Baby Bag

როგორ გავავარჯიშოთ ბავშვის ნებისყოფა? - ფსიქოლოგ ნანა ჩაჩუას რეკომენდაციები მშობლებს

როგორ გავავარჯიშოთ ბავშვის ნებისყოფა? - ფსიქოლოგ ნანა ჩაჩუას რეკომენდაციები მშობლებს

ფსიქოლოგმა ნანა ჩაჩუამ მშობლების მიერ ბავშვის დასჯისა და წახალისებისას დაშვებული შეცდომების შესახებ ისაუბრა:

„როდესაც დედა ემუქრება შვილს: „იცოდე, თუ ამას არ გააკეთებ, მე წავალ.“ ეს არის მუქარა, რომელიც ბავშვისთვის არის ყველაზე სახიფათო და ყველაზე არასასურველია. დასჯის სახით ჩვენ ხშირად ვიყენებთ მუქარას, რომელზეც უარი უნდა ვთქვათ. როდესაც ბავშვს რაღაც უფუჭდება და ვეკითხებით: რატომ? ეს ისეთი კითხვაა, რომელსაც ბრძენი ვერ უპასუხებს. თუ ბავშვს გაკვირვებით ვეუბნებით: „ეს შენ როგორ მოგივიდა?“ ეს არის ქვემოდან შეცურებული შეტყობინება, რომ მე შენ გენდობი და შენ შეგიძლია, ეს შემთხვევითობაა მხოლოდ.

ბავშვს ყოველთვის უნდა ჰქონდეს განცდა, რომ მისი საქციელი და თვითონ ერთმანეთისგან გამიჯნულია. ბავშვი ყოველთვის კარგია, ყოველთვის საყვარელია. მისი ქცევა მისაღებია ან არ არის მისაღები. არა შანტაჟი, არა მუქარა, არამედ ყოველთვის ბავშვის პერსონა თავის ადგილზე მყარად მდგომი, სიყვარულის ობიექტი შენი მხრიდან, რომ მან განიცადოს თავისი თავის მნიშვნელობა.

თუ არ მოგვწონს ქცევა, მისი ქცევა, მისი ქმედება უნდა იყოს დაწუნებული. ბავშვთან რაღაც პირობებზე შევთანხმდეთ, როდის შეიძლება რაღაც გავაკეთოთ და თუ ის არ გააკეთებს რაღაცას, ის არ მიიღებს მხოლოდ იმას, რაც მას ძალიან უყვარს. დასჯის დროს ბავშვს ვართმევთ იმას, რაც მას ძალიან უყვარს, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს მუდმივად, არამედ გარკვეულ პერიოდამდე. როდესაც შენ რაღაცას გააკეთებ, რა თქმა უნდა, ისევ მიიღებ. როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ დილით თვითონ გავიღვიძებ და ავდგები, ვეუბნებით: თუ შენ დილით გაიღვიძებ შენით მთელი კვირის განმავლობაში ისე, რომ მე არ დამჭირდება შენი გაღვიძება, მეექვსე დღეს შენ მიიღებ ამას. ერთჯერადად არ უნდა იყოს ასე, რომ ერთხელ გააკეთა და დაჯილდოვდა, იმიტომ, რომ მას გამოუმუშავდეს ჩვევა. ეს არის ერთგვარი ნებისყოფის ვარჯიში,“ - აღნიშნა ნანა ჩაჩუამ.

წყარო:​ შენთვის I ForYou

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ,“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი, ის ამას დაისწავლის,“ - ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე

ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვზე ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ძალადობის ნეგატიური შედეგების შესახებ საუბრობს:

„დავიწყოთ იქიდან, რომ ნებისმიერი ფორმის ფიზიკური აგრესია კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვის მიმართ. რა თქმა უნდა, იკრძალება არა მარტო ფიზიკური, არამედ ფსიქოლოგიური ძალადობაც. ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ.“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი. ის ამას დაისწავლის, როგორც ქცევის მოდელს და შემდეგ თავად განახორცილეებს იმავეს, პირველ რიგში, თანატოლების მიმართ, ოჯახის წევრების მიმართ, ხოლო სამომავლოდ საკუთარი შვილების მიმართ. სწორედ ამიტომ, ამ თემაზე საუბარს იმით ვიწყებ, რომ ნებისმიერი აგრესიის გამომხატველი ქცევა არის კატეგოირულად მიუღებელი.“

სალომე გაბაძის თქმით, მშობლები თავის მოწონების მიზნით, სტუმრად ყოფნისას ბავშვებს ხშირად მძიმე მდგომარეობაში აგდებენ და მათ მეტისმეტად სტრესავენ:

„რაც შეეხება განსხვავებას სახლის გარემოსა და სტუმრად ყოფნას შორის, პირველ რიგში, კარგი იქნება, რომ მშობელმა სტუმრად წასვლის წინ უთხრას ბავშვს, თუ რა ელის მას იმ გარემოში, სად მიდის, ვისთან მიდის და როგორი იქნებოდა მისაღები ქცევა ბავშვისგან. ამის შემდეგ, შესაძლოა, ბავშვმა სტუმრად ყოფნისას მაინც გამოავლინოს ქცევა, რომელიც მშობლისთვის არ იქნება მისაღები და არ იქნება მისი მოლოდინის შესაბამისი ან თავმოსაწონებელი. აქაც გააჩნია რა სიმწვავის ქცევა ვლინდება. რეალურად პირზე ხელის აფარება, ჩქმეტა, მხოლოდ იმიტომ, რომ ბავშვის ქცევა მშობლის სოციალურ მოლოდინს არ ამართლებს, რა თქმა უნდა, მიუღებელია. ბავშვს უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, რომ გამოხატოს საკუთარი თავი.“

„არ დავეთანხმებოდი მშობლების დამოკიდებულებას, როდესაც უნდათ, რომ განსაკუთრებით წარმოაჩინონ ბავშვები სტუმრად ყოფნისას. ეს ერთგვარი ზეწოლაა ბავშვზე. ბავშვს ეუბნებიან, რომ ლექსები თქვას, იმღეროს, უსვამენ სხვადასხვა შეკითხვას, უნდათ, რომ მოყვეს ისტორიები, რაც ბავშვისთვის, შეიძლება, საერთოდ არ იყოს კომფორტული იმ გარემოში. უმჯობესია, ბავშვს მივცეთ ადაპტაციის შესაძლებლობა. უცხო გარემო ნებისმიერი ჩვენგანისთვის სტრესია, ვიღაცისთვის ნაკლებად, ვიღაცისთვის მეტად. ასევეა ბავშვისთვისაც, მას ნებისმიერი უცხო გარემო გარკვეულ სტრესს უქმნის და სჭირდება დრო იმისთვის, რომ ამ გარემოს მოერგოს, გაიგოს, რა მოლოდინი აქვს ამ გარემოს მის მიმართ. შესაბამისად, უცხო გარემოში, უცხო ადამიანებთან შესვლისთანავე როდესაც კიდევ დამატებითი მოთხოვნები ჩნდება ბავშვის მიმართ, ეს ბავშვის ემოციურად დათრგუნვას იწვევს,“ - აღნიშნავს სალომე გაბაძე.

წაიკითხეთ სრულად