Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვს ნებისყოფა არ ჰყოფნის, ეს ჩვეულებრივი ამბავია, ეს გავარჯიშებადია და სამუშაოა,“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მშობლებს ურჩია, როდესაც ბავშვი იტყუება, აუცილებლად გაარკვიონ, რაში დასჭირდა მას ტყუილი და რა იყო მისი მიზანი:z

„ბავშვს სტატუსი რაც აქვს, უფრო მეტი და მეტი უნდა. თუ 12 წამში გაირბინა 100 მეტრი, შემდეგ 9-ში და 8-ში უნდა. ამას აქვს გარკვეული ასაკი. ეს არის 12-დან 18-19 წლამდე ასაკი. ეს იმიტომ ხდება, რომ სტატუსი მჭირდება. ყველა იტყუება სტატუს-კვოს შენარჩუნების მიზნით. ტყუილი თითქოს ნეგატიურია, მაგრამ სიამოვნებით ვამბობთ, რომ ფეხბურთელმა მოატყუა ერთი, მეორე, მესამე. ისევე როგორც ფილმს ვნახულობთ, გვატყუებენ და ფულს ვიხდით ამაში.

თუ მორალური თვალსაზრისით შევაფასებთ, ზოგიერთი ტყუილი უკეთესია, ვიდრე მართალი. ლიტერატურაში არის ასეთი მაგალითი, ცოლი გყავს ახალი მოყვანილი, საჭმელი გააკეთა და არის რაღაც საშინელება. მადლობა უნდა გადაუხადო თუ უნდა უთხრა, რომ ეს საშინელება, თუ კარგია შენ ჭამე? როდესაც მოზრდილი ან ბავშვი გატყუებთ, გაერკვიეთ, რაში სჭირდებოდა ეს. ეს სჭირდებოდა იმისთვის, რომ ეშინოდა და სასჯელს გადარჩეს, თუ რისთვის? ის, რომ ბავშვი აქტიურად იტყუება, არის დასაზუსტებელი, რას ნიშნავს. გარკვეულ ასაკში ეს სჭირდება ფანტაზიას და განვითარებას. არ არსებობს კარლსონი? არ არსებობს არაფერი, რაც შენ წარმოგიდგენია? თუ ფანტაზიაა, რატომ უნდა შეუშალო ხელი.

პრობლემების დროს, როდესაც შვილებზე არის პრობლემა, ხშირად ირკვევა, რომ შვილი არ არის პრობლემა, თვითონ მშობლები არიან პრობლემა. ბავშვი იდეალური მანიპულატორია. თუ დაიჭირა მომენტები, ისე ათამაშებს ამ მშობლებს, რომ თვითონაც ვერ გაიგებენ. თუ ბავშვს ნებელობითი პროცესები არ აქვს განვითარებული, ნებისყოფა არ ჰყოფნის, ეს ჩვეულებრივი ამბავია, ეს გავარჯიშებადია და სამუშაოა. ორი საათი ბავშვი იჯდა და არ განძრეულა, ჩავიდა ეზოში და სუფთად ამოვიდა, მაშინ უნდა მიიყვანოთ ფსიქოლოგთან,“- მოცემულ საკითხზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“ 

წაიკითხეთ სრულად