Baby Bag

„მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს... შვიდი წლისას ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებზე გაჯეტებთან ხანგრძლივი ურთიერთობის მავნე ზეგავლენების შესახებ ისაუბრა:

„ძალიან ბევრი ექსპერიმენტია ჩატარებული. იაპონელებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, მხოლოდ მშობლის ლაპარაკი შეადარეს კომპიუტერიდან ბავშვის მიერ მოსმენილ ლაპარაკს. აღმოჩნდა, რომ მშობლის და ძიძის საუბარი ბევრად უფრო მეტ სტიმულს აძლევს ბავშვის მეტყველების განვითარებას. 

როდესაც ბავშვი სულ კომპიუტერთანაა, ყველაზე მნიშვნელოვანი რაც აკლია, არის მოძრაობა. რატომ არის დიაბეტი ძალიან გავრცელებული დღეს პატარა ბავშვებში? იმიტომ, რომ არ მოძრაობს ბავშვი, იმიტომ, რომ ჰაერზე ვერ გაგყავს. ის პატარ-პატარა ხემსს მიირთმევს, როდესაც უყურებს ამ რაღაცებს კომპიუტერში.

მოტორულ განვითარებაში ძალიან სერიოზული პრობლემები შეიძლება შეიქმნას. ბავშვს არ აქვს მოძრაობის საშუალება და ვერ აკეთებს ექსპანსიას. ყველაზე მნიშვნელოვანია მეტყველება. ბავშვს დამლაპარაკებელი არავინ ჰყავს. ძიძამ საუკეთესო შემთხვევაში კარგად უნდა მოუაროს. მშობელს არ სცალია. ის დაღლილი მიდის სახლში და უხარია, რომ ბავშვი თავისთვის ჩუმად ზის და რაღაცებს შვება, თან ვითარდება. მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს. შვიდი წლის ბავშვს ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა.

საქმე იმაშია, რომ აზროვნების განვითარება გარემოსთან უშუალო ურთიერთობით ხდება. კომპიუტერთან კი ეს მხოლოდ ვიზუალია, მხოლოდ თვალით არის. მე, როგორც ნეიროფსიქოლოგს მგონია, რომ მარცხენა ჰემისფეროს, რომელიც არის ჩვენი მეტყველების ჰემისფერო, ეს კარგად არ ავითარებს. შედეგი არის ის, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ისედაც აქვთ პრობლემა მეტყველების და ჩვენ არ ვიცით ჯერ, ისეთი რამ ემართებათ კომპიუტერისგან, რომ სხვა გამღიზიანებლებს მისი ტვინი აღარ უშვებს უკვე. როგორც კი მოაშორებ ამ ბავშვს გაჯეტს, მაშინვე ცოტა აზრზე მოვა, თვალებში გამოიხედება. ბევრ მშობელს უთქვამს ეს, რომ გამომირთავს მთლიანად ყველაფერი. მერე ბავშვი დაინტერესებულა გარემოთი და დაუწყია საუბარი,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​წიგნების თაობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად