Baby Bag

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობაში მეტი სიახლოვის დამყარება და შვილთან ხშირი საუბარი ურჩია:

„როდესაც ბავშვი სადმე მიგყავთ, ჩუმად არ ატაროთ ბავშვი ორი წლისა, ხუთი წლისა, შვიდი წლისა. მუჭებით არ ათრიოთ, აბა ჩქარა წამოდი, ჩქარა, ჩქარა. რაღაც ელაპარაკე. ბავშვი ლაპარაკში იზრდება. ლაპარაკში ხატები ჩნდება. ლაპარაკში წარმოდგენები აშენდება. ამის გარეშე აღზრდა არ მოხდება. გააგრძელე გუშინდელი ზღაპარი, უამბე შენს თავზე რაღაც. რაღაცაზე ილაპარაკეთ. ნუთუ დავმუნჯდით და სალაპარაკო არაფერი გვაქვს?! ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ!

ერთხელ პაატამ რაღაც აწყენინა დედას ცუდი სიტყვით. ჩემი მეუღლე მართლა ნაწყენი წავიდა, დაჯდა და ტიროდა. მე არ ჩავერიე ამ საქმეში. რომ ჩავრეულიყავი, ვეტყოდი: „როგორ არ გრცხვენია?! მიდი ახლა, ბოდიში მოუხადე!“ მოვახდევინებდი ბოდიშს, მაგრამ მე უკვე ვიცოდი, რომ აღზრდა არ შედგება ამით. როდესაც რამე ხდება ასეთი რთული, არ ეცადოთ, რომ ემოციის ფონზე იქვე გადაწყვიტოთ ამოცანა. გადადეთ ერთი კვირით, ათი დღით. მოიფიქრეთ, როგორ უნდა ამოხსნათ ეს ამოცანა. ბავშვის აღზრდა მრავალუცნობიანი ამოცანაა. ერთს კი ასწორებ, მაგრამ მეორე რომ ფუჭდება?! სულ ვფიქრობდი, რა ვქნა? რა ვქნა? აი, რა გავაკეთე. ერთ დღეს ვმუშაობდი, მოვიდა, მეხუთე კლასში იყო და რაღაცის გაკეთება უნდოდა. ვის უნდა ეს ყველაფერი-მეთქი? მასწავლებელს უნდაო. ვუთხარი, წამოდი, რაღაც მაქვს-მეთქი შენთან სალაპარაკო. რა გაქვს სათქმელიო? აქ არ შეიძლება თქმა, საიდუმლოა-მეთქი. გარეთ გავიპარეთ. ბაღისკენ ჩუმად წავედით. ხმას არ ვიღებდი. ეს ჩვენი წესი არ იყო. პაატა ჩაფიქრდა უკვე. დავსხედით ბაღში. მას ვუთხარი, ეს არის მამაკაცური საუბარი-მეთქი. რამდენი წლის ხარ-მეთქი? 12 წლისა გავხდიო. ეს მეფური ასაკია-მეთქი. რატომო? იმიტომ, რომ ერეკლე მეფე 12 წლისა აკურთხეს მეფედ, ჯარს გაუძღვა წინ-მეთქი. რაც უნდა გითხრა, ამას როგორც მეფე გამიგებ-მეთქი. რჩევა მინდა გკითხო-მეთქი. ერთ დროს გოგო შემიყვარდა ძალიან და ვუთხარი: ოღონდ ცოლად გამომყევი და შენს თავს არავის გავაბრაზებინებ-მეთქი არასდროს. დამთანხმდა და ცოლად გამომყვა-მეთქი. მე ეს პირობა მივეცი ჩემს საყვარელ ქალს, მაგრამ ამ ქალს უკვე აწყენინეს, ვინც აწყენინა ჩემი შვილია, რა ვქნა არ ვიცი და მირჩიე, რა გავაკეთო-მეთქი. დამსაჯეო, პაატამ მითხრა. მე ვუთხარი: დასჯა რომ მდომებოდა, დაგსჯიდი. აქამდე ერთი კაცი ვიყავი სახლში, არ დადგა დრო, რომ ორნი ვიყოთ-მეთქი? ეს იყო მამაკაცის საუბარი მამაკაცთან,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

​წყარო

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი. ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

„ჩვენ  ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი.  ეს არ არის ხასიათი, ბავშვი მოდელად იღებს მშობელს,“ - მაია ნანიტაშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა მაია ნანიტაშვილმა ბავშვებში აგრესიის მიზეზებსა და მშობლების მიერ გამოყენებულ აღზრდის მეთოდებზე ისაუბრა. მისი თქმით, როდესაც ბავშვის აგრესიული ქცევა მის ხასიათს ბრალდება, ეს არასწორია:

„ჩვენ არ ვიბადებით ხასიათით. ეს არის გენეტიკა, რისი პროვოცირებაც ხდება გარემოდან. ჩვენ ყოველთვის ვაბრალებთ, რომ ეს არის ხასიათი, რაც მარტივი გამოსავალია. ეს არ არის ხასიათი. ეს არის, როდესაც ბავშვი იდენტიფიკაციას გადის მშობელთან, ემსგავსება მას. დედა აბრალებს, რომ მამას ჰგავს, მამა ამბობს, რომ დედას ჰგავს. ბავშვი იმ გარემოში იზრდება, სადაც მსგავსება ხდება. ​ის მოდელად იღებს მშობელს. დავუშვათ, რომ ლეკვი გავზარდოთ სხვა ცხოველებთან. ის ​აუცილებლად იქნება ქცევის გადამღები. ასე ვართ ჩვენც, ადამიანები, ვიღებთ ქცევას. ჩვენ ამას ვარქმევთ შემდეგ ხასიათს უბრალოდ. ეს არის ქცევის მოდელი, რომელსაც ჩვენ ვირგებთ.“

მაია ნანიტაშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვთან ურთიერთობისას ყოველთვის უნდა გაითვალისწინოს მისი ასაკი:

„დიდი მნიშვნელობა აქვს ასაკს. ოთხი წლის ასაკი არის ჯიუტობის ხანა.​ ბუნებრივია, ეს ასეც უნდა იყოს. ამ დროს ბავშვი თითქოს გამოხატავს აგრესიას, მაგრამ ეს აგრესია არ არის. ის ამბობს: „მინდა, მე უნდა გავაკეთო.“ ჩვენ ამას აგრესიას ვერ დავარქმევთ. მშობლებს ერთადერთი რჩევა მინდა მივცე, რომ გაუმარტივდეთ ცხოვრება და ურთიერთობა ბავშვებთან. მოიძიონ მარტივი ინფორმაციები, განვითარების ​რა საფეხურზეა მათი შვილი და ამ საფეხურზე რა ქცევა ვლინდება. ზოგჯერ მშობელი ნორმად არ თვლის იმას, რაც ნორმაა. გადაჭარბებული მოლოდინების ქონა არის ძალადობა. ძალიან ხშირია, როდესაც დედამ ცეკვას დაანება თავი და შვილს აიძულებს, რომ იცეკვოს. ამ დროს არ უნდა ბავშვს ცეკვა. პრობლემა ის არის, რომ ფიზიკური ძალადობა ჩანს, ხოლო ემოციური ძალადობა არ ჩანს.“

თუ ბავშვი აგრესიას გამოხატავს, პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს, ეს არის თვითონ იყოს დარწმუნებული იმაში, რასაც აკეთებს. ემოცია უნდა იყოს მყარი ბავშვთან მიმართებაში. მაგ. მე ვარ დაღლილი და ბავშვს ვეუბნები, რომ დღეს ვარ დაღლილი და ვერ გეთამაშები. თუ ბავშვი ამას არ ითვალისწინებს, უნდა ვუთხრათ მის ენაზე: „შენ ხომ ყოფილხარ დაღლილი.“ ამის შემდეგ ხდება ის, რომ მე ამ გადაწყვეტილებაში მყარი ვარ. ​მე ვიცი ნამდვილად, რომ ვერ შევძლებ მასთან თამაშს და არც ველოდები ისტერიკას. მერე მანიპულაციის სწავლა ხდება ბავშვებში,“ - აღნიშნულ თემებზე მაია ნანიტაშვილმა ტელეკომპანია GDS-ის გადაცემაში „შუადღე GDS“ ისაუბრა.

წყარო: ​შუადღე GDS

წაიკითხეთ სრულად