Baby Bag

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

„გლოვა ეს არის ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შედეგად გამოწვეული სევდის განცდა, ის მოიცავს შემდეგ ასპექტებს: ფსიქოლოგიური, სოციალური და სომატურ პასუხს ადამიანის დაკარგვის შესახებ. გლოვას აქვს თავისი ფაზები და მნიშვნელოვანია ადამიანმა გლოვის ფაზის ყველა ეტაპი გაიაროს“.

  • შოკის ფაზა - ადამიანი პასიურ მდგომარეობაშია, დაუცველობის შეგრძნება აქვს; შესაძლოა თან ერთვოდეს უარყოფის განცდა, არაადეკვატური ქცევები, ცრემლიანობა, შიში და.ა.შ.
  • დანაკარგის გაცნობიერების ფაზა - აქვს დეპრესიული სიმპტომები, შესაძლოა ჰქონდეს დანაშაულის განცდა, ბრაზი როგორც საკუთარი თავის, ასევე ოჯახების წევრების მიმართ, უიმედობისგანცდა;
  • აღდგენის ფაზა - ადამიანი ნელ-ნელა ეგუება და ღებულობს შეცვლილ რეალობას, ცდილობს ადაპტირებას, ხდება აქტიური, უმჯობესდება ცხოვრების ხარისხი.

უნდა დავუმალოთ თუ არა ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში?

არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ ამბის დამალვა, ვინაიდან ბავშვები კარგად აღიქვამენ გარშემომყოფების ემოციურ ფონს, შესაბამისად, ამ დანაკარგის არ ცოდნამ შესაძლოა ზემოთხსენებული ფაზები შეაფერხოს და უფრო მეტად ტრავმული გახდეს ამბის მოგვიანებით გაგება.როდესაც ზრდასრულები გადიან გლოვის ეტაპებს, მათთან ერთად უნდა გაიაროს ბავშვმაც ეს პერიოდი. ასევე, საყურადღებოა ვინ მიაწვდის ამ ინფორმაციას, მნიშვნელოვანია ეს ადამიანი იყოს ბავშვისთვის სანდო პიროვნება, ამ შემთხვევაში, ერთ-ერთი მშობელი და თუ მშობლების გარდაცვალება ხდება, მაშინ მისთვის უახლოესმა ადამიანმა უნდა აუხსნას ამის შესახებ.

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების ამბავი ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

-როგორც უკვე ვთქვით,უნდა მოხდეს სწორი ინფორმაციის მიწოდება, ახლობელი ადამიანის მიერ, რადგან თუ სხვისგან გაიგებს შესაძლოა მეტად შოკისმომგვრელი და მატრავმირებელი აღოჩნდეს. ამასთან,მნიშვნელოვანია ადამიანმა, ვინც ამ ამბავს ეტყვის იცოდეს როგორ აღიქვამს და ესმის ბავშვს გარდაცვალების საკითხი და როდესაც აუხსნის რა არის გარდაცვალება, ეს უნდა იყოს ფაქტებით გაჯერებული,რეალური. არ არის რეკომენდირებული სიკვდილის ძილთან გაიგივება, ვინაიდან შემდგომში, როცა ბავშვი ადამიანს მძინარე მდგომარეობაში დაინახავს შესაძლოა დაეუფლოს შიშის ან შფოთვის განცდა.

- რა წინადადებები არ უნდა უთხრას მშობელმა ბავშვს ამ დროს?

- ახსნის დროს მიუღებელია ისეთი ფრაზების გაჟღერება, როგორიცაა - „ ღმერთთან წავიდა“, „ცაშია, „სხვაგან იმყოფება“, „მოვა დრო და ვნახავთ“ და ა.შ. არ უნდა იყოს ილუზორული, ბუნდოვანი წინადადებებით მოცული, რადგან შესაძლოა უფრო მატრავმირებელი გახდეს და მეტი კითხვები გაუჩნდეს ბავშვს. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ ფაქტებით გაჯერებული, სწორი ინფორმაცია, ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით.

სიბრალულის განცდახელისშემშლელია და არ უნდა აგვერიოს ემპათიაში. ემპათია არის მხარდამჭერი მდგომარეობა, ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბავშვის ემოციურ ფონს, მის კითხვებს ადეკვატურ პასუხებს ვცემთ და ვეუბნებით, რომ მისი სტრესი ნორმალურია და აბსოლუტურად ადეკვატურია ასეთ დროს. არ უნდა უთხრათ, რომ არ იტიროს, არ იგლოვოს, ბავშვს უნდა მივცეთ საშუალება გამოხატოს ემოციები.

- რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ფსიქოთერაპევტს?

- გლოვის ეტაპების გავლის პროცესში აუცილებელია ახლობლი ადამიანებისმხარდაჭერა. ამ დროს, რაიმე სახის სიღრმისეული თერაპია არ ტარდება. მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების ინფორმირება, რათა მოხდეს მოზარდის ან ბავშვის სწორი მხარდაჭერა. ამ ფაზების გავლის შემდეგ, თუ შევამჩნიეთ რომ ბავშვის ემოციური მდგომარეობა უფრო გამწვავდა, სიმპტომები არ მსუბუქდება და საქმე გვაქვს გახანგრძლივებულ გლოვასთან, თუ ბავშვი ხანგრძლივი დროის მერეც გაღიზიანებულია, ჩაკეტილია, უეცრად იცვლება მისი ქცევა და ხასიათი, ხდება უჩვეულო,ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სპეციალისტის ჩართვა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვი მაღაზიაში ისტერიკას გიწყობთ, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ და მისი მოთხოვნები არ შეასრულოთ

თუ ბავშვი მაღაზიაში ისტერიკას გიწყობთ, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ და მისი მოთხოვნები არ შეასრულოთ

ბავშვები ყველაზე ხშირად სწორედ სასურსათო მაღაზიებში ჭირვეულობენ. ზოგიერთი მათგანი იწყენს, ნაწილი კი განათებებისა და ხმაურის გამო ძალიან აღგზნებულია. მთავარი მიზეზი, რის გამოც პატარები მაღაზიებში კონტროლს კარგავენ, დახლებზე მოთავსებული პროდუქტებია, რომლებიც მათ ძალიან უყვართ.

მშობლების დიდი ნაწილი, შვილის მხრიდან ისტერიკის მოწყობის შიშით, ბავშვს სასურსათო მაღაზიებში აღარ ატარებს, რაც დიდი შეცდომაა. იმისთვის, რომ ბავშვმა მაღაზიაში ისტერიკების მოწყობა სამუდამოდ შეწყვიტოს, მშობლებმა გარკვეული რეკომენდაციები უნდა დაიცვან. შვილის სახლში დატოვება გამოსავალი არ არის და პრობლემის მოგვარებაში ვერ დაგეხმარებათ.

ბავშვის საჯარო სივრცეში გაყვანამდე გარკვეული წესები შეიმუშავეთ. პატარებმა უნდა იცოდნენ, რა სახის ქცევებია მისაღები, როდესაც ისინი მაღაზიაში იმყოფებიან. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ სათამაშო მოედანზე ყვირილი და სირბილი სავსებით ნორმალური მოვლენაა, თუმცა სურსათის მაღაზიაში მსგავსი ქცევა მოსაწონი არ არის. ბავშვს განუმარტეთ, რომ მაღაზიაში ყოველთვის თქვენთან ერთად უნდა იყოს, არ ირბინოს და თაროებიდან პროდუქტები დაუკითხავად არ აიღოს. თქვენს შვილს აუხსენით, რა შედეგები მოჰყვება მის დადებით და უარყოფით ქცევას.

ნეგატიური ქცევის პრევენციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ვიდრე ბავშვს მაღაზიაში წაიყვანთ, დარწმუნდით, რომ ის კარგად არის გამოძინებული და დანაყრებული. თუ ბავშვი დაღლილი ან გაღიზიანებულია, მასთან ერთად პროდუქტების შესაძენად ნუ წახვალთ.

მაღაზიაში რომ შეხვალთ, ბავშვი აუცილებლად რამით დაასაქმეთ. თუ ის თავს დაკავებულად იგრძნობს, აღარ იჭირვეულებს. თაროებიდან აღებული პროდუქტები თქვენს შვილს მიაწოდეთ და უთხარით, რომ კალათაში ჩაალაგოს.

ბავშვის ნეგატიურ ქცევას ყოველთვის ერთი და იმავე მეთოდებით უნდა უპასუხოთ. თუ ბავშვი სირბილს დაიწყებს, გარეთ გამოიყვანეთ და უთხარით, რომ შესვენება გაქვთ. მას მაღაზიაში დაბრუნების უფლება მანამ არ უნდა მისცეთ, სანამ არ დამშვიდდება. თუ თქვენი შვილი ისტერიკას გიწყობთ და მოითხოვს, რომ მისთვის გარკვეული პროდუქტი შეიძინოთ, მის ქცევას ყურადღება არ მიაქციოთ. ბავშვების უდიდესმა ნაწილმა იცის, რომ ყვირილით და ტირილით მშობლებს საჯარო სივრცეში უხერხულ მდგომარეობაში აყენებენ, რის გამოც ისტერიკას ისინი იარაღად იყენებენ. არასდროს უყიდოთ ბავშვს პროდუქტი, როდესაც ის ამას დაჟინებით მოითხოვს. მან უნდა იცოდეს, რომ ტირილით ან ყვირილით ვერასდროს მიიღებს იმას, რაც სურს.

ბავშვი აუცილებლად წახალისეთ, როდესაც კარგად იქცევა. თუ ის მაღაზიაში მშვიდად დაგყვებათ, არ ტირის და არაფერს ითხოვს, საჩუქრად საყვარელი ტკბილეული უყიდეთ ან კარგი ქცევისთვის შეაქეთ.

ბავშვი მაღაზიაში ხშირად ატარეთ, მაშინად კი, როდესაც მხოლოდ ერთი ან ორი პროდუქტის შესაძენად მიდიხართ. თქვენი შვილის ქცევას დააკვირდით და მას მაღაზიაში მისაღები ქცევის წესების შესწავლაში დაეხმარეთ.

მომზადებულია​ verywellfamily.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად