Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სამი წლის ასაკის ბავშვი უკვე ცალ ფეხზე უნდა იდგეს, ეს თუ არ აქვს, კალიგრაფიაში პრობლემა ექნება,“- თამარ გაგოშიძე

„სამი წლის ასაკის ბავშვი უკვე ცალ ფეხზე უნდა იდგეს, ეს თუ არ აქვს, კალიგრაფიაში პრობლემა ექნება,“- თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში მეტყველების განვითარების ხელშემწყობი თამაშების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ექვსი წლის ასაკის ბავშვი თუ თხუთმეტ წუთზე მეტს არ გისმენს, ეს პრობლემაა. სამი წლის ასკის ბავშვს მეტი არ უნდა მოსთხოვო. გინდა თუ არა დაგიჯდეს მაგიდასთან და ერთი საათი გისმინოს, არ არის ეს ნორმალური. მისი მზაობა არის იმისთვის, რომ მოტორულად შეიმეცნოს სამყარო. ამ პერიოდში ბავშვები უკვე სიტყვებით თამაშობენ. ეს არის მეტყველების განვითარების აქტიური პერიოდი. ორიდან სამ წლამდე აქტიურდება „ვითომ“ თამაშები. ვითომ ტელეფონია ნებისმიერი სხვა საგანი, ვითომ ცხენია ჯოხი. ორიდან სამ წლამდე ეს ძალიან მკაფიოდ ჩანს. ეს ფუნდამენტი უნდა ჰქონდეს ბავშვს. ის შემდგომში როლურ თამაშში გადაიზრდება.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, 3-4 წლის ასაკში ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვით თავისი ქმედების რეგულირება:

„ოთხი წლის ასაკის ბავშვები უკვე აქტიურად თამაშობენ. ამ დროისთვის ბავშვს ისეთი სათამაშოები უნდა მივაშველოთ, რომელიც ხელს უწყობს მეტყველებას. უკვე სიტყვა ხდება ბავშვის იმპულსისა და ქცევის რეგულაციის საშუალება. 3-4 წლის ასაკის ბავშვმა უნდა იცოდეს სიტყვით თავისი ქმედების რეგულირება. თამაშებით ბავშვი სწავლობს სიტყვებს, ფორმებს, ფერებს, კომუნიკაციას, ქცევის რეგულირებას. ის იმზადებს თავს ნებისყოფით გაშუალებული აქტივობისთვის.“

„პირველკლასელი ბავშვები როდესაც მოჰყავთ პრობლემით, რომ მათ უჭირთ წერა, სიტუაციას რომ ვიძიებთ, აღმოჩნდება, რომ ფუნდამენტი არ აქვთ. კალიგრაფია კოორდინაციის შედეგია. სამი წლის ასაკის ბავშვი უკვე ცალ ფეხზე უნდა იდგეს. ერთი წუთის განმავლობაში მას უნდა შეეძლოს ცალ ფეხზე დგომა. სამ-ნახევარი წლის ბავშვი უნდა ხტუნავდეს ცალ ფეხზე და იცავდეს წონასწორობას. ეს თუ არ აქვს, კალიგრაფიაში პრობლემა იქნება. წონასწორობა და ცალ ფეხზე დგომა ბევრ რამეს მოითხოვს. წერა კოორდინაციაა. თუ თვალსა და ხელს შორის ურთიერთობები გავარჯიშებული არ არის, სამთვლიან ველოსიპედს ვერ ატარებს და ცალ ფეხზე ვერ დგას, ამ ბავშვს სერიოზული პრობლემები შეექმნება. ვარჯიში, რომ გინდა თუ არა წერეო, ხუთი წლის ასაკშიც არ უშველის,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​ნევროლოგიისა და ნეიროფსიქოლოგიის ინსტიტუტი

წაიკითხეთ სრულად