Baby Bag

როგორ მოვიქცეთ, როდესაც ბავშვი სახლში რაღაცას გააფუჭებს? - ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგმა ცირა ბარქაიამ ბავშვის მიერ რაიმე ნივთის დაზიანების შემთხვევაში მასთან კომუნიკაციის სწორ მეთოდებზე ისაუბრა:

„ბავშვმა რაღაც გააფუჭა, „შემოეფუჭა,“ ის ამასთან დაკავშირებით იღებს ძალიან უარყოფით რეაქციებს. ადრეული ასაკის ბავშვებში, ჩვენი ერთი შეფასებით შეიძლება აღმოვაჩინოთ, რომ ბავშვმა დაამტვრია ან გატეხა სათამაშო, შეიძლება გამოვართვათ, ვთქვათ: „შენ არაფრის ღირსი არ ხარ, მოგიტანე და გააფუჭე.“ სინამდვილეში, როდესაც ბავშვი რაღაცის აღმოჩენას აკეთებს, თვალიერების პროცესში შეიძლება დაინტერესდეს, როგორია ეს ნივთი შიგნიდან და ამ ჩხირკედელაობაში გაფუჭდეს ეს ნივთი. ეს მნიშვნელოვანია ადრეული ასაკის ბავშვებისთვის. ამით ისინი სწავლობენ და ვითარდებიან.

შესაძლოა, ბავშვმა დააზიანოს ისეთი ნივთი, რომელიც მშობლისთვის არის ღირებული. რატომ გატეხე ნივთი? რა პასუხი უნდა მიიღონ ამ დროს ორი წლის ბავშვისგან ან სამი წლის ბავშვისგან? მოდი, ასე შევხედოთ: რა არის უფრო მნიშვნელოვანი? ის პიროვნება, რომელიც ჩვენ წინ დგას თუ ნივთი, რომელიც ღირებული იყო, მაგრამ ნივთი იყო?! თუ ბავშვს შემთხვევით გაუტყდა ჭიქა და გაოგნებული, შეშფოთებული სახით იყურება, მნიშვნელოვანია, ვუთხრათ: „არაუშავს, ვიცი, რომ შემთხვევით გაგიტყდა, მეც დამმართნია. მოდი, მომეხმარე.“ უსაფრთხოების წესების დაცვით, შესაძლებელია, ბავშვის ჩართვა პროცესებში. ბავშვი გრძნობს, რომ მას რაღაც მოუხდა, მაგრამ მშობელი მასთანაა. ის გრძნობს: „ის დისკომფორტი, რაც მე შევქმენი ჭიქის გატეხვით, დავაკომპენსირე იმით, რომ მშობელს დავეხმარე პრობლემის მოგვარებაში.“

მესმის, რომ მშობელს შეიძლება ეწყინოს, გაბრაზდეს, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა ემოციურად დაცული და უსაფრთხო უკუკავშირი მიიღოს. ეს არ იყოს გალანძღვა, დადანაშაულება. ბავშვს გავუზიაროთ ჩვენი ემოციები, ვუთხრათ: „მე მეწყინა, რომ ეს ჭიქა გატყდა. არაუშავს, ხდება ხოლმე, მაგრამ შემდეგისთვის მნიშვნელოვანია, რომ უფრო ფრთხილად იყო. მე მითხარი, რა ნივთი დაგაინტერესებს და მე შენ ამ ნივთს აუცილებლად მოგცემ!“ ბავშვი ასეთ სიტუაციებში ემოციურად დაცულად უნდა გრძნობდეს თავს და არ უნდა იყოს დასჯის, განკითხვისა და გაკიცხვის ობიექტი,“ - მოცემულ საკითხზე ცირა ბარქაიამ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის სწავლის პროცესით დასაინტერესებლად მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„განათლების სისტემის მიზნები არის სწორედ ის, რომ შენ რაც შეიძლება ბევრი ცოდნა მოგცეს. კომპიუტერული სამყაროს პირობებში ეს უკვე მოძველებულია. ეს ჩემს დროს იყო ფუნდამენტური ცოდნა მნიშვნელოვანი, იმიტომ, რომ თან უნდა გეტარებინა, იმიტომ, რომ კომპიუტერი არ იყო. უფრო ნაკლებ დროს დახარჯავდი, ვიდრე მერე რომ ბიბლიოთეკაში გევლო. მთელი ჩვენი პროგრამები, სილაბუსები გავსებულია ინფორმაციით, რომლის გადამუშავების სტრატეგიასაც არ ვასწვალით ჩვენ ბავშვებს. შესაბამისად თვითკომპეტენტურობა კლებულობს, ამდენს მაინც ვერ ითვისებს და დემოტივაციაც იწყება. ეს არის ის კომპონენტები, რომელიც ჩვენ, როგორც მშობლებმა უნდა გავითვალისწინოთ, თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა, საომარი ბატალიები მეცადინეობის პროცესში.“

„ჩვენ არ გვჯერა ხოლმე, რომ ჩვენი შვილი რაღაცას თავისით გააკეთებს. ხშირად მშობელი გვეუბნება ხოლმე, მე თუ არ დავჯექი, მე თუ არ ვუთხარი, მე თუ არ გავაკეთე, არ აკეთებს. აქ ყველაზე მთავარ საკითხთან მივდივართ. თვითკომპეტენტურობას სჭირდება პასუხისმგებლობა და არჩევანი. ჩემი არჩევანია, ამას გავაკეთებ თუ არა. თუ ამას არ გავაკეთებ და შემდგომში მოჰყვება სანქცია მასწავლებლის მხრიდან, ვისწავლი იმას, რომ თვითონ მომიწევს ამის კეთება. დედაჩემი რომ მეუბნება: ამის მერე ის უნდა გააკეთო, იმის მერე ეს უნდა გააკეთო, შიგნით ეს სქემა არ მიყალიბდება. ძალიან დიდი ძალისხმევა გვჭირდება მშობლების დასაჯერებლად, რომ შეთანხმდით, მიეცით ბავშვს გეგმა და თვითონ აკეთოს. რომ ვერ გააკეთოს, თვითონ უნდა აგოს პასუხი და არა თქვენ. უნდა იყოს ბავშვი წარუმატებელი, უნდა დაუშვას შეცდომა, რომ ამით ისწავლოს წინააღმდეგობის გადალახვა. ჩვენ გვაქვს ძალიან კარგი შედეგები რთული განვითარების ბავშვებთანაც კი, როდესაც ასეთ მიდგომას ვიყენებთ. ძალიან მნიშვნელოვანია ინტერესი, ბავშვის ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილება, თვითკომპეტენტურობის განცდა, რომელიც ჩვენ უნდა აღვზარდოთ ბავშვში, ასევე შეცდომის ლეგიტიმაცია, მოლოდინი იმაზე მეტი, რისი შესაძლებლობებიც ბავშვს აქვს,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად