Baby Bag

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

5 რეკომენდაცია ჰიპერმზრუნველ დედებს - როგორ მივანიჭოთ ბავშვს მეტი თავისუფლება?

დედის ჰიპერმზრუნველობა ბავშვს გარესამყაროსთან ურთიერთობაში შეზღუდვებს უწესებს, რაც მის თვითშეფასებას აზიანებს და წინააღმდეგობებთან გამკლავების უნარს ართმევს. ჰიპერმზრუნველი დედები ბავშვის უსაფრთხოებაზე გადაჭარბებულად ზრუნავენ. მიუხედავად იმისა, რომ დედები გულწრფელად ცდილობენ ბავშვების დაცვას ზიანისგან, ჰიპერმზრუნველობით მატ მეტ ზიანს აყენებენ.

ჰიპერმზრუნველი დედა ბავშვს დამოუკიდებლობას ართმევს, მის ყველა შეცდომაზე მწვავედ რეაგირებს, ბავშვს არანაირ პასუხისმგებლობას არ აკისრებს, ხელს უშლის ბავშვს თავისუფალ თამაშსა და ბუნებასთან ურთიერთობაში. ისინი თავად ჭრიან შვილების პრობლემებს და ბავშვებს ამის შესაძლებლობას არ აძლევენ. ჰიპერმზრუნველი დედა ხშირად შეახსენებს ბავშვს, რომ მას ბევრი რამის გაკეთება არ შეუძლია, რითაც ბავშვში შიშსა და ეჭვებს აღვივებს.

როგორ უნდა დაძლიოს ჰიპერმზრუნველმა დედამ საკუთარი შიშები და ბავშვს მეტი თავისუფლება მიანიჭოს?

1. გააცნობიერეთ, რომ ჰიპერმზრუნველობა მავნეა, როგორც თქვენთვის, ასევე თქვენი შვილისთვის

მნიშვნელოვანია, გააცნობიეროთ, რომ თქვენს ჰიპერმზრუნველობას უარყოფითი შედეგები მოაქვს. ამის გაცნობიერება ადამიანს იმის აღიარებაში ეხმარება, რომ ის შეცდომას უშვებს და პრობლემის გადაჭრის გზები უნდა მოძებნოს.

2. გახდით მეტად თავდაჯერებული

ბავშვზე ჰიპერმზრუნველობის სურვილი დედის ეჭვებიდან და შიშებიდან მოდის. როდესაც ბავშვი სამყაროს შეცნობას იწყებს, დედას უნდობლობის, შიშისა და დაუცველობის განცდა ეუფლება, რომელიც მან უნდა დაძლიოს და თავდაჯერების გაძლიერებაზე იზრუნოს. როგორც წესი, ჰიპერმზრუნველი მშობლები თავადაც ამ მიდგომით არიან აღზრდილები. მნიშვნელოვანია, ბავშვობის ტრავმებთან გამკლავება სცადოთ და ის თქვენს შვილებს არ მოახვიოთ თავს.

3. უფლება მიეცით თქვენს შვილებს საკუთარ თავზე დამოუკიდებლადაც იზრუნონ

მშობელმა არაფერი არ უნდა გააკეთოს შვილისთვის ისეთი, რისი გაკეთების უნარიც ბავშვს უკვე გამომუშავებული აქვს. თუ ბავშვმა დამოუკიდებლად ჩაცმა იცის, მას ამის უფლება უნდა მისცეთ, მაშინაც კი, თუ ის გარკვეულ შეცდომებს უშვებს ჩაცმის დროს. ბავშვს შეცდომების გამოსწორებაში დაეხმარეთ, მაგრამ საქმეს მის ნაცვლად ნუ გააკეთებთ.

4. ენდეთ ბავშვის შესაძლებლობებს

ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე ბავშვს გარკვეული უნარების ათვისება შეუძლია. ჩვენ მათ შესაძლებლობებს უნდა ვენდოთ და უფლება მივცეთ, საკუთარი ძალები გამოსცადონ. შესაძლოა, ბავშვმა შეცდომა დაუშვას, მაგრამ მას ამის შესაძლებლობა უნდა მიეცეს. თავი შეიკავეთ შემდეგი ფრაზების თქმისგან: „მე გაგიკეთებ,“ „ჯერ ამისთვის პატარა ხარ,“ „ძალიან დიდხანს უნდები, მე გავაკეთებ,“ და ა.შ. ბავშვს მოტივაცია უნდა მისცეთ, რომ მანამ განაგრძოს მცდელობები, ვიდრე მიზანს არ მიაღწევს.

5. ბავშვს მხოლოდ მაშინ დაეხმარეთ, როდესაც ეს ნამდვილად სჭირდება

მშობელი ბავშვის წინამძღოლი და დამხმარე უნდა იყოს, როდესაც მას ეს სჭირდება. მნიშვნელოვანია, ბავშვს შეცდომების დაშვების უფლება მივცეთ, რათა მან შეცდომებზე ისწავლოს, ავტონომიურობა გამოიმუშაოს და დამოუკიდებელი გახდეს. ბავშვს დაეხმარეთ მაშინ, როდესაც მას ეს სჭირდება და დახმარებას გთხოვთ.

დედას ჰიპერმზრუნველობასთან გამკლავება შეუძლია, თუ სათანადო სურვილს, მოტივაციასა და მონდომებას გამოიჩენს.

წყარო:​ youaremom.com

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

​ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის ბლოგი, რომელიც www.helloblog.ge-ზე გამოქვეყნდა დასაქმებული მშობლების შვილებთან უერთიერთობის თემას ეხება. 

გთავაზობთ ბლოგიდან ამონარიდს:

,,თანამედროვე სამყაროში დედისა და მამის ტრადიციული როლები ნელ-ნელა რადიკალურად იცვლება. თუმცა, თუკი საქართველოში დასაქმებული მშობლისა და შვილების ურთიერთობაზე ვსაუბრობთ, ასოციაციურად მშობელში პირველ რიგში ჯერ დედას წარმოვიდგენთ. ჩვენ ვცხოვრობთ გარემოში, სადაც საზოგადოებასთან ერთად, ქალბატონებს თავად აქვთ საკუთარი თავის მიმართ მოთხოვნა, რომ პროფესიული წინსვლისა და თვითრეალიზების პარალელურად, საუკეთესო მშობლებიც იყვნენ. სწორედ მას შემდეგ, რაც ამ საუკუნის სამუშაო ძალაში ქალების ჩართულობამ მკვეთრად იმატა, დასაქმებული მშობლების გავლენა შვილების განვითარებაზე ბავშვთა ფსიქოლოგებისა და ექსპერტების კვლევის საგანი გახდა.

დღევანდელი დინამიური და დატვირთული სამუშაო გარემოს გარეთ, საგანმანათლებლო პლატფორმის - თიბისის სტატუს-შეხვედრების ფარგლებში, ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე თიბისის სტატუსის მოხმარებლებს სწორედ ამ თემაზე ესაუბრა, მათი პრობლემები მოისმინა და კონკრეტული რჩევებიც გაუზიარა. ფსიქოლოგმა შეხვედრა პირველი და უმთავრესი წესით დაიწყო: დანაშაულის განცდა - შეგრძნება, რომელიც ყველა დასაქმებულ მშობელს აწუხებს, ყოველმა მათგანმა უნდა დაივიწყოს და ამოიგდოს გონებიდან. ის, რომ მშობელი დაკავებულია, არსებული მოცემულობაა და მხოლოდ ამ რეალობის მიღების შემდეგ მოახერხებს დასაქმებული მშობელი მომდევნო რჩევების შესრულებას.

მთავარი პრობლემა - დრო

მართალია, ორმაგი შემოსავლის ოჯახში ბავშვი ფინანსურად ორმაგად უზრუნველყოფილია, თუმცა, ჯანსაღი სოციალურ-ემოციური განვითარებისათვის სულ სხვა, არამატერიალური ფაქტორებია გადამწყვეტი. ამ პროცესში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ბავშვის დაბადების მომენტიდან მისი მშობლებთან დაწყებული კავშირია.

ისეთი ეპოქაა, რომ დროს ვერ ვიმორჩილებთ. სულ რაღაც გვაქვს გასაკეთებელი, გარკვეულ ამოცანებზე ვართ ორიენტირებული. სწორედ დროის უქონლობა იწვევს მშობელში დანაშაულის განცდას.

ხშირად ამის რაციონალიზაციას ვახდენთ - „მე არ მაქვს დრო, მაგრამ გამოვიმუშავებ ფულს და დროის კომპენსირებას ჩემი შვილების მატერიალური უზრუნველყოფით ვახდენ.“ ამის მიუხედავად, უკმაყოფილებისა და დანაშაულის განცდა მაინც ჩნდება. ამ განცდის ექვივალენტი მატერია არ არის, ამიტომ სინდისის ქენჯნას მშობლები ვერ გავცვლით ძვირფას ტელეფონში. ამას ეფექტი არ აქვს, ბავშვი კი ასეთი მომხარებლური ურთიერთობით მხოლოდ მანიპულირებას ეჩვევა. შეგიძლიათ შვილებთან უბრალო კომუნიკაციის შემთხვევა გაიხსენოთ? ოღონდ ისეთი, როდესაც არაფერი მოითხოვეთ მათგან? გაგიკვირდებათ და ასეთი ურთიერთობა ძალიან იშვიათია დღეს, იმიტომ, რომ ოჯახშიც მუშაობის რეჟიმში ვართ. მთელი დღე დრო არ გვაქვს გავიგოთ, რას საქმიანობს ჩვენი შვილი. ამიტომ, დღის ბოლოს სასწრაფოდ გვინდა გავარკვიოთ: იმეცადინა? ხელები დაიბანა? ჭამა? ეს მოთხოვნითი კითხვებია და ამით მთავრდება ჩვენი კომუნიკაცია შვილთან.“

მშობლის 2 საათი

,,უამრავი ინფორმაციისა და სწრაფად ცვალებადი მოვლენების ტალღებში გაჩერება და საკუთარ თავთან ჩარღმავება აუცილებელი წინპირობაა იმისა, რომ ჩვენს შვილებთან ვიყოთ ჰარმონიულ ურთიერთობაში. ზუსტად უნდა ვიცოდეთ, რისთვის და რაზე ვხარჯავთ დროსა და ენერგიას.

ხშირად რაღაცას იმიტომ ვაკეთებთ, რომ სხვებიც ასე აკეთებენ, მაგრამ ეს არ არის სწორი პასუხი. ჩვენ მომხმარებლური საზოგადოება ვართ

კითხვა ასეთია: ყოფნა თუ ფლობა? ჩვენ გვინდა ფლობა. ჩვენ გვინდა ვფლობდეთ ყველაფერს. არადა, თუ ვერ ფლობ დროს, ვერ ფლობ ვერაფერს. ჩვენს შვილებსაც არ ვასწავლით იმას, რომ დინებას არ მიჰყვნენ და თავიანთი არჩევანი გააკეთონ. შესაბამისად, ჩვენი შვილებიც მომხმარებლებად ყალიბდებიან. მშობლისთვის საკუთარი თავისთვის დროის გამოყოფა აუცილებელი რეცეპტია. ეს შეიძლება იყოს კვირაში, ან თუნდაც 2 კვირში 2 საათი, მაგრამე ეს უნდა იყოს მხოლოდ თქვენი 2 საათი, სხვისი არავისი - არც თქვენი შვილების, არც თქვენი მეგობრების.“

ჯადოსნური ნახევარი საათი

თუკი დასაქმებული მშობელი ხართ და ამ ყველაფერს კითხულობთ, ალბათ აქ ნახსენები ყველა გრძნობა და სიტუაცია გეცნოთ და შვების ნაცვლად, პირიქით, მეტი სინდისის ქეჯნა იგრძენით. მაგრამ მალე დამშვიდდებით, როდესაც გაიგებთ, რომ გამოსავალი არსებობს და ის იმაზე მარტივია, ვიდრე აქამდე წარმოგედგინათ. გამოსავალი რაოდენობის ხარისხით ჩანაცვლებაა. უცნაურია, მაგრამ დადგენილია, რომ ბავშვთან ნახევარი საათი სრულფასოვანი ურთიერთობა სრულიად საკმარისია მასთან საჭირო კომუნიკაციის დასამყარებლად.

ეს არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად. ეს უნდა იყოს უშუალო კომუნიკაცია ბავშვთან

ისეთი ნახევარი საათის გამოყოფა, როდესაც სხვა არაფერი გაინტერესებთ და არც მოთხოვნის რეჟიმში ხართ, თქვენთვისაც ერთგვარი ფსიქოთერაპიაა. როდესაც სახლის ტერიტორიაზე გადადიხართ, გამორთეთ ტელეფონი და ინტერნეტი 1 საათით მაინც. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ კონცენტრირდებით თქვენს შვილებთან.“

ადამიანის პირველი და საბაზისო მოთხოვნილება უსაფრთხოების, მეორე კი - მიკუთვნების განცდაა. ეს შეგრძნებები სწორედ 2-3 წლამდე ყალიბდება, როდესაც ბავშვს ნდობა და ხალასი დამოკიდებულება უნდა გაუჩნდეს გარემოს მიმართ და უნდა იგრძნოს, რომ მიეკუთვნება ჯგუფს, ანუ ოჯახს, რომელიც მას დაიცავს.

სწორედ ამ პერიოდში სჭირდება ბავშვს ოჯახის მხარდაჭერა. დასაქმებულ მშობლებს კი მათი ძიძასთან ან ბაღში დატოვება უწევთ. სწორედ ცალ-ცალკე გატარებული დროის ამანაზღაურებელი არის თამაში, რომელსაც შეუფასებელი წვლილი აქვს ბავშვისა და მშობლის ურთიერთობაში,'' - აღნიშნულია ბლოგში. 

ბლოგის სრული ვერსია იხილეთ ​აქ
წაიკითხეთ სრულად