Baby Bag

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

ფსიქოთერაპევტმა იანა სალამაშვილმა ემოციის გამოხატვის მნიშვნელობასა და ბრაზის რეგულირების მეთოდებზე ისაუბრა:

„ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ, რომ ბრაზი შეიკავონ, ემოცია დათრგუნონ, ხშირად არიან დაღლილები. წარმოვიდგინოთ, რომ ჩვენს ორგანიზმში მოდის ენერგიის სვეტი. რაღაცაზე გვაქვს რეაქცია. შენ თრგუნავ ამას. რეალურად გჭირდება ორჯერ მეტი ენერგია, რომ ეს დათრგუნო. ადამიანებს ჰგონიათ, რომ თუ იტყვიან, რომ გაბრაზდნენ, ძალიან ცუდები იქნებიან. რეალურად ეს მოდის ჩვენი აღზრდის მეთოდებიან. ჩვენ ძირითადად გვზრდიდნენ „კარგ ბიჭებად“ და „კარგ გოგოებად.“ „რას იფიქრებს ვიღაც, რომ დაგინახავს, რომ ყვირი, არ შეიძლება,“- ასეთ წინადადებებს გვეუბნებოდნენ.

რამოდენიმე წლის წინ, როდესაც ევროპაში მოვხვდი, ძალიან გამიკვრიდა, როდესაც ქუჩაში დავინახე, როგორ ურტყამდა ოთხი წლის ბავშვი დედას წიხლებს. მე ვიფიქრე, რომ ეს ქალი ახლა მოსცხებს. უცბად აბსოლუტურად განსხვავებული სურათი წამოვიდა. ეს ქალბატონი ჩაიმუხლა და უთხრა: „მაპატიე, ვიცი, რომ გაბრაზდი.“ ეს რომ დავინახე, ვიყავი გაოგნებული. წარმოვიდგინე, რა რეალობა შეიძლებოდა ამას მოჰყოლოდა ჩვენთან. მერე დავაკვირდი, რა ემოციების გამოვლენის უფლებას აძლევენ ბავშვებს. აღმოვაჩინე, რომ ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები. შენ მიღებული ხარ თუ ცელქობ, ჯიუტობ, ბრაზდები, ტირილიც ადამიანურია, ჩვეულებრივი რამ არის. ყველანაირი ხარ მიღებული. როდესაც ხარ ყველანაირი მიღებული, შემდეგ ბუმერანგის ეფექტი აღარ არის საჭირო. აღარ გჭირდება, რომ გაბრაზდე იმაზე მეტად, ვიდრე ბრაზდები. როდესაც ბავშვი ბრაზდება და ამ დროს მას ვიღაც ეფერება, მას არ უჩნდება სურვილი, რომ რამე დალეწოს. ზრდასრულ ასაკში ის მოვა და გეტყვის პირდაპირ: „მე გავბრაზდი, მაწყენინე.“ ეს საკმარისია, რომ მან თავისი ემოცია გამოხატოს,“- მოცემულ საკითხზე იანა სალამაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თათია მჟავია, კლინიკური ფსიქოლოგი, ქცევის თერაპევტი.

- რა არის თვითშეფასება?

- თვითშეფასება ეს არის დამოკიდებულება საკუთარი თავისადმი, თუ როგორ აღიქვამს ადამიანი საკუთარ შესაძლებლობებსა და უნარებს. თვითშეფასების ჩამოყალიბება ბავშვობის პერიოდიდან იწყება, სწორედ ბავშვის ირგვლივ მყოფი ადამიანები და გარემო განსაზღვრავს, თუ როგორი დამოკიდებულება ექნება პატარას საკუთარი თავისა და შესაძლებლობების მიმართ.

ჯანსაღი სოციალური გარემო და მშობლების სწორი უკუკავშირი განაპირობებს ბავშვისადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას.
თვითშეფასება შეიძლება იყოს დაბალი, ადეკვატური ან მაღალი. როგორც დაბალი თვითშეფასება, ასევე, მაღალი თვითშეფასებაც არაჯანსაღი დამოკიდებულებაა.

განვითარების პროცესში მნიშვნელოვანია პატარებს სწორად მივაწოდოთ ინფორმაცია, შევაქოთ, პატივი ვცეთ მათ აზრსა და ხაზი გავუსვათ ბავშვის ძლიერ მხარეებს.

- რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას?

- დაბალი თვითშეფასება ყალიბდება მაშინ, როდესაც პატარებს მუდმივად ვაკრიტიკებთ, როდესაც გარშემომყოფებს მათ მიმართ არაადეკვატური მოლოდინები აქვთ. ჯანსაღი თვითშეფასების ფორმირებას ხელს უშლის, როგორც მკაცრი აღზრდის სტილი (ბავშვს მშობელი არ აძლევს საშუალებას დაუშვას შეცდომა და თავად ნახოს გამოსავალი, ასეთ დროს ბავშვი ვერ გამოცდის საკუთარ შესაძლებლობებს), ასევე, ზედმეტად თავისუფალი აღზრდის სტილიც, როდესაც მშობელი ბავშვებს აძლევს უსაზღვრო თავისუფლებას, ბავშვის ქცევას არ ჰყავს მაკონტროლებელი.

როდესაც ბავშვი ფიქრობს რომ არის უნიჭო ან არ არის საკმარისად ლამაზი, ის არავის სჭირდება და ასე შემდეგ, ცხადია ეს წარმოსახვები საკუთარ თავზე, შემდგომში აისახება ბავშვის თვითრეალიზებასა და ხარისხიან ფუნქციონირებაზე.დაბალი თვვითშეფასება და არასრულფასოვნების განცდა ფსიქიკაში მყარად ილექება და მთელი ცხოვრების მანძილზე მოქმედებს ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.

- როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირიბავშვთან? რას ურჩევდით მშობლებს ?

ჯანსაღი თვითშეფასების ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს მშობლის თანმიმდევრულობა და ბავშვის საქციელის ადეკვატური შეფასება. ბავშვს უნდა ჰქონდეს ერთიანობის განცდა, უნდა გრძნობდეს და სჯეროდეს, რომ მხარს უჭერენ, აღიარებენ მის შესაძლებლობებს, ხოლო ისეთ ქცევებს, რომლებიც მიუღებელია, გარშემომყოფები ერთხმად უნდა უარყოფდნენ.

ბავშვს რომ ადეკვატური თვითშეფასება ჩამოუყალიბდეს, მნიშვნელოვანია, მშობლებმა გაითვალისწინოს შემდეგი რჩევები:

  • არ შეადაროთ თქვენი შვილი სხვა ბავშვებს;
  • ხაზი გაუსვით მათ წარმატებულ ნაბიჯებს და აგრძნობინეთ რომ ამაყობთ მისით;
  • პატივი ეცით თქვენი შვილის პირად სივრცესა და მიეცით საშუალება გარკვეულ სიტუაციებში თავად გააკეთოს არჩევანი;
  • მიეცით ბავშვებს შეცდომის დაშვების საშუალება, ამით ხელს შეუწყობთ თავად იპოვონ მსგავს სიტუაციებში გამოსავალი;
  • როდესაც თქვენს შვილს გააკრიტიკებთ, კრიტიკა მიმართული უნდა იყოს საქციელზე და არა ბავშვის პიროვნებაზე.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად