Baby Bag

,,ბრაზი არის იმედგაცრუების შედეგად გამოვლენილი რეაქცია" - როგორ ვმართოთ ის?

,,ბრაზი არის იმედგაცრუების შედეგად გამოვლენილი რეაქცია" - როგორ ვმართოთ ის?

​ბრაზის მართვასა და ამ მხრივ საკუთარ გამოცდილებაზე ნეიროფსიქოლომა, თამარ გაგოშიძემ გადაცემის - ,,შუადღე” ეთერში ისაუბრა. გაგოშიძემ განმარტა, რა არის ბრაზი და რა განაპირობებს მის არსებობას.

,,ბრაზის მართვა არის ძალიან რთული, ყველაფრის მიმართ. ზოგადად, რა არის ბრაზი? ეს არის იმედგაცრუების შედეგად გამოვლენილი რეაქცია. ეს რეაქცია კი არის ძალიან მწვავე. სასურველია, დასვა შეკითხვა - „რატომ ბრაზდები“, ან უნდა ჩაისუნთქო და ათამდე დაითვალო. მე პირადად, რადგან ბევრი ადამიანის მენეჯმენტი მიწევს, ბუნებრივია, ვბრაზდები ხოლმე. ამ დროს ჩემს თავს ვეუბნები - ,,ხვალ დაელაპარაკე". ხვალამდე ბრაზი წავა, გააანალიზებ, დაალაგებ და ისე გაესაუბრები ადამიანს. ოღონდ მეორე მხარეა, რომ  ეს ბრაზი არ უნდა „ჩაქოლო“. 

ჩვენ გვაქვს კარგი ტერმინი - ,,ასერტიულობა“. ეს ნიშნავს საკუთარი პოზიციისა და დამოკიდებულების გამოხატვას მისაღები გზით. ხშირად ვეუბნები ხოლმე ჩემს ახლობლებს, თანამშრომლებს, რომ უნდა თქვან - რა აწუხებთ, უნდა უთხრან ადამიანს - რაზე არიან გაბრაზებულები, რადგან სხვა შეიძლება, ვერ მიხვდეს, რომ მასზე ვინმე ნაწყენია. ოღონდ ეს ყველაფერი უნდა მოხდეს ჩხუბის გარეშე. ამიტომ, ასერტიულობა არის ძალიან მნიშვნელოვანი თვისება, როცა ადამიანს შეუძლია, გამოხატოს ან „ჩაქოლოს". 

თუ პიროვნება „ჩაქოლავს“, მაშინ შეიძლება, ფსიქიკაზე მიიღოს დარტყმა. მაგალითისთვის, როგორც წესი,  ჩვენ უფროსს ვერ ვეუბნებით, რომ გვეწყინა, ამიტომ, ბრაზს ,,ვქოლავთ", - ამბობს თამარ გაგოშიძე.

წყარო: ​,,შუადღე''


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ,“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი, ის ამას დაისწავლის,“ - ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე

ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვზე ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ძალადობის ნეგატიური შედეგების შესახებ საუბრობს:

„დავიწყოთ იქიდან, რომ ნებისმიერი ფორმის ფიზიკური აგრესია კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვის მიმართ. რა თქმა უნდა, იკრძალება არა მარტო ფიზიკური, არამედ ფსიქოლოგიური ძალადობაც. ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ.“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი. ის ამას დაისწავლის, როგორც ქცევის მოდელს და შემდეგ თავად განახორცილეებს იმავეს, პირველ რიგში, თანატოლების მიმართ, ოჯახის წევრების მიმართ, ხოლო სამომავლოდ საკუთარი შვილების მიმართ. სწორედ ამიტომ, ამ თემაზე საუბარს იმით ვიწყებ, რომ ნებისმიერი აგრესიის გამომხატველი ქცევა არის კატეგოირულად მიუღებელი.“

სალომე გაბაძის თქმით, მშობლები თავის მოწონების მიზნით, სტუმრად ყოფნისას ბავშვებს ხშირად მძიმე მდგომარეობაში აგდებენ და მათ მეტისმეტად სტრესავენ:

„რაც შეეხება განსხვავებას სახლის გარემოსა და სტუმრად ყოფნას შორის, პირველ რიგში, კარგი იქნება, რომ მშობელმა სტუმრად წასვლის წინ უთხრას ბავშვს, თუ რა ელის მას იმ გარემოში, სად მიდის, ვისთან მიდის და როგორი იქნებოდა მისაღები ქცევა ბავშვისგან. ამის შემდეგ, შესაძლოა, ბავშვმა სტუმრად ყოფნისას მაინც გამოავლინოს ქცევა, რომელიც მშობლისთვის არ იქნება მისაღები და არ იქნება მისი მოლოდინის შესაბამისი ან თავმოსაწონებელი. აქაც გააჩნია რა სიმწვავის ქცევა ვლინდება. რეალურად პირზე ხელის აფარება, ჩქმეტა, მხოლოდ იმიტომ, რომ ბავშვის ქცევა მშობლის სოციალურ მოლოდინს არ ამართლებს, რა თქმა უნდა, მიუღებელია. ბავშვს უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, რომ გამოხატოს საკუთარი თავი.“

„არ დავეთანხმებოდი მშობლების დამოკიდებულებას, როდესაც უნდათ, რომ განსაკუთრებით წარმოაჩინონ ბავშვები სტუმრად ყოფნისას. ეს ერთგვარი ზეწოლაა ბავშვზე. ბავშვს ეუბნებიან, რომ ლექსები თქვას, იმღეროს, უსვამენ სხვადასხვა შეკითხვას, უნდათ, რომ მოყვეს ისტორიები, რაც ბავშვისთვის, შეიძლება, საერთოდ არ იყოს კომფორტული იმ გარემოში. უმჯობესია, ბავშვს მივცეთ ადაპტაციის შესაძლებლობა. უცხო გარემო ნებისმიერი ჩვენგანისთვის სტრესია, ვიღაცისთვის ნაკლებად, ვიღაცისთვის მეტად. ასევეა ბავშვისთვისაც, მას ნებისმიერი უცხო გარემო გარკვეულ სტრესს უქმნის და სჭირდება დრო იმისთვის, რომ ამ გარემოს მოერგოს, გაიგოს, რა მოლოდინი აქვს ამ გარემოს მის მიმართ. შესაბამისად, უცხო გარემოში, უცხო ადამიანებთან შესვლისთანავე როდესაც კიდევ დამატებითი მოთხოვნები ჩნდება ბავშვის მიმართ, ეს ბავშვის ემოციურად დათრგუნვას იწვევს,“ - აღნიშნავს სალომე გაბაძე.

წაიკითხეთ სრულად