Baby Bag

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

„გლოვა ეს არის ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შედეგად გამოწვეული სევდის განცდა, ის მოიცავს შემდეგ ასპექტებს: ფსიქოლოგიური, სოციალური და სომატურ პასუხს ადამიანის დაკარგვის შესახებ. გლოვას აქვს თავისი ფაზები და მნიშვნელოვანია ადამიანმა გლოვის ფაზის ყველა ეტაპი გაიაროს“.

  • შოკის ფაზა - ადამიანი პასიურ მდგომარეობაშია, დაუცველობის შეგრძნება აქვს; შესაძლოა თან ერთვოდეს უარყოფის განცდა, არაადეკვატური ქცევები, ცრემლიანობა, შიში და.ა.შ.
  • დანაკარგის გაცნობიერების ფაზა - აქვს დეპრესიული სიმპტომები, შესაძლოა ჰქონდეს დანაშაულის განცდა, ბრაზი როგორც საკუთარი თავის, ასევე ოჯახების წევრების მიმართ, უიმედობისგანცდა;
  • აღდგენის ფაზა - ადამიანი ნელ-ნელა ეგუება და ღებულობს შეცვლილ რეალობას, ცდილობს ადაპტირებას, ხდება აქტიური, უმჯობესდება ცხოვრების ხარისხი.

უნდა დავუმალოთ თუ არა ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში?

არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ ამბის დამალვა, ვინაიდან ბავშვები კარგად აღიქვამენ გარშემომყოფების ემოციურ ფონს, შესაბამისად, ამ დანაკარგის არ ცოდნამ შესაძლოა ზემოთხსენებული ფაზები შეაფერხოს და უფრო მეტად ტრავმული გახდეს ამბის მოგვიანებით გაგება.როდესაც ზრდასრულები გადიან გლოვის ეტაპებს, მათთან ერთად უნდა გაიაროს ბავშვმაც ეს პერიოდი. ასევე, საყურადღებოა ვინ მიაწვდის ამ ინფორმაციას, მნიშვნელოვანია ეს ადამიანი იყოს ბავშვისთვის სანდო პიროვნება, ამ შემთხვევაში, ერთ-ერთი მშობელი და თუ მშობლების გარდაცვალება ხდება, მაშინ მისთვის უახლოესმა ადამიანმა უნდა აუხსნას ამის შესახებ.

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების ამბავი ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

-როგორც უკვე ვთქვით,უნდა მოხდეს სწორი ინფორმაციის მიწოდება, ახლობელი ადამიანის მიერ, რადგან თუ სხვისგან გაიგებს შესაძლოა მეტად შოკისმომგვრელი და მატრავმირებელი აღოჩნდეს. ამასთან,მნიშვნელოვანია ადამიანმა, ვინც ამ ამბავს ეტყვის იცოდეს როგორ აღიქვამს და ესმის ბავშვს გარდაცვალების საკითხი და როდესაც აუხსნის რა არის გარდაცვალება, ეს უნდა იყოს ფაქტებით გაჯერებული,რეალური. არ არის რეკომენდირებული სიკვდილის ძილთან გაიგივება, ვინაიდან შემდგომში, როცა ბავშვი ადამიანს მძინარე მდგომარეობაში დაინახავს შესაძლოა დაეუფლოს შიშის ან შფოთვის განცდა.

- რა წინადადებები არ უნდა უთხრას მშობელმა ბავშვს ამ დროს?

- ახსნის დროს მიუღებელია ისეთი ფრაზების გაჟღერება, როგორიცაა - „ ღმერთთან წავიდა“, „ცაშია, „სხვაგან იმყოფება“, „მოვა დრო და ვნახავთ“ და ა.შ. არ უნდა იყოს ილუზორული, ბუნდოვანი წინადადებებით მოცული, რადგან შესაძლოა უფრო მატრავმირებელი გახდეს და მეტი კითხვები გაუჩნდეს ბავშვს. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ ფაქტებით გაჯერებული, სწორი ინფორმაცია, ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით.

სიბრალულის განცდახელისშემშლელია და არ უნდა აგვერიოს ემპათიაში. ემპათია არის მხარდამჭერი მდგომარეობა, ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბავშვის ემოციურ ფონს, მის კითხვებს ადეკვატურ პასუხებს ვცემთ და ვეუბნებით, რომ მისი სტრესი ნორმალურია და აბსოლუტურად ადეკვატურია ასეთ დროს. არ უნდა უთხრათ, რომ არ იტიროს, არ იგლოვოს, ბავშვს უნდა მივცეთ საშუალება გამოხატოს ემოციები.

- რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ფსიქოთერაპევტს?

- გლოვის ეტაპების გავლის პროცესში აუცილებელია ახლობლი ადამიანებისმხარდაჭერა. ამ დროს, რაიმე სახის სიღრმისეული თერაპია არ ტარდება. მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების ინფორმირება, რათა მოხდეს მოზარდის ან ბავშვის სწორი მხარდაჭერა. ამ ფაზების გავლის შემდეგ, თუ შევამჩნიეთ რომ ბავშვის ემოციური მდგომარეობა უფრო გამწვავდა, სიმპტომები არ მსუბუქდება და საქმე გვაქვს გახანგრძლივებულ გლოვასთან, თუ ბავშვი ხანგრძლივი დროის მერეც გაღიზიანებულია, ჩაკეტილია, უეცრად იცვლება მისი ქცევა და ხასიათი, ხდება უჩვეულო,ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სპეციალისტის ჩართვა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

8 მეცნიერულად დასაბუთებული მიზეზი, თუ რატომ უნდა ჩავეხუტოთ შვილებს

ჩახუტება დედებისა და შვილებისთვის ბედნიერების მომტანია. გარდა ამისა, არსებობს რამდენიმე კვლევებსა და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მიზეზი, თუ რატომ არის ის ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანი.

1. ჩახუტება გაღიზიანებულ ბავშვს ამშვიდებს

ყველამ ვიცით, როგორ ახარებს ბავშვს ჩახუტება. ის გაღიზიანებულ და განერვიულებულ ბავშვს სწრაფად ამშვიდებს. კლივლენდის კლინიკის კვლევებით დადგინდა, რომ ძლიერ ჩახუტებას ტანტრუმის დროს ბავშვის დამშვიდება შეუძლია.​ ჩახუტების დროს ორგანიზმში სტრესის ჰორმონის, კორტიზოლის დონე ეცემა. როდესაც ბავშვს ეხუტებით, მისი კუნთები დუნდება, სისხლის ცირკულაცია კი უმჯობესდება. ეს ყოველივე ძლიერი ემოციების აღმოცენებისას ორგანიზმს ადეკვატური ფიზიოლოგიური რეაქციის აღმოცენებაში ეხმარება.

2. ფიზიკური შეხება ბავშვის შიშებს ამცირებს

ფსიქოლოგიურ მეცნიერებათა ასოციაციამ გამოაქვეყნა კვლევის შედეგები, რათა შფოთვისა და შიშის შემცირებაზე ფიზიკური შეხების გავლენა შეეფასებინა. კვლევებით დადგინდა, რომ თუნდაც რამდენიმე წამით ფიზიკურ შეხებას შფოთვის და შიშის შემცირება შეუძლია. მშობლებს შეშინებული ბავშვის დამშვიდება ხელის ჩაკიდებით ან ჩახუტებით შეუძლიათ. თქვენი ერთი შეხებაც კი ბავშვს აგრძნობინებს, რომ საშიში არაფერია და ყველაფერი კარგად იქნება.

3. ჩახუტებას ბავშვის დნმ-ის გაუმჯობესება შეუძლია

2017 წელს „განვითარებისა და ფსიქოპათოლოგიის ჟურნალში“ გამოქვეყნებული კვლევის ანალიზში საუბარი იყო მეცნიერთა დასკვნაზე, რომლის მიხედვითაც, ჩახუტებას ბავშვის ეპიგენომის შეცვლა შეუძლია. ​ბავშვები, რომლებსაც მშობლები ხშირად ეხუტებოდნენ მოზრდილ ასაკში გაუმჯობესებული ფიზიკური და მენტალური ჯანმრთელობით გამოირჩეოდნენ. ამასთან, ჩვილებს, რომლებსაც მშობლები იშვიათად ეფერებოდნენ, ხშირად აწუხებდათ ბიოლოგიური მოუმწიფებლობის პრობლემები, რაც მომავალში მენტალური და ფიზიკური ჯანმრთელობის პრობლემების გამომწვევი ხდებოდა.

4. ჩახუტება იმუნურ სისტემას აძლიერებს

ბავშვებს ხშირად აწუხებთ სურდო, ხველა და ყელის ტკივილი. იცოდით, რომ მათი იმუნიტეტის გაძლიერება უფრო ხშირი ჩახუტებითა და მოფერებითაც არის შესაძლებელი?! კარნეგი-მელონის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ადამიანები, რომლებსაც ხშირად ეხუტებიან, ვირუსული ინფექციებით იშვიათად ავადდებიან. ამასთან, თუ ისინი დაავადდებიან მსგავსი ინფექციით, მათთან ავადმყოფობა შედარებით მსუბუქი ფორმებით მიმდინარეობს.

5. ფიზიკური შეხება ბავშვის ტვინის ფუნქციებს აუმჯობესებს

ჩახუტება ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის ძალიან სასარგებლოა. „Medical Daily” – ში გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, რამდენიმე კვლევით დასტურდება, რომ ჩახუტება ბავშვის ტვინს მრავალმხრივ ავითარებს. მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ​მშობლებთან ჩახუტების სიხშირე ბავშვის ტვინის ზომაზე ახდენს გავლენას. უკეთ განვითარებული ტვინი ბავშვს მეტად გონიერს ხდის და ის უფრო ემპათიურ ადამიანად ყალიბდება. უკეთ განვითარებულ ტვინს სწავლისა და შემეცნების მეტი შესაძლებლობა აქვს.

6. ჩახუტება ოქსიტოცინის გამომუშავებას უწყობს ხელს

ოქსიტოცინს სხვაგვარად სიყვარულის ჰორმონის სახელითაც ვიცნობთ. პენსილვანიის მედიცინის სკოლის დასკვნით, ხშირი ჩახუტება და კოცნა ბავშვის ძილს აუმჯობესებს, სტრესს ამცირებს, ხოლო გულს უფრო ჯანმრთელსა და ძლიერს ხდის.

7. ჩახუტება ბავშვს ემოციების რეგულაციის უნარის შეძენაში ეხმარება

​ბავშვები ემოციების რეგულირების უნარით არ იბადებიან, ისინი ამას მშობლებისგან სწავლობენ. ემოციური ბავშვის ჩახუტებისას მას არამხოლოდ დამშვიდებაში ეხმარებით, არამედ ის აცნობიერებს, რომ მას ემოციების რეგულაციის უნარი აქვს. ამგვარად ბავშვები სწავლობენ, რომ ყველაზე ძლიერი ემოციების გაკონტროლებაც შეუძლიათ. ისინი ნელ-ნელა აცნობიერებენ, როგორ უნდა გადალახონ ცხოვრებისეული სირთულეები.

8. ფიზიკური შეხება მშობელსა და შვილს შორის კავშირს აძლიერებს

ჩახუტების ყველაზე დადებითი შედეგი ის არის, რომ მისი დახმარებით თქვენსა და ბავშვს შორის არსებული კავშირი მყარდება. ჩახუტება ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მას თქვენი ნდობა შეუძლია. ის თავს უფრო უსაფრთხოდ გრძნობს, როდესაც გეხუტებათ. ეს ყოველივე თქვენც გეხმარებათ, რომ შვილთან კავშირი განამტკიცოთ და თქვენი ურთიერთობა გაამყაროთ.

მომზადებულია​ moms.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად