Baby Bag

ბავშვს სულ ტელეფონი უჭირავს და თამაშებს თამაშობს, როგორ მოვიქცეთ? - ის, რომ საერთოდ ჩამოვართვათ ეს და დავსაჯოთ, მე არ მიმაჩნია სწორად

ფსიქოლოგმა ნათია ფანჯიკიძემ ბავშვების სხვადასხვა პრობლემასთან დაკავშირებით მშობლების შეკითხვებს უპასუხა და მათ რეკომენდაციები მისცა:

როგორ უნდა დაძლიოს 11 წლის ბავშვმა სიმაღლის შიში?

პატარა ბავშვებს არ აქვთ სიმაღლის შიში. ამიტომ სულ უკან ვდევთ, რომ არ აცოცდეს ფანჯარაზე, რომ არ მიიდგას სკამი. თუ ბავშვი მაინც ახერხებს ამას, შეკივლებით დავასწავლით ხოლმე, რომ ეს ძალიან სახიფათოა და საშიშია. ასეთ დროს უფროსი ადამიანი უნდა იყოს ბავშვის გვერდით, უფროს ადამიანს უნდა ჰქონდეს სიმყარე და მას არ უნდა ჰქონდეს ამის შიში. ბავშვს არ უნდა ვაიძულოთ, რომ ეს სწრაფად გადალახოს. ნაბიჯ-ნაბიჯ შეგიძლიათ თქვენთან ერთად გადაძლიოს ეს ბევრჯერ ერთი და იმავეს გამეორებით.

ბავშვს სულ ტელეფონი უჭირავს და თამაშებს თამაშობს, როგორ მოვიქცეთ?

ეს ონლაინ თამაში რა შინაარსის არის, ვნახოთ. თუ ბავშვს გარემო არ სთავაზობს რაიმე უფრო საინტერესოს, სწორედ მაშინ გარბიან ადამიანები მისგან. თუ ბავშვი თამაშობს თამაშს, რომელშიც არის ტანკი, საინტერესოა, რა მოსწონს მას ამ ტანკებში? იქნებ ვინმე ელაპარაკოს სამხედრო საქმეზე, იქნებ ასეთი ტიპის ინფორმაციებით აღჭურვოთ ბავშვი, რომ ეს თავისი თამაში თვალსაწიერის გაფართოებისთვისაც გამოვაყენებინოთ. მთავარია, რომ ეს არ ხდებოდეს მთელი დღე, მთლიანად არ შეიწოვოს ამ თამაშმა ბავშვი. ის, რომ საერთოდ ჩამოვართვათ ეს და დავსაჯოთ, მე არ მიმაჩნია სწორად.

როგორ ვუშველო უნიჭიერეს, მაგრამ ზარმაც შვილს, გამოცდებზე პრობლემები არ ექმნება, დაჯდება და წინა დღეს სწავლობს...

თუ ბავშვი დაჯდება, გამოცდის წინა დღეს სწავლობს და პრობლემები არ ექმნება, არ ჰქონია პრობლემა. რა გინდათ მაშინ? გამოიყენოს უნიჭიერესმა ადამიანმა დრო სხვა რამეების ათვისებისთვის. მარტო გაკვეთილები ხომ არ არის სამყაროში საინტერესო?! თუ პრობლემა ექმნება, მაშინ სხვაა, მაგრამ პრობლემა არ ექმნება ბავშვს და თუ ეს მაინც არის ჩვენი პრობლემა, ეს არასწორია.

წყარო:​ REDMED • რედმედი

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ლოგოპედი ეკატერინე კვიტაიშვილი.

- ზოგადად, რა არის ექსპრესიული მეტყველება?

- მეტყველების ექსპრესიულობა არის უნარი ნათლად, დამაჯერებლად და ამავე დროს, რაც შეიძლება მოკლედ, გამოხატოს საკუთარი აზრები და გრძნობები, ინტონაციის დაუფლების უნარი, სიტყვების არჩევა, წინადადებების აგება, ფაქტების შერჩევა, მაგალითები.

- როგორ ამოვიცნოთ რომ ბავშვს ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა აქვს? (რა ახასიათებს?)

- ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა არის მეტყველების განვითარების სპეციფიკური დარღვევის ერთ-ერთი ფორმა, რომლის დროსაც ბავშვის სასაუბრო მეტყველების გამოყენების უნარი მინიმალურ დონეზე დაბალია, რაც გამოიხატება მეტყველების ზოგადი განუვითარებლობით, არსებობს ლექსიკის სიღარიბე, სიტყვიერი განზოგადების დაბალი დონე, მეტყველების დეტალური განცხადების სირთულეები, აგრამატიზმები (სიტყვიერი დაბოლოებების გამოყენებაში შეცდომები, სიტყვების ფორმირების დარღვევა), წინადადებების, ზმნების გამოყენების სირთულეები. დამახასიათებელია არავერბალური მინიშნებების, ჟესტების ადეკვატური გამოყენება, კომუნიკაციის სურვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალური მეტყველების განვითარება ძალზე ინდივიდუალურია, ორი წლის ასაკში ცალკეული სიტყვების, მასთან დაკავშირებული მეტყველების წარმონაქმნების, ან სამი წლისთვის 2-3 სიტყვისგან შემდგარი მარტივი ფრაზების არარსებობა უნდა ჩაითვალოს დაყოვნების ნიშნად.

ექსპრესიული მეტყველების დარღვევის მიმანიშნებელი შეიძლება იყოს შემდეგი ნიშნები:

ბავშვს 2 წლამდე არ აქვს მეტყველება სიტყვების სახით და 3 წლისთვის მარტივი ფრაზები, მცირე ლექსიკით შემოიფარგლება, სირთულეები სინონიმების არჩევისას, თხრობა, წინადადების არასწორი სტრუქტურა, მეტყველებაში შეცდომები, სიტყვების შემოკლებული გამოთქმები, წინადადებების, ნაცვალსახელების არასწორი გამოყენება, არსებითი სახელების უარყოფის შეუძლებლობა.

- როგორ ხდება ექსპრესიული მეტყველების განვითარება და რა უნარებია ამისთვის საჭირო?

- განსაზღვრეთ რა ტემპით უნდა წაიკითხოთ ლექსი (საშუალო, სწრაფი, ნელი). ასევე, მონაცვლეობით თქვით წინადადება თხრობითი ინტონაციით, თქვით სიხარულით, სიამოვნებით, გაკვირვებით, ეჭვით. მონაცვლეობით მეტყველება ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისა და დედის ცხოვრებაში, ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს გამოხატონ თავიანთი სურვილები და საჭიროებები, აზრები და იდეები, დაიცვან თავიანთი თვალსაზრისი, განავითარონ ენის გამოყენება წერილობით და წარმატებულად იურთიერთონ სხვებთან. ბავშვებისა და მშობლების შემთხვევაში კი – ერთმანეთის გაგება და სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება. როდესაც ენა კარგად არის განვითარებული (ბავშვს აქვს საკმაოდ ფართო ლექსიკა, კომპეტენტურად გამოხატავს თავის აზრებს, იცის როგორ აღწეროს შეგრძნებები, მოქმედებები, მოვლენები, მკაფიოდ პასუხობს კითხვებს), ეს მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მის ცხოვრებას და უხსნის დიდ შესაძლებლობებს სხვადასხვა წრეში კომუნიკაციისთვის. 

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად