Baby Bag

ბავშვებში რთული ქცევის შესახებ ინსტაგრამ ბლოგერი დეა შიმშინაშვილი საუბრობს

ბავშვებში რთული ქცევის შესახებ ინსტაგრამ ბლოგერი დეა შიმშინაშვილი საუბრობს

არ არსებობს ბავშვი, რომელსაც რთული ქცევა ერთხელ მაინც არ გამოუვლენია. ხშირად მშობლებმა ამ ფრაზის რეალური ახსნა არ იციან, არც გამომწვევი მიზეზები, შესაბამისად, აკრავენ ბავშვებს იარლიყებს, როგორებიცაა: ცუდი ბავშვია, უზრდელია, თავხედია და ა.შ

და მაინც, რა არის რთული ქცევა?

ეს არის ბავშვის მხრიდან უარყოფითი ემოციების გამოვლენა, სხვადასხვა გზით. მაგ: არ ემორჩილება წესებს. ყვირის. ცდილობს საკუთარი თავის ან სხვის დაზიანებას, (კბენა, დარტყმა და სხვა) აქვს ტანტრუმი.

ნებისმიერი ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომი ბავშვებში ნორმალურია, მანამ სანამ მათი ემოციური და სოციალური უნარები განვითარდება.

რა იწვევს რთულ ქცევას ?

მშობელი ყოველთვის უნდა დააკვირდეს ბავშვის რთული ქცევის გამოვლენის მიზეზს, ანუ იმას, თუ რა უსწრებს წინ ამ ქცევას. 

ეს შეიძლება იყოს:

1. დაღლილობა
2. შიმშილი
3. ზედმეტად აქტიური გრაფიკი
4. რუტინების ნაკლებობა
5. ქცევითი დარღვევები
6. ოჯახური მდგომარეობის ცვლილება
7. შიში
8. გადაჭარბებული დრო ეკრანთან
9. იარლიყები
10. განვითარების ეტაპები
11. მშობლების მხრიდან ყურადღების ნაკლებობა და სხვა.

რატომ არ უნდა დასაჯოთ ბავშვი რთული ქცევის გამოვლენის დროს?

ფსიქოლოგების თქმით, ბავშვები ხანდახან მშობლისთვის არასასურველ ქცევებსაც სწავლობენ. შედეგად მათ ხშირად სჯიან იმის გამო, რომ „კარგად“ არ იქცევიან, თუმცა იმის განსაზღვრა, რა არის ”კარგი”, „ნორმალური“ და „ცუდი“ ქცევა, ადვილი საქმე არ გახლავთ. ეს დამოკიდებულია ბევრ რამეზე: ბავშვის ასაკზე, მის პიროვნულ თავისებურებებზე, ფიზიკური და ემოციური განვითარების დონეზე.

მაგალითად, თუ ორი წლის ბავშვი დარბის და ძირს ყრის სათამაშოებს, იქექება უჯრებში და ბევრ შეკითხვას სვამს, ეს მისი ასაკისთვის ბუნებრივი ქცევაა და ამის გამო არ უნდა დაისაჯოს. რთული ქცევის უამრავი განსხვავებული განმარტება არსებობს. 

როდესაც ხდება ბავშვის პრობლემური ქცევის მიზეზების განსაზღვრა, აუცილებლად უნდა იქნას გათვალისწინებული ბავშვის ისეთი მახასიათებლები, როგორებიცაა ასაკი, სქესი და კულტურული წარმომავლობა. ხშირ შემთხვევაში, როდესაც ბავშვები „კარგად“ არ იქცევიან, მშობლები მათ ფიზიკურად სჯიან და მიაჩნიათ, რომ ასე ისინი ბავშვის სასიკეთოდ იქცევიან. სინამდვილეში კი ფიზიკური შეხებით ბავშვს სერიოზულ ზიანს ვაყენებთ, ისინი ხდებიან უფრო ჯიუტები, დაუმორჩილებლები და სწავლობენ ქცევის აგრესიულ ფორმებს, ფიზიკური დასჯის შედეგად ბავშვი უფრო აგრესიული ხდება და თვითონაც იწყებს სხვა ბავშვების ცემას - აღნიშნავენ ფსიქოლოგები. 


როგორ მოვიქცეთ მაშინ, როდესაც ბავშვი ავლენს რთულ ქცევას?


7 რჩევა ფსიქოლოგ ნინუ კიკნაველიძისგან:

1. ბავშვსა და უფროსს შორის პოზიტიური დამოკიდებულების ჩამოყალიბება ეხმარება ბავშვს, შეცვალოს ქცევის მიუღებელი სტრატეგიები და სტილი, ჩაერთოს საკუთარი ქცევის ცვლილების პროცესში.
2. სიტყვა და უარყოფა ,,არა”.

მშობელი ვერ მიაღწევს წარმატებას მხოლოდ იმის აღნიშვნით, თუ რა არ უნდა გააკეთოს ბავშვმა. აუცილებელია, მივუთითოთ იმაზეც, თუ რა სახის ქცევა უნდა შესრულდეს სანაცვლოდ. მიუთითოს არა მხოლოდ ქცევის შეწყვეტის საჭიროებაზე, არამედ იმაზეც, თუ რა ქცევით შეიძლება ჩაანაცვლოს.
3. ნაცვლად იმისა, რომ მივუთითოთ ნეგატიურ ქცევაზე, უნდა წავახალისოთ მისაღები ქცევა.

4. აუცილებლად უნდა დაფიქსირდეს და წახალისდეს ბავშვის მიერ სასურველი ქცევის განხორციელების მცირე მცდელობაც კი.

5. როდესაც სასურველი ქცევა პირველად აღმოცენდება, შეძლებისდაგვარად სწრაფად დააჯილდოვეთ ბავშვი, შეაქეთ, წაახალისეთ.

6. ნუ შეადარებთ ბავშვს სხვებს. სხვებთან მუდმივი შედარება იწვევს ბავშვის თვითშეფასების დაქვეითებას, აგრესიას მშობლის მიმართ და აგრეთვე იმის მიმართ, ვისაც ხშირად ადარებენ.

7. ბავშვის წარმატების შეფასებისას, შეაფასეთ მისი მოქმედება და არა თავად ბავშვი. განხორციელებული კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ დასჯის ისეთი სახეები, როგორიცაა შენიშვნის მიცემა, ჩხუბი, ბავშვის დროებითი იზოლირება და ჯარიმები, დადებითი შედეგების ნაცვლად, არასასურველ, პრობლემური ქცევის გახშირებას იწვიეს.

რჩევები მშობლებს:

დაიმახსოვრეთ, რომ ბავშვებს არ შეუძლიათ საკუთარი ემოციების მართვა, მანამ სანამ ამას არ ისწავლიან. დაუდასტურეთ ემოციები, დაარქვით ამ ემოციებს
სახელები და შეასწავლეთ მათი მნიშვნელობა. შესთავაზეთ ალტერნატივები და გაუზიარეთ პირადი გამოცდილებები. მაგ: როდესაც მე გაბრაზებული ვარ, თავს ბალიშზე ვდებ და ვყვირივარ, შენც შეგიძლია ასე მოიქცე. ასწავლეთ ემოციების გამოხატვა სწორი გზით, ნუ ჩაუხშობთ მათ და არ გამოიყენოთ ფრაზები როგორებიცაა: ნუ ტირიხარ! ნუ ყვირიხარ და სხვა.

ბავშვებს ემოციების გამოხატვის შესწავლა სჭირდებათ, რაშიც ჩვენ, მშობლები უნდა დავეხმაროთ. ეს არ არის მარტივი გზა და ყველა მშობელს გვიჭირს ამ ეტაპის გავლა.

ისწავლეთ საკუთარი თავის კონტროლი, იყავით გულწრფელები თქვენი შვილების მიმართ, მიიღეთ თქვენი შვილი ისეთი, როგორიც არის. გახსოვდეთ, ახალი უნარის დასწავლა სწრაფად არ ხდება, ამიტომ მშვიდად მიყევით თქვენს მიერ შერჩეულ სტრატეგიას.

ავტორი: ინსტაგრამ ბლოგერი დეა შიმშინაშვილი

მეტი საინტერესო ინფორმაციისთვის იხილეთ ინსტაგრამ გვერდი - deamommi.

„თანამედროვე აღზრდაზე ცნობადობის ამაღლება, ყოველდღიურობის გაზიარება, არამხოლოდ პოზიტიურ ჭრ...
დეა შიმშინაშვილი მე-3 წელია ინსტაგრამ ბლოგერია, მის ინსტაგრამ გვერდს 14 000-მდე გამომწერი ჰყავს. 2 შვილის დედა თანამედროვე აღზრდის მეთოდებსა და საკუთარ გამოცდილებას ყოველდღიურად უზიარებს გამ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ყურადღება მიექცეს, რადგან ეს დიდ გავლენას ახდენს ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე,“- ფსიქოლოგი სალომე კაკაბაძე

ფსიქოლოგმა სალომე კაკაბაძემ პერინატალური დეპრესიის შესახებ ისაუბრა და ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„პერინატალური პერიოდი გულისხმობს ორსულობის მზადებიდან, ორსულობასა და ორსულობის შემდგომ პერიოდს ერთი წლის ჩათვლით. ეს პერიოდი ხშირად არის შიშის, შფოთვის, დაბნეულობის გამომწვევი. ამ დროს ქალი ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე დგება. ხშირად უფრო მეტად ქალი, ბუნებრივია, თავის ფიზიკურ ჯანმრთელობას აქცევს ყურადღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ყურადღება მიექცეს. ეს არანაკლებ გავლენას ახდენს, როგორც ქალის, ასევე ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე.

ყველასთვის ცნობილია მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მაგრამ ნაკლებად ვსაუბრობთ ორსულობის პერიოდში დეპრესიულ მდგომარეობაზე, რაც ძალიან ხშირია, იმიტომ, რომ მოლოდინები, მით უმეტეს, თუ პირველი შვილია, ქალისთვის შეიძლება ძალიან ამაღელვებელი იყოს. ამ დროს ქალისთვის გუნება-განწყობის ცვლილება, შესაძლოა, იყოს ბუნებრივი. როდესაც ეს ძალიან ინტენსიურ ხასიათს იღებს და დიდხანს გრძელდება, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ეს აღარ არის ნორმა.

პერინატალური დეპრესიის ნიშნებია გუნება-განწყობის ხშირი ცვლილება, დაქვეითება, აპათიური მდგომარეობა, ქალის იზოლირება ადამიანებისგან, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, მომატებული შფოთვა. ასეთ დროს ძალიან ხშირია ძილის პრობლემები, სისუსტე, უმადობა, დაღლილობის შეგრძნება.

დამოკიდებულება, რომ „ვიღაცებს 3-4 შვილი ჰყავთ გაჩენილი და მსგავსი სირთულეები არ გამოუვლიათ,“ არის მითი და სტიგმა. არ არსებობს, რომ ოთხი შვილის დედას გარკვეული სირთულეები და გამოწვევები არ ჰქონოდა, რასაც ქალი ამ პერიოდში გადის. აქ ლაპარაკი გვაქვს იმაზე, რამდენად საუბრობს ამაზე ქალი. ძალიან ხშირად ამაზე ვერ ან არ საუბრობენ. ზოგჯერ ჰგონიათ, რომ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა, ეს ასეც უნდა იყოს. ზოგჯერ აქვთ დანაშაულის გრძნობა, რომ თუ ეს თქვეს, ცუდ დედად აღიქვამენ. ხშირად ოჯახის წევრებიც არ არიან ხოლმე მხარდაჭერები და ქალებს უჭირთ ამაზე ხმამაღლა საუბარი.

ოჯახის წევრებმა მაქსიმალური ემპათია უნდა გამოიჩინონ ქალის მდგომარეობის მიმართ. კარგი იქნება, თუ მამა აღზრდისა და მხარდაჭერის მხრივ მაქსიმალურად ჩაერთვება. ოჯახის წევრებმა ემოციური მხარდაჭერა აგრძნობინონ ქალს, არ გააუფასურონ ქალის ის ემოციური მდგომარეობა, რომელშიც ის იმყოფება. ამაში ვგულისხმობ არასტაბილურ გუნება-განწყობას. ოჯახის წევრები გაგებით უნდა მოეკიდონ ამას.

ქალები უნდა შეეცადონ, რომ იყვნენ შემწყნარებლები საკუთარი თავის მიმართ. ისინი ხშირად იდანაშაულებენ თავს, რომ რაღაცას კარგად ვერ აკეთებენ. ამ დროს არ დავადანაშულოთ ჩვენი თავი, იმიტომ, რომ ეს არ წაგვადგება. ძალიან დიდ გამოწვევასთან გვაქვს საქმე. მინდა, ვურჩიო ქალებს, რომ გამოუყონ საკუთარ თავს დრო. ძალიან რთულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ შევეცადოთ, რომ ყოველდღიურად 15 წუთი მაინც გამოვუყოთ საკუთარ თავს. ამ დროს ქალი საკუთარ თავს უნდა ეკუთვნოდეს და აკეთოს ის საქმე, რაც მას სიამოვნებას ანიჭებს. პერინატალური დეპრესიის დროს ქალებს არ აქვთ ძალა, რომ საკუთარ თავს ჰიგიენური კუთხითაც მიხედონ. ამ პატარა ფიზიკურ ცვლილებებს დიდი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლიათ. ქალებმა ჰიგიენას ყურადღება უნდა მიაქციონ, მიუხედავად იმისა, გადიან გარეთ თუ არა. უნდა შევეცადოთ, რომ მოწესრიგებულად ვიყოთ, ისევ ჩვენი თავისთვის.

შევეცადოთ, რომ ჩავრთოთ ოჯახის წევრები და მოვითხოვოთ მხარდაჭერა მათი მხრიდან. მთავარია, ამაზე ლაპარაკის არ შეგვეშინდეს. გავბედოთ, რომ ვისაუბროთ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზე. მნიშვნელოვანია, რომ ქალი დააკვირდეს საკუთარ ემოციურ მდგომარეობას, როგორ გრძნობს თავს, რა სიამოვნებს, რა უქმნის დისკომფორტს. კარგია გუნება-განწყობის დღიურის წარმოება. თუ ქალი ატყობს, რომ მისი ემოციური ფონი ყოველდღიურ საქმიანობაში ხელს უშლის და ის ვეღარ აკეთებს ეფექტიანად საქმეებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სპეციალისტს მიმართოს. ხშირად ფიქრობენ, რომ ეს ბუნებრივია და გაივლის, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გაივლის ასე მარტივად. ეს მდგომარეობა შეიძლება ერთი წელი ან მეტი გაგრძელდეს,“- მოცემულ საკითხზე სალომე კაკაბაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად