Baby Bag

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

ფსიქოთერაპევტმა იანა სალამაშვილმა ემოციის გამოხატვის მნიშვნელობასა და ბრაზის რეგულირების მეთოდებზე ისაუბრა:

„ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ, რომ ბრაზი შეიკავონ, ემოცია დათრგუნონ, ხშირად არიან დაღლილები. წარმოვიდგინოთ, რომ ჩვენს ორგანიზმში მოდის ენერგიის სვეტი. რაღაცაზე გვაქვს რეაქცია. შენ თრგუნავ ამას. რეალურად გჭირდება ორჯერ მეტი ენერგია, რომ ეს დათრგუნო. ადამიანებს ჰგონიათ, რომ თუ იტყვიან, რომ გაბრაზდნენ, ძალიან ცუდები იქნებიან. რეალურად ეს მოდის ჩვენი აღზრდის მეთოდებიან. ჩვენ ძირითადად გვზრდიდნენ „კარგ ბიჭებად“ და „კარგ გოგოებად.“ „რას იფიქრებს ვიღაც, რომ დაგინახავს, რომ ყვირი, არ შეიძლება,“- ასეთ წინადადებებს გვეუბნებოდნენ.

რამოდენიმე წლის წინ, როდესაც ევროპაში მოვხვდი, ძალიან გამიკვრიდა, როდესაც ქუჩაში დავინახე, როგორ ურტყამდა ოთხი წლის ბავშვი დედას წიხლებს. მე ვიფიქრე, რომ ეს ქალი ახლა მოსცხებს. უცბად აბსოლუტურად განსხვავებული სურათი წამოვიდა. ეს ქალბატონი ჩაიმუხლა და უთხრა: „მაპატიე, ვიცი, რომ გაბრაზდი.“ ეს რომ დავინახე, ვიყავი გაოგნებული. წარმოვიდგინე, რა რეალობა შეიძლებოდა ამას მოჰყოლოდა ჩვენთან. მერე დავაკვირდი, რა ემოციების გამოვლენის უფლებას აძლევენ ბავშვებს. აღმოვაჩინე, რომ ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები. შენ მიღებული ხარ თუ ცელქობ, ჯიუტობ, ბრაზდები, ტირილიც ადამიანურია, ჩვეულებრივი რამ არის. ყველანაირი ხარ მიღებული. როდესაც ხარ ყველანაირი მიღებული, შემდეგ ბუმერანგის ეფექტი აღარ არის საჭირო. აღარ გჭირდება, რომ გაბრაზდე იმაზე მეტად, ვიდრე ბრაზდები. როდესაც ბავშვი ბრაზდება და ამ დროს მას ვიღაც ეფერება, მას არ უჩნდება სურვილი, რომ რამე დალეწოს. ზრდასრულ ასაკში ის მოვა და გეტყვის პირდაპირ: „მე გავბრაზდი, მაწყენინე.“ ეს საკმარისია, რომ მან თავისი ემოცია გამოხატოს,“- მოცემულ საკითხზე იანა სალამაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად