Baby Bag

რატომ არის მნიშვნელოვანი თვითთანაგრძნობა? - ნეიროფსიქოლოგ ნინო მარგველაშვილის რეკომენდაციები

რატომ არის მნიშვნელოვანი თვითთანაგრძნობა? - ნეიროფსიქოლოგ ნინო მარგველაშვილის რეკომენდაციები

ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა თვითთანაგრძნობისა და საკუთარი თავის მხარდაჭერის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ჩვენ შვილებს ვასწავლით, რომ შენ ამას კარგად უნდა მოექცე, რატომ ჩაარტყი? ჩვენ ერთმანეთზე უნდა ვიზრუნოთ, მაგრამ მე რომ რაღაც შემეშლება, როგორც დედას, ვიწყებ: „რა საშინელი დედა ვარ, რა სირცხვილია.“ გამოჩენა აღარ მინდა ამ დროს. ორმაგი სტანდარტია გაუცნობიერებლად. როდესაც გავაცნობიერებ, რომ თურმე ჩემს თავს არ ვექცევი სიკეთით, ჩემს შეცდომებს განვსჯი და არ ვპატიობ, მერე ნელ-ნელა უნდა შევცვალოთ ეს. შვილსაც არ აძლევ ამით მაგალითს. ის ხვდება, რომ გარეთ არის ფოკუსი მხოლოდ და ამ დროს ჩემს თავს ვაზიანებ. ეს ალოგიკურია.“

„თვითთანაგრძნობის მიზანი არ არის, რომ გახდე კარგად. ესეც ნიშნავს, რომ ეწინააღმდეგები იმ რეალობას, რაშიც ხარ. თვითთანაგრძნობა ნიშნავს, რომ საკუთარ თავს ვუთანაგრძნობ, რადგან რთულია ასეთ მდგომარეობაში ყოფნა. შენი თავი არ გეცოდება. შეცოდება არის, რომ მე ზემოდან ვუყურებ, თითქოს იმ ადამიანს სჭირს რაღაც მხოლოდ. თვითთანაგრძნობას როდესაც სწავლობ, იაზრებ, რომ ჩვენ ყველას გვაქვს რთული სიტუაციები, ყველა შეიძლება ერთ დღეს ქუჩაში აღმოვჩნდეთ. ჩემი თავის შეცოდება არის: „რა საცოდავი ვარ.“ მარტო არ ხარ. ჩვენ ამით ვერთიანდებით. ეს ცოტათი შვებაა. შეიძლება ადამიანმა თქვას, მე სულ არ მახალისებს ის, რომ სხვა არის ცუდად. ეს სულ არ ნიშნავს, რომ ეს მე მიხარია. ეს სიბრძნეა. შენ უბრალოდ რეალობას ამბობ, რომ მარტო მე არ ვარ ასეთ მდგომარეობაში, რომ ყველას განუცდია ეს ტკივილი. საღი აზრის საკუთარი თავისთვის თქმა გეხმარება,“- აღნიშნულ საკითხზე ნინო მარგველაშვილმა რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „იმედი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად