Baby Bag

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობაში მეტი სიახლოვის დამყარება და შვილთან ხშირი საუბარი ურჩია:

„როდესაც ბავშვი სადმე მიგყავთ, ჩუმად არ ატაროთ ბავშვი ორი წლისა, ხუთი წლისა, შვიდი წლისა. მუჭებით არ ათრიოთ, აბა ჩქარა წამოდი, ჩქარა, ჩქარა. რაღაც ელაპარაკე. ბავშვი ლაპარაკში იზრდება. ლაპარაკში ხატები ჩნდება. ლაპარაკში წარმოდგენები აშენდება. ამის გარეშე აღზრდა არ მოხდება. გააგრძელე გუშინდელი ზღაპარი, უამბე შენს თავზე რაღაც. რაღაცაზე ილაპარაკეთ. ნუთუ დავმუნჯდით და სალაპარაკო არაფერი გვაქვს?! ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ!

ერთხელ პაატამ რაღაც აწყენინა დედას ცუდი სიტყვით. ჩემი მეუღლე მართლა ნაწყენი წავიდა, დაჯდა და ტიროდა. მე არ ჩავერიე ამ საქმეში. რომ ჩავრეულიყავი, ვეტყოდი: „როგორ არ გრცხვენია?! მიდი ახლა, ბოდიში მოუხადე!“ მოვახდევინებდი ბოდიშს, მაგრამ მე უკვე ვიცოდი, რომ აღზრდა არ შედგება ამით. როდესაც რამე ხდება ასეთი რთული, არ ეცადოთ, რომ ემოციის ფონზე იქვე გადაწყვიტოთ ამოცანა. გადადეთ ერთი კვირით, ათი დღით. მოიფიქრეთ, როგორ უნდა ამოხსნათ ეს ამოცანა. ბავშვის აღზრდა მრავალუცნობიანი ამოცანაა. ერთს კი ასწორებ, მაგრამ მეორე რომ ფუჭდება?! სულ ვფიქრობდი, რა ვქნა? რა ვქნა? აი, რა გავაკეთე. ერთ დღეს ვმუშაობდი, მოვიდა, მეხუთე კლასში იყო და რაღაცის გაკეთება უნდოდა. ვის უნდა ეს ყველაფერი-მეთქი? მასწავლებელს უნდაო. ვუთხარი, წამოდი, რაღაც მაქვს-მეთქი შენთან სალაპარაკო. რა გაქვს სათქმელიო? აქ არ შეიძლება თქმა, საიდუმლოა-მეთქი. გარეთ გავიპარეთ. ბაღისკენ ჩუმად წავედით. ხმას არ ვიღებდი. ეს ჩვენი წესი არ იყო. პაატა ჩაფიქრდა უკვე. დავსხედით ბაღში. მას ვუთხარი, ეს არის მამაკაცური საუბარი-მეთქი. რამდენი წლის ხარ-მეთქი? 12 წლისა გავხდიო. ეს მეფური ასაკია-მეთქი. რატომო? იმიტომ, რომ ერეკლე მეფე 12 წლისა აკურთხეს მეფედ, ჯარს გაუძღვა წინ-მეთქი. რაც უნდა გითხრა, ამას როგორც მეფე გამიგებ-მეთქი. რჩევა მინდა გკითხო-მეთქი. ერთ დროს გოგო შემიყვარდა ძალიან და ვუთხარი: ოღონდ ცოლად გამომყევი და შენს თავს არავის გავაბრაზებინებ-მეთქი არასდროს. დამთანხმდა და ცოლად გამომყვა-მეთქი. მე ეს პირობა მივეცი ჩემს საყვარელ ქალს, მაგრამ ამ ქალს უკვე აწყენინეს, ვინც აწყენინა ჩემი შვილია, რა ვქნა არ ვიცი და მირჩიე, რა გავაკეთო-მეთქი. დამსაჯეო, პაატამ მითხრა. მე ვუთხარი: დასჯა რომ მდომებოდა, დაგსჯიდი. აქამდე ერთი კაცი ვიყავი სახლში, არ დადგა დრო, რომ ორნი ვიყოთ-მეთქი? ეს იყო მამაკაცის საუბარი მამაკაცთან,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

​წყარო

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვის ტემპერამენტს ჩვენ ვერ შევცვლით, მაგრამ ნახეთ, რა შეგვიძლია შევცვალოთ...“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ემოციური რეგულაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და მშობლებს ურჩია, ბავშვებს საკუთარი სისუსტეების აღიარება ასწავლონ:

„მშობლები გეუბნებიან: „როგორ ბავშვმა თავი არ უნდა დაიცვას?! ჩაგრავენ ჩემს შვილს.“ ჩვენ ერთ წრეზე ვტრიალებთ. ჩვენ რაც ვიცით, ჩვენს საზოგადოებაში რაც არის მიღებული, არის ის, რომ შენ უნდა დარჩე მოგებული, არ უნდა იყო არასდროს წაგებული, ​სისუსტე არ არის სტატუსი, სუსტი არ უნდა იყო. ემოციური რეგულაცია რას გვეუბნება? ჩვენ უნდა ვაღიაროთ ჩვენი სისუსტეც. თუ არ აღიარე და თუ არ დაინახე, როგორ მოახერხებ ამის კორეგირებას. ამის მართვას შენ ვერ მოახერხებ, თუ არ ხედავ, თუ არ იცი.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვი მიმბაძველია და ის მშობლის მაგალითზე სწავლობს:

„ჩვენს შვილებს მაგალითს ვაძლევთ ჩვენ. მშობელი რომ მოვიდა ჩივილით და მეუბნება, რომ მისი ექვსი წლის ბიჭი იგინება და უწმაწურ სიტყვებს იძახის, კარგად რომ გამოკითხავ, მამაც ასე იგინება. რაც გვესმის ქალაქში ყოველი ფეხის ნაბიჯზე, იმ სიტყვებს ამბობს ეს მამაც. ​ბავშვები არიან ძალიან მიმბაძველი არსებები. ამას ჩემი ლაპარაკი არ უნდა. ცნობილი თეორიაა სოციალური დასწავლის თეორია, რომელიც გეუბნება, რომ მოდელი არის და იმის მიხედვით სწავლობს ყველა ბავშვი. მშობელი თვითონ სწავლოს და თვითონ რომ სწავლობს, ბავშვსაც ასწავლის.“

​ბავშვის ტემპერამენტს ჩვენ ვერ შევცვლით, მაგრამ ნახეთ, რა შეგვიძლია შევცვალოთ: თუ მე ვიცი, რომ ჩემი შვილი ცოტა აგრესიულია, შემართებითია, პლუსად ვაქცევ ამას. რის მიმართ უნდა იყოს აგრესიული? უსამართლობის მიმართ, ჩაგვრის მიმართ. მე ღირებულებებს ვაძლევ ჩემს შვილს, ტემპერამენტს ვერ შევუცვლი. იმას კი არ ვასწავლი, რომ „მოგკლავთ და ბედნიერს გაგხდით,“ შენ რომ კარგის გაკეთება გინდა და ლამის მოკალი ადამიანი, ასე არა, არამედ მისაღები გზით. ამაში ვასწავლი ემოციურ რეგულაციას. ჩვენ ვერ შევცვლით ადამიანებს, მათ შორის, შვილებსაც. ეს უნდა გვახსოვდეს. ისინი ასეთი ტემპერამენტით თქვენგან დაიბადნენ. ასეთი კონსტიტუცია აქვთ. ჩვენ შეგვიძლია აღზრდით ამ კუთხეების მორბილება, პლუსად ქცევა იმ მინუსების,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად