის. ცუდი ნიშნის მიღება ბავშვს სწავლაში მეტად დაეხმარება. ამგვარად ის მომავალში შეცდომების დაშვებას მოერიდება და გააცნობიერებს, რომ წარუმატებლობა სამყაროს აღსასრულს არ ნიშნავს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვი თვითრეგულაციას სწავლობს

წარუმატებლობა ბავშვისთვის ზოგჯერ აუცილებელიც არის. ამ დროს ის სწავლობს როგორ მოიქცეს, როდესაც თავს ცუდად გრძნობს. თუ ბავშვი წარუმატებლობის მიღებას არ ისწავლის, მას შფოთვა და დეპრესია შეაწუხებს. ცხოვრებაში წარუმატებლობა ყველა ადამიანს ხვდება. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ მიიღოს მარცხი მშვიდად და გაწონასწორებულად.

  • დამოუკიდებელმა ბავშვმა იცის, რომ სხვისთვის დახმარების თხოვნა მისაღები ქცევაა

ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ როდესაც დახმარება სჭირდება, ახლობელ ადამიანებს მორიდების ან შიშის გარეშე უნდა მიმართოს. შვილის სირთულეებისადმი მშობლის დამოკიდებულება ადეკვატური უნდა იყოს. როდესაც ბავშვი დახმარების თხოვნით მოგმართავთ, მას პოზიტიურად უნდა შეხვდეთ. როდესაც თქვენი შვილის ცხოვრებაში რაიმე სერიოზული ხდება, მას თქვენთან მოსვლის არ უნდა ეშინოდეს.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად