Baby Bag

„მეუღლეებმა გაბუტვა იციან ხოლმე ხანდახან, დაიბოღმებიან, დიდხანს არ ელაპარაკებიან, არაფრით არ არის ეს საჭირო,“- შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა სიჩუმის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და ბრძნული და უგუნური სიჩუმის მახასიათებლები დაასახელა:

„მე ორი სიჩუმე გამოვყავი: ერთი არის ბრძნული სიჩუმე. ჩვენ გვინდა სიმშვიდე, რომ დავისვენოთ, ამიტომ გამოვეყოფით სამყაროს. ეს არის ბრძნული სიჩუმე. გვინდა, რომ მივეცეთ ჩვენს განცდებსა და მოგონებებს. რაღაც გვინდა გავიხსენოთ, ვიღაცას დაველაპარაკოთ სულში, მადლობა ვუთხრათ, რაღაც გავუზიაროთ. სულში დიდი ცხოვრება მიმდინარეობს. სიჩუმეს ზრუნვა სჭირდება. მე ამ ზრუნვით შეიძლება თქვენ კეთილი განცდები და ფიქრები გამოგიგზავნოთ. თუ ოცნებებს არ მივეცი თავი დროდადრო, ჩემი ცხოვრება გაღარიბდება. ასევე მნიშვნელოვანია ლოცვა, სიჩუმე და ლოცვა. ყველაზე კარგი ლოცვა მაშინ არის, როდესაც განყენდები ყველაფრისგან, აღარაფერი გაწუხებს. დახუჭე თვალები, ახედე ცას და თქვი, რაც გინდა. ეს სიტყვა მაღლა წავა. ბრძნული სიჩუმის ნიშანია, რომ მე სხვათა სიჩუმეს გავუფრთხილდე. შეიძლება მე ხმაური მინდა, მაგრამ აგერ მეუღლე ისვენებს, ვიღაცას სჭირდება, რომ რაღაცაში ჩაფიქრდეს. არ უნდა გამოვიყვანოთ მდგომარეობიდან.

რა არის უგუნური სიჩუმე? ზოგჯერ დაბოღმილი, განაწყენებული კაცი ჩაიგუბებს პირში წყალს, გაჩუმდება, განდგება, არავის არაფერს გაუზიარებს, მაგრამ შიგნით იწვის. შიგნით ბოღმა ტრიალებს და ეს დამანგრეველი სიჩუმეა. მეუღლეებმა გაბუტვა იციან ხოლმე ხანდახან, დაიბოღმებიან, დიდხანს არ ელაპარაკებიან, რა არის ეს სიჩუმე? არაფრით არ არის საჭირო. უნდა ვისწავლოთ ბრძნული სიჩუმეები. მე მიყვარდა ხოლმე სახლში ხმაურით მოსვლა. ჩემი მეუღლე ზოგჯერ მეტყოდა: „რატომ ხმაურობ? მოდი, ჩუმად ვილაპარაკოთ.“ ხანდახან უნდა ვიხმაუროთ კიდეც, ხალისიანი ხმაურით, როდესაც ბავშვებთან ვცელქობთ. ზოგჯერ გრძნობებს ვერ შეიკავებ, დაგაყვირებენ გრძნობები, ხმამაღლა გათქმევინებენ რაღაცას. მინდა, გირჩიოთ ახალგაზრდებს ჩემი მეუღლისგან: „მოდი, ჩუმად ვილაპარაკოთ.“ მეც ჩუმად ვესაუბრებოდი მას, მოდი, ეს გავაკეთოთ, მოდი, ახლა ასე მოვიქცეთ. ერთმანეთისა გვესმოდა, გვქონდა უსიტყვო საუბარი, ფიქრით საუბარი, გულით საუბარი. ეს ძალიან ძვირფასი რამ არის და გვინარჩუნებს ჰარმონიას ცხოვრებასთან,“- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა „მთავარი არხის“ გადაცემაში „შენი დილა“ ისაუბრა.

წყარო:​ „შენი დილა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად