Baby Bag

რა არის მთავარი თვისება, რომელიც ყველა ლიდერ ბავშვს აუცილებლად აქვს? - ფსიქოლოგი თიკა წერეთელი

რა არის მთავარი თვისება, რომელიც ყველა ლიდერ ბავშვს აუცილებლად აქვს? - ფსიქოლოგი თიკა წერეთელი

ფსიქოლოგმა და ტელეწამყვანმა თიკა წერეთელმა ლიდერი ბავშვისთვის დამახასიათებელ თვისებებზე ისაუბრა:

„ხშირად ამბობენ, რომ ლიდერად უნდა დაიბადო. პრაქტიკა იმასაც გვიჩვენებს, რომ ლიდერის თვისებები შეიძლება გამოვიმუშავოთ. რა თქმა უნდა, თუ ბავშვს აქვს ამის სურვილი და არა მშობელს. ხშირად ისეც ხდება, რომ მშობელს აქვს ამის სურვილი და ამ შემთხვევაში დიდ შედეგზე ნამდვილად ვერ გავალთ. ზოგიერთი ბავშვი მართლაც გამოკვეთილი ლიდერია დაბადებიდანვე. ის არ ემორჩილება არავის წესებს და იქით ცდილობს სხვების დამორჩილებას. ეს ბავშვები არიან ისეთები, რომლებმაც ზუსტად იციან, რა უნდათ. ამიტომაც ცდილობენ ისინი სხვების დამორჩილებას.

ფსიქოლოგებში არსებობს ასეთი მოსაზრება, რომელსაც პრაქტიკაც ადასტურებს, სხვადასხვანაირი ხასიათები აქვთ ლიდერ ბავშვებს. არ არის აუცილებელი ლიდერი ბავშვი მაინცდამაინც ცელქი იყოს. შეიძლება ძალიან დინჯი და მორიდებული ბავშვი შემდეგ ლიდერი აღმოჩნდეს. ერთადერთი მთავარი თვისება, რომელიც მათ ყველას აერთიანებს, ეს არის შინაგანი ენერგია, რომელიც ლიდერ ბავშვს მოსვენებას არ აძლევს. ეს არის ის, რაც შემდეგ იწვევს ლიდერობას.

ბუნებრივია, აქაც მშობელი, აღმზრდელი და პედაგოგი არის მთავარი მოქმედი გმირი. მშობლებს გვაქვს შესაძლებლობა, რომ წინსვლაში შევუწყოთ ხელი ან პირიქით უკან დავხიოთ, თუ მის ლიდერულ თვისებებს ჩავახშობთ. რა უშლის ხელს ბავშვს, რომ იყოს ლიდერი? მას არ ვაძლევთ დაცემისა და შეცდომის დაშვების საშუალებას, ძალიან სწრაფად მივდივართ საშველად, არ ვუზიარებთ შეცდომებს ჩვენი წარსულიდან, თვითონ არ ვაკეთებთ იმას, რასაც ბავშვს ვასწავლით. ძალიან ხშირად ვდემაგოგობთ, მორალისტები ვართ და ეს არ მოსწონთ ბავშვებს.

რა უწყობს ბავშვს ხელს ლიდერის თვისებების განვითარებაში? მიეცით მას კარგი მაგალითი, ჩართეთ გუნდურ აქტივობებში, წაახალისეთ მოთმინების უნარი, განუვითარეთ მოლაპარაკების უნარი, განუვითარეთ გადაწყვეტილების სწრაფად მიღების უნარი, მიეცით თავდაჯერებულობა, წაახალისეთ მისი სამუშაო, არ ჩაეჭრათ საქმის კეთებისას, გაუშვით ბანაკში, შექმენით მიზნების დაფა, მიეცით შეცდომების დაშვების უფლება, წაახალისეთ მისი ოპტიმისტური ფიქრები და მიზნები,”-აღნიშნულ საკითხზე თიკა წერეთელმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად