Baby Bag

„არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

„არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

ფსიქოლოგმა ანა მიქიაშვილმა ბავშვისთვის დამოუკიდებელი უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„დიდ ასაკში, როდესაც ადამიანები არიან სრულწლოვანები, დამოუკიდებლები, მათ ბევრი ფსიქოლოგიური სირთულე აქვთ იმის გამო, რომ ზედმეტად დამოკიდებულები არიან მშობლებზე. დამოუკიდებლობა შეიძლება იყოს ფინანსური, სოციალური, გადაწყვეტილებებში დამოუკიდებლობა, ფსიქოლოგიური დამოუკიდებლობა, მშობლებისგან გამოცალკევება. დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებით ზუსტ ზღვარს ვერ გავავლებთ. 18 წელი არ არის ის საზღვარი, რომლის გადაბიჯების შემდეგ მეორე დღეს ფინანსურად დამოუკიდებელი უნდა იყოს ადამიანი.

დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის მომზადება იწყება სრულიად პატარა ასაკიდან. ფსიქოლოგიაში სხვადასხვა მიდგომა ითვალისწინებს იმას, რომ თუნდაც საკუთარი საწოლიდან დამოუკიდებლად ჩამოსვლა ვასწავლოთ ბავშვს, მას ისეთი საწოლი ან სათამაშო კუთხე მოვუწყოთ, სადაც მაქსიმალურად დამოუკიდებელი იქნება. დამოუკიდებლობის ხელშეწყობა ძალიან პატარა ასაკიდან იწყება, თუნდაც წარუმატებლობის შიშთან გამკლავება. ბავშვს პატარა ასაკიდანვე უნდა ჰქონდეს გამოცდილებაში ის, რომ დაეცა და ადგა თავისით. არიან ბავშვები, რომლებიც ისეთ სასათბურე პირობებში იზრდებიან, რომ არ წაქცეულან არასდროს, არ გაფუჭებიათ არაფერი, არ გახევიათ არაფერი, იმდენად ჰიპერმზრუნველები არიან მის მიმართ ოჯახში. „ოღონდ შენ არაფერი დაგემართოს,“ „ოღონდ შენ პირში არ ჩაიდო,“ „ცუდად არ გახდე,“ - როდესაც ზედმეტ მზრუნველობას იჩენენ მშობლები ბავშვის მიმართ, მოზრდილ ასაკში პატარ-პატარა წარუმატებლობისთვის მზად არ არის ადამიანი.

შეიძლება ასეთ ადამიანს გაუჭირდეს ისეთ რისკზე წასვლა, როგორიც არის სამსახურის შეცვლა, პროფესიის შეცვლა, ახალი რამის მოსინჯვა. ისინი არ არიან მიჩვეული დამოუკიდებლად გადაწყვეტილების მიღებას. მშობლებისთვის ძალიან კომფორტულია როდესაც თვითონ იღებენ ბავშვებისთვის გადაწყვეტილებას. ბავშვი როდესაც ძალიან დამჯერია, ითვლება, რომ ის არის საოცრად კარგი შვილი. სამწუხაროდ, თავად ამ ბავშვისთვის მოზრდილ ასაკში მეტი სირთულეა ხოლმე. მან არ იცის საკუთარი აზრი როგორ დაიცვას, როგორ გამოხატოს. ზოგ შემთხვევაში მას აღარც აქვს საკუთარი აზრი, იმიტომ, რომ მშობლები წყვეტენ მის ნაცვლად ცურვაზე იაროს თუ კალათბურთზე, როგორი შარვალი მოსწონს და ა.შ.“- მოცემულ საკითხზე ანა მიქიაშვილმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლის დროს და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

ხშირად, როდესაც მშობლები ბავშვებს გაკვეთილების მომზადებას სთხოვენ, იწყებენ ტირილს. რატომ ტირიან ისინი სწავლის დროს?

- ბავშვები დაბადებიდან შემეცნების და სწავლის პროცესში არიან, ყოველდღიურად. მათ ეს უყვართ და აინტერესებთ, მაგრამ ხშირად მარტივი არ არის სკოლასთან შეგუება და იმ დისციპლინის, სასწავლო უნარების ჩამოყალიბება, რაც სკოლაში სწავლისთვის არის საჭირო. ისინი ტირილს ამ პროცესისგან თავის ასარიდებლად იწყებენ. შესაბამისად, ჩვენ სწორედ ამით უნდა დავინტერესდეთ, თუ რატომ ცდილობს ბავშვი თავი აარიდოს სწავლის პროცესს. შესაძლოა სასწავლო მასალა ძალიან რთულია მისთვის ან ძალიან უინტერესო. სწავლების დროს ბავშვის ინტერესების და საჭიროებების გათვალისწინება უმნიშვნელოვანესია.

შესაძლებელია, სწავლის დროს ტირილი, სკოლასთან დაკავშირებულ ტრავმასთან ასოცირდებოდეს?

- თუ ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ასოცირდება უსიამოვნო შეგრძნებებთან, ის სწავლისგან სიამოვნებას ვერ მიიღებს და ეს მისთვის მტანჯველ ვალდებულებად გადაიქცევა. სკოლა, მასწავლებელი და მშობელი კი ამ ყველაფერზეა პასუხისმგებელი. მაგალითად, თუ ბავშვს რომელიმე საგნის გაგება უჭირს, მასწავლებელი კი ძალიან მკაცრია, ამ საგნისთვის მომზადება იწვევს შფოთვას. უბრალოდ გავიხსენოთ საკუთარი თავები, როცა მოსწავლეები ვიყავით. რომელი საგნის მომზადება გვიხაროდა? რომელიც უკეთ გამოგვდიოდა და რომლის მასწავლებელიც გვიყვარდა, არ გვაშინებდა.

მშობლის და მასწავლებლის თანამშრომლობა, ასეთ დროს, კიდევ უფრო განსაკუთრებულ როლს იძენს. მასწავლებელმა და მშობელმა ერთობლივად უნდა დაგეგმონ სამოქმედო გეგმა. რა მოცულობის და სირთულის მასალა აიღონ გეგმად, როგორი მიდგომები გამოიყენონ ბავშვთან ურთიერთობისას.

შესაძლოა თუ არა ასეთ დროს მშობლის მიერ გადადგმულმა მკაცრმა ნაბიჯმა უარეს შედეგამდე მიგვიყვანოს?

- თუ ბავშვი სწავლას თავს არიდებს, სწავლის დროს ტირილს იწყებს, ამ დროს კი მშობელი მისგან მკაცრად მოითხოვს დავალების შესრულებას, ეს ბავშვის მდგომარეობას ვერ გამოასწორებს. სწავლის პროცესი ბავშვისთვის კიდევ უფრო უსიამოვნო და მტანჯველი გახდება. არსებობს სტრატეგიები, მიდგომები, რომლებიც მშობელსაც, მასწავლებელსაც და ბავშვსაც ძალიან უმარტივებს, უხალისებს სწავლის პროცესს.

- როგორ უნდა უნდა მოვიქცეთ, თუ სწავლის განმავლობაში გამუდმებით ტირის ბავშვი?

- პირველ რიგში, უნდა გავარკვიოთ მიზეზი. ბავშვს დავუსვათ შეკითხვები. რატომ ტირის? რა არ მოსწონს? თუ აღმოვაჩენთ რომ დავალება მისთვის რთულია, მაშინ გავამარტივოთ, დავყოთ ნაწილებად. ძალიან მცირე ნაწილის სწავლის შემდეგ ბავშვი შევაქოთ, დავაჯილდოვოთ და დასვენების საშუალება მივცეთ, რომ წარმატებით ტკბობა მოასწროს. არ აქვს მნიშვნელობა რამდენი აქვს სამეცადინო, რას მოითხოვს მისგან სკოლის მასალა. დასაწყისისთვის მთავარია ბავშვს ვაგრძნობინოთ რომ შეუძლია. ნელ-ნელა გავზარდოთ დავალების მოცულობა და სირთულე.

თუ დავალებები მისთვის უინტერესოა, მაშინ საინტერესო აქტივობებთან შევაწყვილოთ. ამისთვის საჭიროა კარგად გავიცნოთ ბავშვი, გავიგოთ რა მოსწონს, რა აინტერესებს, რა იწვევს მასში აღფთოვანებას. ჩავრთოთ სწავლების პროცესში მისთვის საინტერესო სათამაშოები, ნივთები, მათი დახმარებით ავუხსნათ და შევასრულებინოთ დავალება. არ გავაკირიტიკოთ იმის გამო რომ რამე შეეშალა, გამოვხატოთ სიხარული და აღტაცება, როცა რაიმეს დაისწავლის. არასოდეს არ ვუთხრათ ბავშვს რომ ზარმაცი ან უნიჭოა, არ შევადაროთ სხვა ბავშვებს და მათ მიღწევებს.

მშობლებს და მასწავლებლებს ვურჩევ, პირველ რიგში, დაადგინონ შეესაბამება თუ არა სასწავლო მასალა ბავშვის განვითარების საფეხურს, (თუ საჭიროა სპეციალისტის დახმარებით) ასწავლონ ბავშვს ის, რაც მას მოცემულ ეტაპზე შეუძლია და არა ის, რაც მკაცრად გაწერილ პროგრამაში წერია. თუ ბავშვს ვაგრძნობინებთ რომ მისი გვესმის, გავუმარტივებთ დავალებებს, შევაქებთ, წავახალისებთ, დავაჯილდოვებთ პატარა წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის, მისი განწყობა სწავლის მიმართ შეიცვლება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად