Baby Bag

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

დედის ჰიპერმზრუნველობა ბავშვს გარესამყაროსთან ურთიერთობაში შეზღუდვებს უწესებს, რაც მის თვითშეფასებას აზიანებს და წინააღმდეგობებთან გამკლავების უნარს ართმევს. ჰიპერმზრუნველი დედები ბავშვის უსაფრთხოებაზე გადაჭარბებულად ზრუნავენ. მიუხედავად იმისა, რომ დედები გულწრფელად ცდილობენ ბავშვების დაცვას ზიანისგან, ჰიპერმზრუნველობით მატ მეტ ზიანს აყენებენ.

ჰიპერმზრუნველი დედა ბავშვს დამოუკიდებლობას ართმევს, მის ყველა შეცდომაზე მწვავედ რეაგირებს, ბავშვს არანაირ პასუხისმგებლობას არ აკისრებს, ხელს უშლის ბავშვს თავისუფალ თამაშსა და ბუნებასთან ურთიერთობაში. ისინი თავად ჭრიან შვილების პრობლემებს და ბავშვებს ამის შესაძლებლობას არ აძლევენ. ჰიპერმზრუნველი დედა ხშირად შეახსენებს ბავშვს, რომ მას ბევრი რამის გაკეთება არ შეუძლია, რითაც ბავშვში შიშსა და ეჭვებს აღვივებს.

როგორ უნდა დაძლიოს ჰიპერმზრუნველმა დედამ საკუთარი შიშები და ბავშვს მეტი თავისუფლება მიანიჭოს?

1. გააცნობიერეთ, რომ ჰიპერმზრუნველობა მავნეა, როგორც თქვენთვის, ასევე თქვენი შვილისთვის

მნიშვნელოვანია, გააცნობიეროთ, რომ თქვენს ჰიპერმზრუნველობას უარყოფითი შედეგები მოაქვს. ამის გაცნობიერება ადამიანს იმის აღიარებაში ეხმარება, რომ ის შეცდომას უშვებს და პრობლემის გადაჭრის გზები უნდა მოძებნოს.

2. გახდით მეტად თავდაჯერებული

ბავშვზე ჰიპერმზრუნველობის სურვილი დედის ეჭვებიდან და შიშებიდან მოდის. როდესაც ბავშვი სამყაროს შეცნობას იწყებს, დედას უნდობლობის, შიშისა და დაუცველობის განცდა ეუფლება, რომელიც მან უნდა დაძლიოს და თავდაჯერების გაძლიერებაზე იზრუნოს. როგორც წესი, ჰიპერმზრუნველი მშობლები თავადაც ამ მიდგომით არიან აღზრდილები. მნიშვნელოვანია, ბავშვობის ტრავმებთან გამკლავება სცადოთ და ის თქვენს შვილებს არ მოახვიოთ თავს.

3. უფლება მიეცით თქვენს შვილებს საკუთარ თავზე დამოუკიდებლადაც იზრუნონ

მშობელმა არაფერი არ უნდა გააკეთოს შვილისთვის ისეთი, რისი გაკეთების უნარიც ბავშვს უკვე გამომუშავებული აქვს. თუ ბავშვმა დამოუკიდებლად ჩაცმა იცის, მას ამის უფლება უნდა მისცეთ, მაშინაც კი, თუ ის გარკვეულ შეცდომებს უშვებს ჩაცმის დროს. ბავშვს შეცდომების გამოსწორებაში დაეხმარეთ, მაგრამ საქმეს მის ნაცვლად ნუ გააკეთებთ.

4. ენდეთ ბავშვის შესაძლებლობებს

ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე ბავშვს გარკვეული უნარების ათვისება შეუძლია. ჩვენ მათ შესაძლებლობებს უნდა ვენდოთ და უფლება მივცეთ, საკუთარი ძალები გამოსცადონ. შესაძლოა, ბავშვმა შეცდომა დაუშვას, მაგრამ მას ამის შესაძლებლობა უნდა მიეცეს. თავი შეიკავეთ შემდეგი ფრაზების თქმისგან: „მე გაგიკეთებ,“ „ჯერ ამისთვის პატარა ხარ,“ „ძალიან დიდხანს უნდები, მე გავაკეთებ,“ და ა.შ. ბავშვს მოტივაცია უნდა მისცეთ, რომ მანამ განაგრძოს მცდელობები, ვიდრე მიზანს არ მიაღწევს.

5. ბავშვს მხოლოდ მაშინ დაეხმარეთ, როდესაც ეს ნამდვილად სჭირდება

მშობელი ბავშვის წინამძღოლი და დამხმარე უნდა იყოს, როდესაც მას ეს სჭირდება. მნიშვნელოვანია, ბავშვს შეცდომების დაშვების უფლება მივცეთ, რათა მან შეცდომებზე ისწავლოს, ავტონომიურობა გამოიმუშაოს და დამოუკიდებელი გახდეს. ბავშვს დაეხმარეთ მაშინ, როდესაც მას ეს სჭირდება და დახმარებას გთხოვთ.

დედას ჰიპერმზრუნველობასთან გამკლავება შეუძლია, თუ სათანადო სურვილს, მოტივაციასა და მონდომებას გამოიჩენს.

წყარო:​ youaremom.com

შეიძლება დაინტერესდეთ

3 რამ, რაც ბავშვებს მშობლებისგან სჭირდებათ, მაგრამ ვერ იღებენ - სტენფორდის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის ექსპერტის დასკვნა

3 რამ, რაც ბავშვებს მშობლებისგან სჭირდებათ, მაგრამ ვერ იღებენ - სტენფორდის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის ექსპერტის დასკვნა
ტექნოლოგიურმა პროგრესმა ბავშვების ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეცვალა. კომპიუტერის ეკრანთან მიჯაჭვულობამ პატარებს წარმატებისკენ სვლის სტიმული წაართვა. ბავშვების ყოველდღიურ ყოფაზე ტექნოლოგიების მავნე ზეგავლენის წინააღმდეგ ბრძოლის მიზნით მშობლები რადიკალურ ზომებს მიმართავენ. Youtube-ზე უამრავი ვიდეო ვრცელდება, რომლებშიც მშობლები შვილების ოთახებში შედიან, ბავშვებს კომპიუტერს ართმევენ და ძვირადღირებულ ტექნიკას ხშირად ნამსხვრევებადაც აქცევენ. მათ უდიდეს ნაწილს არ ესმის, რომ თანამედროვე ბავშვების უმთავრეს პრობლემას ტექნოლოგიების ზეგავლენის ქვეშ ყოფნა არ წარმოადგენს. კომპიუტერთან მიჯაჭვულობა გაცილებით სერიოზული და ღრმა პრობლემატიკითაა გამოწვეული. მშობლებმა უმთავრეს მიზნად სწორედ დაფარული პრობლემების წინააღმდეგ ბრძოლა უნდა დაისახონ და ტექნოლოგიების განადგურებაზე დრო ამაოდ არ უნდა დახარჯონ.

• ბავშვებს ფსიქოლოგიური მოთხოვნილებები აქვთ

ადამიანის ორგანიზმს ენერგიის მისაღებად საკვები ნივთიერებებით მომარაგება ყოველდღიურად სჭირდება. სწორედ ასევე, ბავშვის ფსიქიკა ვერ განვითარდება, თუ მას სათანადოდ არ გამოვკვებავთ. ტექნოლოგიებზე დამოკიდებულებით ბავშვები იმ ცხოვრებისეულ დანაკლისს ინაზღაურებენ, რომელიც მათ აწუხებთ. როდესაც შვილის ფსიქიკას სათანადოდ ვერ კვებავთ, ბავშვს საკუთარი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების მიზნით არაჯანსაღი ქცევებისკენ მიდრეკილება უჩნდება. ის ცდილობს დანაკლისი ნებისმიერ ფასად შეივსოს. ვირტუალური სამყარო ბავშვს ალტერნატიულ რეალობას სთავაზობს, რომელშიც ის საკუთარ სურვილებს მარტივად იკმაყოფილებს. თუ გსურთ, რომ წარმატებული და დამოუკიდებელი შვილი გყავდეთ, მისი 3 უმთავრესი მოთხოვნილება აუცილებლად უნდა დააკმაყოფილოთ:

1. ავტონომიურობა

მშობლების დიდ ნაწილს სიტყვა „ავტონომია“ ძალიან აშინებს, თუმცა ბავშვს არჩევანის თავისუფლებას თუ მისცემთ, მას დამოუკიდებელ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში დაეხმარებით. ერთ-ერთმა უახლესმა კვლევამ აჩვენა, რომ ბავშვები, რომლებსაც მშობლები სწავლის პროცესში ნაკლებად ზღუდავენ, მასალას გაცილებით მარტივად ითვისებენ და მიღებულ ცოდნას ხანგრძლივად ინარჩუნებენ, ვიდრე ის პატარები, რომლებსაც მშობლები მკაცრად აკონტროლებენ.
მკვლევარები აღნიშნავდნენ, რომ წარმატებული ბავშვების მშობლები შვილებს მიზნებს თავად არ უსახავენ. ისინი არჩევანის უფლებას პატარებს ანდობენ. ბავშვი თავად წყვეტს, რის მიღწევა უნდა, მშობლები კი მას დასახული მიზნის მიღწევაში მაქსიმალურად ეხმარებიან. ინდუსტრიული სახელმწიფოების უდიდეს ნაწილში, მათ შორის შეერთებულ შტატებშიც, ფორმალური განათლების სიძლიერე ბავშვებს არჩევანის თავისუფლებას უზღუდავს, რის გამოც პატარები სწავლის პროცესისადმი ნაკლებ ინტერესს ავლენენ. ბავშვები მარტივად იღლებიან, როდესაც აცნობიერებენ, რომ მიზანი, რომლის მიღწევასაც ისინი ცდილობენ, მათი მშობლების მიერ არის დასახული, ხოლო თავად გადაწყვეტილების მიღების საშუალება არასდროს აქვთ.

როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

იმის ნაცვლად, რომ ბავშვს ყველა მიზანი თავად დაუსახოთ და გარკვეული შეზღუდვები დაუწესოთ, მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა, დამოუკიდებლად გადაწყვიტოს, რა მოსწონს და რისკენ ისწრაფვის. უმთავრეს მიზნად დაისახეთ ბავშვის ცნობიერების ამაღლება. თქვენი შვილი თავად უნდა მიხვდეს, რატომ არის ცუდი მისთვის ტექნოლოგიების ტყვეობაში ცხოვრება. თუ გადაწყვეტილებებს ბავშვთან ერთად მიიღებთ და არა ბავშვის ნაცვლად, თქვენი შვილის მიზანდასახულობას მნიშვნელოვნად გაზრდით.

2. კომპეტენტურობა
გაიხსენეთ ისეთი საქმიანობა, რომელშიც ძალიან წარმატებული ხართ, მაგ. საჭმელების მომზადება ან მანქანის ტარება. კომპეტენტურობა თქვენს თავდაჯერებას მნიშვნელოვნად ზრდის და წარმატების მიღწევაში გეხმარებათ. სამწუხაროდ, თანამედროვე ბავშვები პროგრესისა და წინსვლის სიხარულს იშვიათად განიცდიან. მათ გამუდმებით ეუბნებიან, რომ ისინი არაკომპეტენტურები არიან. სტანდარტული ტესტები, რომლებიც სკოლის მოსწავლეების ცოდნის დონის შესაფასებლად გამოიყენება, არ ითვალისწინებს ბავშვების ინდივიდუალურ თავისებურებებს და ყველას ერთი საზომით აფასებს. თუ ბავშვი სკოლაში წარუმატებელია, მას უყალიბდება განცდა, რომ რომელიმე სფეროში კომპეტენტურობის მაღალ ხარისხს ვერასდროს მიაღწევს. სკოლაში წარუმატებელი ბავშვები მარტივად ნებდებიან. კომპანიები, რომლებიც ინტერნეტ თამაშებს, ონლაინ ქვიზებსა და ტესტებს ქმნიან, წარუმატებელი ბავშვების მდგომარეობით სარგებლობენ. მათ კარგად იციან, რომ ადამიანებს პროგრესის განცდა ძალიან სჭირდებათ. თამაშის ერთი საფეხურიდან მეორეზე გადასვლა ბავშვს აბედნიერებს. რის გამოც ის კომპიუტერს ეჯაჭვება და ალტერნატიული რეალობის შექმნით ცხოვრებისეულ დანაკლისს ინაზღაურებს.

როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

მშობელმა ბავშვზე ზეწოლა უნდა შეამსუბუქოს. აკადემიური და ათლეტური აქტივობები, რომლებიც პატარებისგან უდიდეს ძალისხმევას მოითხოვს, უნდა გამარტივდეს. ბავშვებმა არ უნდა იგრძნონ, რომ მშობლებს მათ მიმართ გადაჭარბებული მოლოდინები აქვთ. გაესაუბრეთ თქვენ შვილებს, ჰკითხეთ, რისი კეთება სიამოვნებთ მათ ყველაზე მეტად. წაახალისეთ ბავშვები, რომ მათ საყვარელ აქტივობებში კომპეტენტურობის მაღალ ხარისხს მიაღწიონ.

3. ურთიერთკავშირი

უფროსების მსგავსად ბავშვებსაც აქვთ მოთხოვნილება, რომ ისინი სხვებისთვის მნიშვნელოვანი ადამიანები იყვნენ. ამასთან, პატარებს ორმხრივი მჭიდრო ურთიერთობების დამყარება ძალიან აბედნიერებთ. აღნიშნულ მოთხოვნილებას ისინი სხვებთან თამაშის გზით იკმაყოფილებენ. თანამედროვე სამყაროში თამაშის ბუნება მნიშვნელოვნად შეიცვალა. წინა თაობების წარმომადგენლები სკოლიდან დაბრუნების შემდეგ ეზოში თამაშს დიდ დროს უთმობდნენ. თანამედროვე მშობლები კი შვილებს სახლიდან იშვიათად უშვებენ. ბავშვები ჩაკეტილ გარემოში იზრდებიან და თანატოლებთან ნაკლებად ურთიერთობენ. უახლესი კვლევებით მტკიცდება, რომ ბოლო 50 წლის განმავლობაში ბავშვების ჩაკეტილობის ხარისხი მნიშვნელოვნად გაიზარდა. პატარები მეგობრებთან ერთად ეზოში აღარ თამაშობენ. სახლში დარჩენილი ბავშვები კი თანატოლებთან ურთიერთობის დამყარებას ვირტუალური გზით ცდილობენ და კომპიუტერის ეკრანს ეჯაჭვებიან.

როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

მიეცით თქვენ შვილებს მეტი თავისუფალი დრო, რაც მათ თანატოლებთან ურთიერთობის საშუალებას მისცემს. ამგვარად ბავშვები მეგობრებთან ძლიერი ურთიერთკავშირის დამყარებას შეძლებენ, რაც სოციალური მედიისა და ინტერნეტ თამაშებისადმი მათ მიჯაჭვულობას მნიშვნელოვნად შეამიცრებს. 

მომზადებულია ​cnbc.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად