Baby Bag

„მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის,“ - თამარ გაგოშიძის რეკომენდაციები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის მქონე ბავშვების შესახებ ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„ყურადღების დეფიციტი ბიჭებში უფრო ხშირად გვხვდება, ვიდრე გოგონებში. ამ მდგომარეობას რამოდენიმე ნიშანი აქვს. ბავშვი იმის ბავშვია, რომ მოძრავი უნდა იყოს და ცნობისმოყვარე. ყურადღება მცირეწლოვან ბავშვს არ აქვს ისეთი, როგორიც 7-8 წლის ბავშვს. ასე ხელაღებით ვერ დავაბრალებთ ვინმეს, რომ უყურადღებოა. 3 წლის ბავშვზე ვერ ვიტყვით ჩვენ, რომ მას აქვს ყურადღების დეფიციტი და ჰიპერაქტივობის დარღვევა. 5 წლის შემდეგ სვამენ ამ დიაგნოზს. ჩამოყალიბებული უნდა იყოს უკვე მიზანმიმართული ყურადღება. ამ მდგომარეობას 3 ნიშანი აქვს და სამივე გამოხატული არის ხოლმე: უყურადღებობა, იმპულსურობა და ჰიპერაქტიურობა.

ძალიან მცირე ასაკიდან შეგვიძლია შევატყოთ ბავშვს. ცელქ ბავშვზე არ არის საუბარი. გაუსაძლისი არის ხოლმე თვითონ ბავშვისთვისაც. ხშირად უთქვამთ ბავშვებსაც, რომ არ მინდა ამის გაკეთება, მაგრამ არ შემიძლია, შიგნიდან რაღაც მამოძრავებს, ვერ ვჩერდები. სიტუაციაში იმპულსურობამ ძალიან ცუდი რაღაცები შეიძლება დაგმართოს. ამის მკურნალობა დასავლეთში ხდება მედიკამენტებით, რასაც ბევრი ეწინააღმდეგება. ხომ უცნაურია, ძალიან აქტიური, მოძრავი ადამიანის ტვინს „ძინავს.“ მისი ტვინის აქტივობა არის ძალიან დაბალი. ასეთ ადამიანს მუდმივად სჭირდება ახალი გამღიზიანებლები, სიახლეები. ამ ადამიანებს რისკის შეგრძნება არ აქვთ.

როდესაც ამბობენ, რომ გოგონებში იშვიათად გვხვდება, ეჭვი მაქვს, რომ გოგონებში ყურადღების დეფიციტი არის ჰიპერაქტივობის გარეშე. ვისაც არ აქვს ჰიპერაქტივობა, ის ჩაკეტილია. ასეთ ადამიანებში უფრო ხშირია შფოთვა.

პირველი რჩევა, ბავშვობიდან, მცირეწლოვანი ასაკიდან, მშობლებისთვის ყველაზე მთავარია, რომ ბავშვისთვის შექმნან პროგნოზირებადი და სტრუქტურირებული გარემო. ქართველებისთვის ეს ცოტა ისეთი რჩევაა, მაგრამ ეს არის მთავარი. მცირეწლოვანი ბავშვები ვერ იტანენ ცვლილებას. დედები ხშირად ამბობენ: „დროზე უნდა ვაჭამო, დროზე უნდა დავაძინო!“ ეს იციან კარგად დედებმა, რომ თუ გადააცილეს კვებას, ან თუ გადააცილეს ძილს, მერე ცუდი რამეები შეიძლება მოხდეს. იგივეა ბავშვის ფსიქიკაზეც. თუ ბავშვის სხეული ვერ იტანს მოულოდნელ ცვლილებებს, ასევე ვერ იტანს მისი ფსიქიკა მოულოდნელ, დაუგეგმავ რაღაცებს გარემოდან. მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რის მერე რა აქტივობა ელოდება. ცოტა რომ იზრდება, უნდა იცოდეს მის ქცევას, რა შედეგი მოჰყვება. ამის სწავლება არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მითითებები შეასრულოს, ჯერი დაიცვას. ქართულ საზოგადოებაში ჯერის დაცვა და სხვის ლაპარაკში არჩართვა ცოტა ისეთი რაღაც არის. ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე გამოვლინება ის არის, რომ არ გაცლის ლაპარაკს. ამას ვასწავლით პატარაობიდანვე.

ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმი. ბავშვს ძილის წინ ერთი საათით ადრე არ უნდა ჰქონდეს ეს ლურჯი გამღიზიანებლები. ეს იწვევს სერიოზულ აღგზნება-შეკავების პატერნის რღვევას და ყურადღების პრობლემა უარესდება. ბავშვებს, ვისაც აქვს ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის ტენდენცია, არაფრით არ შეიძლება ხელი შეუშალო, რომ იხვანცალოს. ვერ დაუშლი ამ ადამიანს ამას. თუ არ იხვანცალა, კონცენტრაციას ვერ აკეთებს და რა უნდა ქნას ამ ბავშვმა? ზოგი დგას და ისე წერს, დგას და ისე კითხულობს. თუ ბავშვი დგას და კონცენტრირებულად კითხულობს, იდგეს და იკითხოს. დილით სკოლაში წასვლაზე არის ხოლმე ამბავი, ამ ტიპის ბავშვებთან განსაკუთრებით. დააგვიანებს სკოლაში, რა ვქნათ? მერე ჩვენ ვნერვიულობთ. დააგვიანოს! მასწავლებელმა აუცილებლად უნდა ჰკითხოს, რატომ დააგვიანა და მშობელმა აუცილებლად უნდა უთხრას: „იმიტომ, რომ არ შეჭამა დროზე და არ ჩაიცვა დროზე!“ რამდენჯერმე ეს რომ განმეორდება, ის ისწავლის თვითმართვას,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „პოსტ ალიონი“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 წიგნი, რომელმაც მთელი მსოფლიო აატირა

10 წიგნი, რომელმაც მთელი მსოფლიო აატირა

კარგი წიგნი მკითხველს ძლიერ ემოციებს განაცდევინებს. ლიტერატურა სიხარულისა და სევდის განცდებს თანაბრად იწვევს. წიგნის კითხვისას განსაკუთრებით ვგრძნობთ, რომ ცოცხლები ვართ და ჩვენი ცხოვრება უფრო საინტერესო ხდება. ჩვენს სტატიაში 10 წიგნს გაგაცნობთ, რომლის წაკითხვისას გულგრილი ვერ დარჩებით.

1. „სამი მეგობარი“ - ერიხ მარია რემარკი

რემარკის ეს რომანი მეოცე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული და ცნობილი ნაწარმოებია. წიგნში ორი განსხვავებული ადამიანის სიყვარულის ისტორიას ეცნობით. მათ ყველგან თან დაჰყვებათ წარსულის აჩრდილები და საშინელი მოგონებები ომზე. მართალია, წიგნი მძიმე და მტკივნეული ემოციებით გავსებთ, მაგრამ ის სიცოცხლის სიყვარულსაც გასწავლით.

2. „ბიჭი ზოლიან პიჟამაში“ - ჯონ ბოინი

ცხრა წლის ბიჭუნა უცნაურ მეგობარს გაიჩენს, რომელიც გამუდმებით მშიერია და მავთულხლართის მეორე მხარეს ცხოვრობს. ბავშვები ვერ იგებენ, რა ხდება ზრდასრულთა სასტიკ სამყაროში, ისინი უბრალოდ ცხოვრობენ მათთან ერთად. არ არსებობს მკითხველი, რომელსაც ჯონ ბოინის საოცარი წიგნი გულს არ აუჩუყებს და უამრავ რამეზე არ დააფიქრებს.

3. „ჩემი და ბუხრის თაროზე ცხოვრობს“ - ანაბელ პიტჩერი

ოჯახში მწუხარებაა. ერთადერთი, ვინც არასდროს ტირის როჯერია. ის დარწმუნებულია, რომ ყველაფერი კარგად იქნება. ბიჭი ფიქრობს, რომ მისი და როზა, რომელიც ბუხრის თაროზე ცხოვრობს, ბედნიერებას იპოვის.

4. „სანამ ცოცხალი ვარ“ - ჯენი დაუნჰემი

მთავარი გმირი თექვსმეტი წლის არის, მაგრამ მან იცის, რომ მომავალი არც ისე ხანგრძლივია. გოგონა მძიმედ არის ავად. ის სურვილებისა და ოცნებების სიას შეადგენს, რომელთა შესრულებას გარდაცვალებამდე გეგმავს. ამ გულწრფელი რომანის წაკითხვის შემდეგ, მოგინდებათ, რომ სიცოცხლის თითოეული წამით დატკბეთ.

5. „მოუთმენლობა გულისა“ - შტეფან ცვაიგი

წიგნი უიმედო და ცალმხრივ სიყვარულზეა. საწოლს მიჯაჭვული ქალი უსაზღვროდ შეყვარებულია ოფიცერზე, რომელიც მის მიმართ მხოლოდ სიბრალულს განიცდის. ქალის სიყვარული იმდენად ძლიერია, რომ ის მამაკაცისგან საპასუხოდ არაფერს ითხოვს. ერთადერთი, რაზეც ქალი ოცნებობს - სასწაულია. მას სჯერა, რომ ფეხზე ადგომას და გავლას შეძლებს.

6. „ჩრდილების გამტაცებელი“ - მარკ ლევი

წიგნის მთავარი გმირი პატარა ბიჭია, რომელიც საოცარი უნარით არის დაჯილდოვებული. მას ჩრდილების ხმა ესმის და მათი გატაცებაც შეუძლია. ის ჩრდილებსა და მათ მეპატრონეებს მომავლის სასიკეთოდ შეცვლაშიც ეხმარება. ზრდასრულობაში ის ექიმი ხდება და საკუთარ ნიჭს დაავადებული ადამიანების სამკურნალოდ იყენებს. ერთადერთი, ვისი დახმარებაც მას არ შეუძლია, საკუთარი თავია.

7. „ოსკარი და ვარდისფერი ქალბატონი“ - ერიკ-ემანუელ შმიტი

ბიჭი, სახელად ოსკარი, სიმსივნით არის დაავადებული. საავადმყოფო მისი სახლია, ხოლო ვარდისფერი ქალბატონი ბიჭის მეორე დედაა. როდესაც ბიჭი გაიგებს, რომ მას მხოლოდ რამდენიმე დღე დარჩა, ვარდისფერი ქალბატონის რჩევით ის ერთ დღეს ათ წლად მიიჩნევს. თორმეტ დღეში ბიჭი გაზრდას, ჩამოყალიბებას, სიყვარულს და დაბერებასაც მოასწრებს.

8. „ვიღაცამ გუგულის ბუდეს გადაუფრინა“ - კენ კიზი

ციხესა და ფსიქიატრიულ კლინიკას შორის მთავარი გმირი ამ უკანასკნელს ირჩევს. ის ამაოდ ფიქრობს, რომ კლინიკაში უკეთ იქნება. მთავარი გმირი სისტემას ომს გამოუცხადებს და უკანასკნელ წუთამდე დარწმუნებულია, რომ მიზანს მიაღწევს. ეს მძიმე ისტორია ძალიან ბევრ რამეს გასწავლით და მიგახვედრებთ, რომ სიგიჟესა და ნორმალურობას შორის საზღვარი რთულად გასავლებია.

9. „წიგნის ქურდი“ - მარკუს ზუზაკი

პატარა ლიზელს რთული ცხოვრება აქვს. ის ნაცისტურ გერმანიაში ცხოვრობს. გოგონას მამას ყველა „კომუნისტად“ მოიხსენიებს. დედა კი მას და გოგონას პატარა ძმას სხვა ადამიანებს მიანდობს გასაზრდელად. ლიზელის ძმა მოულოდნელად იღუპება. გოგონას ერთადერთი ბედნიერება წიგნების კითხვაა. დაბეჭდილ სიტყვას მისთვის საოცარი ძალა აქვს.

10. ანა ფრანკის დღიური - ანა ფრანკი

ანა ფრანკი 15 წლის იყო, როდესაც ნაცისტურ ბანაკში დაიღუპა. ის 1942-დან 1944 წლამდე დღიურს აწარმოებდა. დღიურში მოზარდის ცხოვრება, ოცნებები, მომავლის გეგმები, სიყვარული და ოჯახური ცხოვრებაა აღწერილი. ამ ცოცხალი, გულწრფელი და საინტერესო წიგნის წაკითხვა საოცრად რთულია, თუმცა ჩვენი მოვალეობაა ისტორიის ბნელი ფურცლები ყოველთვის გვახსოვდეს.

მომზადებულია ​adme.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად