Baby Bag

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“

„მშობლებს სამ წესს დავუწესებ...“
აუცილებელია თუ არა ბავშვს წინასწარ შევასწავლოთ სასკოლო პროგრამა? - აღნიშნულ თემაზე აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა „დილა მშვიდობისა საქართველოსთან“ ისაუბრა. 

მისი თქმით, რატომღაც ჰგონიათ, რომ სკოლისთვის მომზადება გულისხმობს, როდესაც ბავშვმა ბევრი ლექსი, კითხვა, წერა და ანგარიში იცის. თუ ეცოდინება კარგია, თუმცა თუ არ იცის, საშიში არ არის. არ არის კარგი, როდესაც სპეციალურად ვასწავლით წერა-კითხვას იმისათვის, რომ სკოლაში აღარ დასჭირდეს. თუ ბავშვმა მოითხოვა - ვასწავლოთ, მაგრამ თუ ის ამისკენ არ ისწრაფვის - არ დავაძალოთ. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენი ბავშვი რამეს ჩამორჩება.

„ერთი წლით ადრე უნდა ვესაუბროთ ბავშვებს სკოლაზე, მასწავლებლებზე, ძალიან უნდა შევაყვაროთ პედაგოგები. ხანდახან ამბობენ, რომ „აი, ამ სკოლაში ასეთი სწავლებაა“, „ამ სკოლაში ინგლისურია გაძლიერებული“ - ამით არ უნდა მოიხიბლოს მშობელი. უმჯობესია გაიკითხოს, ვინ არის „ქალბატონი თამარი“, „ქალბატონი ნინო“ - კეთილი, გულისხმიერი მასწავლებელი, ბავშვები რომ უყვარს. უკეთესია ბავშვს წინასწარ გაეცნოს მასწავლებელი, ტელეფონით ან წერილი გაუგზავნოს, შეიძლება შეხვდნენ კიდეც, ბავშვები უკვე შეგუებულები იქნებიან და არ იუცხოვებენ სკოლას. თუ მაინც გაუცხოვდა, სჯობს ასეთი ბავშვების მშობლები პირველ დღეს სკოლაში დავტოვოთ. დასხდებიან საკლასო ოთახში, დაგვინახავენ, როგორი მასწავლებლები ვართ და იმედი მივცეთ, რომ მათ შვილს ძალიან კარგი პედაგოგი შეხვდა. რაც მთავარია, ბავშვიც მშვიდად იქნება, რადგან დედა ახლოს ეყოლება,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა. 

მისი თქმით, ბავშვმა სწავლა უნდა შეიყვაროს და არა სწავლა რამის გამო, თუნდაც ქულებისთვის. არავითარი საჩუქარი! საკმარისია მასწავლებელმა დაურეკოს მშობელს და შეაქოს ბავშვი - „თქვენმა შვილმა დღეს ძალიან გამახარა, როგორი მაგალითების ამოხსნა სცოდნია“. როდესაც დედა ამას მოისმენს, შვილს მოეფერება და ბავშვს კიდევ გაუჩნდება მოტივაცია, რომ შემდეგ დღესაც წავიდეს სკოლაში.

„პირველკლასელებს თავხედობას ვერ დავაბრალებთ, ისინი შეიძლება უმართავები არიან. თუ კი მაინდამაინც მეორე, მესამე კლასში არის გათავხედებული და უმართავი ბავშვი, მასთან გვმართებს პიროვნული ურთიერთობა, ხომ ვერ გავაგდებთ სკოლიდან?! ყველა ბავშვი ჩვენია. დღეს ასეთია, მაგრამ არ ვიცით, იქნებ გენია შფოთავს მასში და არა თავხედობა?! როცა ნიჭი აქვს ადამიანს, ეს ნიჭი აცახცახებს სხეულს. როცა ბავშვი შენთან ახლოსაა, თავზე ხელი დაადე, დედის თანდასწრებით მასზე კარგი თქვი, ისეთი რამ მიაწერე, რაც არ ახასიათებს, თუმცა გინდა, რომ გამოვლინდეს,“ - დასძინა მან. 

აკადემიკოსმა მშობლებს სამი წესი დაუწესა - „მშობლებს სამ წესს დავუწესებ“: 

პირველი:

უნდა გიყვარდეს შვილი. გიყვარდეს არა შენთვის, არამედ მისთვის. არ დაუყვირო, არ გაარტყა, არ დაემუქრო, კუთხეში არ დააყენო, თითი არ დაუქნიო. ამრიგად, პირველი წესი! გიყვარდეს ბავშვი შენი კარგი ქცევით. ალერსი სიყვარულით, კეთილ საქმეთა გარეშე მკვდარია. ასე უყვართ? თავიანთი სიმშვიდისთვის უყვართ, თუ იმისთვის, რომ ისინი მომავალი მოქალაქეები უნდა გახდნენ მშვენიერი ქვეყნის?!

მეორე:

უნდა გამოიჩინოთ მოთმინება. ბავშვი კიდეც იცელქებს, კიდეც იყვირებს, კიდეც განმარტოვდება. თუ ესენი არ მოხდა მის ცხოვრებაში, ვერ გაიზრდება. დედაა დასასჯელი, როცა მოთმინებას კარგავს, რადგან ბავშვმა თუ არ იცის, მშობელმა იცის, რომ სიმშვიდე ზრდის მის შვილს.

მესამე:

მესამე არის ნდობა. ჰუმანურობა ეს იქნება - „მე მჯერა, ჩემი სიყვარული ბავშვს გამოასწორებს“, „მიყვარს გზასაცდენილი სიყვარულით გამოვასწორო“.

მოდი, შევასმინოთ ჩვენს კეთილ მშობლებს ილია ჭავჭავაძის სიტყვები, რომელშიც აღზრდის მიზანიც არის ჩადებული, პროგრამაც და მეთოდიც:

„დედავ! ისმინე ქართვლის ვედრება:

ისე აღზარდე შენ შვილის სული,

რომ წინ გაუძღვეს ჭეშმარიტება,

უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული.“

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?

როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას?
როგორ მოვუაროთ კოღოს ნაკბენს ბავშვებში და რა სიმპტომები აქვს ნაკბენისგან გამოწვეულ ალერგიას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ნინო მჭედლიშვილი.

​- ქალბატონო ნინო, ზაფხულში მომრავლდნენ კოღოები, როგორ ავაცილოთ თავიდან მათი ნაკბენი?

​- კოღოს კბენისგან თავის დასაცავად უმჯობესია, შეიზღუდოს გარე აქტივობა, გამთენიისას და საღამო ხანს, განსაკუთებით. მაღალტენიან გარემოში.

​სახლის გარშემო დააშრეთ გუბურები, რადგან დამდგარი წყალი კოღოების გამრავლებისთვის კარგ პირობებს იძლევა, ფანჯრებზე და კარზე გამოიყენეთ მწერისგან დამცავი ბადეები. ინსექტიციდი პერმეთრინი გამოიყენეთ ქსოვილზე შესასხურებლად (მაგალითად, კარავზე, საძილე ტომარასა და ტანსაცმელზე) მაგრამ, უშუალოდ კანზე არ უნდა დაიტანოთ.

​მწერისგან ყველაზე ეფექტური დამცავი საშუალება, რეპელენტია DEET-ის (N,N-diethyl-3-methylbenzamide) და პიკარიდინის შემცველი. ადამიანი კოღოს იზიდავს კანის სუნის, ტემპერატურის და ამოსუნთქული ნახშიროჟანგის მიხედვით. DEET-ის შემცველი ხსნარი კბენისგან ეფექტური დაცვის საშუალებას წარმოადგენს. რაც უფრო მაღალია მისი კონცენტრაცია პროდუქტში, მით ხანგრძლივია დაცვითი ეფექტი. ბავშვებში DEET-ის 10%-იანი საშუალების გამოყენება რეკომენდებულია 2 თვის ასაკიდან. დაუშვებელია DEET-ის შემცველი ხსნარის დალევა ან შესუნთქვა, ასევე დაკაწრულ ან მზისგან დამწვარ კანზე წასმა, რადგან მაღალი კონცენტრაციის შემთხვევაში ავლენს ნეიროტოქსიურ ეფექტს. შეუძლია დაშალოს მწერისგან დამცავი ბადე, სპანდექსი, ვისკოზა, ტყავი და პლასტმასის სათვალის ჩარჩო და საათიც კი.
პიკარიდინი ადამიანის კანზე ქმნის ბარიერს, რაც იცავს მწერის კბენისგან. არ აქვს სუნი, არ ტოვებს კვალს, აქვს ხანგრძლივი ეფექტი (8- 10 სთ). გამოიყენება 2 თვის ასაკიდან.
სხვა საშუალებები, როგორებიცაა: ციტრონელას ექსტრაქტი და ევკალიპტის ზეთი, ნაკლებად ეფექტურია. ციტრონელას დამცველობითი ეფექტი გრძელდება 20 წუთამდე, ევკალიპტის ზეთის - 2 საათამდე.
- რა ბუნებრივი საშუალებები გამოვიყენოთ, როცა ბავშვს ექავება ნაკბენი და შეიძლება თუ არა სპირტის წასმა?
- მწერის კბენის შემდეგ, პირველ რიგში, უნდა მოხდეს ნაკბენის გრილი, საპნიანი წყლით ჩამობანა, ცივი საფენის დადება, „calamine'' - ის ან პრამოქსინის შემცველი გელის, ლოსიონის გამოყენება. ადგილობრივი საანესთეზიო და ანტიჰისტამინური გელის ან კრემის რუტინულად გამოყენება არა არის რეკომენდებული, რადგან მზის სხივებს შეუძლიათ კანის მგრძნობელობის მომატება და კონტაქტური ალერგიული რეაქციის განვითარება. ქავილის შემცირების მიზნით, ექიმთან შეთანხმებით, შესაძლებელია დასალევად ანტიჰისტამინური პრეპარატების გამოყენება, დიდი ადგილობრივი რეაქციის შემთხვევაში კი ადგილობრივად და/ან დასალევად კორტიკოსტეროიდული საშუალებების გამოყენება სიმძიმის მიხედვით.
- რა სიმპტომები აქვს კოღოს ნაკბენის შედეგად გამოწვეულ ალერგიას?
- კოღოს ნაკბენზე ტიპურ რეაქციას მიეკუთვნება კანის სიწითლე, მცირედი შეშუპება, რომელიც პიკს აღწევს დაახლოებით 20 წუთამდე, მოგვიანებით ყალიბდება პაპულა, ახასიათებს ძლიერი ქავილი 24-26 სთ-მდე და განიცდის უკუგანვითარებას 7-10 დღეში. დიდ ადგილობრივ რეაქციას მიეკუთვნება ნაკბენი არე, რომელსაც ახასიათებს ძლიერი ქავილი, ან მტკივნეულობა, სიწითლე, სიმხურვალის შეგრძნება, შეშუპება 10 სმ-ზე მეტი დიამეტრის. რეაქცია ვითარდება კოღოს კბენიდან რამდენიმე საათში და პროგრესირებს 8-12 სთ-ის ფარგლებში, უმჯობესდება 3-10 დღეში. თუ ნაკბენი არე თვალთან ახლოსაა, განსაკუთრებით ბავშვებში, შესაძლოა, შეშუპდეს მთლიანად სახე, გაძნელდეს თვალის გახელა, კვება. დიდ ადგილობრივ რეაქციას შესაძლოა, ახლდეს კუნთების ტკივილი, ცხელება. თუმცა, ძლიერი სისტემური ალერგიული რეაქცია კოღოს ნაკბენზე ძალიან იშვიათია.
ინტერვიუში მოცემული ინფორმაცია ეფუძნება ​წყაროს
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად