Baby Bag

„ზეიმები ხშირად ფავორიტიზმში გადადის... ერთი და იგივე ბავშვი არის ფიფქიას როლში და სხვები იჩაგრებიან,“ - ადრეული განვითარების სპეციალისტი ცირა ბარქაია

„ზეიმები ხშირად ფავორიტიზმში გადადის... ერთი და იგივე ბავშვი არის ფიფქიას როლში და სხვები იჩაგრებიან,“ - ადრეული განვითარების სპეციალისტი ცირა ბარქაია

ინკლუზიის და ადრეული განვითარების სპეციალისტმა ცირა ბარქაიამ საბავშვო ბაღისა და სკოლის ზეიმებში ბავშვების მონაწილეობისას გამოვლენილი პრობლემების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვის ინტერესები, საჭიროებები და შესაძლებლობები აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ:

„მნიშვნელოვანია, რომ ყოველთვის ყველა ეტაპზე გათვალისწინებული იყოს ბავშვის ინტერესი, ბავშვის საჭიროებები და შესაძლებლობები. თუ მას უნდა, თუ შეუძლია და რა როლი აინტერესებს ან საერთოდ აინტერესებს თუ არა ამ ყველაფერში მონაწილეობა. როდესაც რაღაც სიახლე გვინდა გავაცნოთ ბავშვს, ახალ გამოცდილებას გვინდა ვაზიაროთ, რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანია მისი წახალისება. ამ პროცესში უნდა ვიყოთ მხარდამჭერები. არიან ბავშვები, რომლებიც შედიან პირდაპირ ამ პროცესში, მაგრამ არიან ბავშვები, რომლებსაც მეტი დრო და მხარდაჭერა სჭირდებათ. შეიძლება იფიქრონ, თუ ასე არასდროს წავახალისეთ ბავშვი და არ მივეცი შესაძლებლობა, შეიძლება ვერც აღმოაჩინოს, რომ არ უნდა, არ შეუძლია. იტყვიან, რომ რაღაცები ხომ უნდა ისწავლოს ბავშვმა?! რა თქმა უნდა! საბოლოო ჯამში ფორმასთან მივდივართ, თუ როგორ ვასწავლით. ალბათ, ბევრს გაქვთ გამოცდილი, როგორ ასწავლიდნენ ჩვენს ბავშვობაში ცურვას ბავშვებს. გადააგდებდნენ წყალში და თავად უნდა გამოეცურა. ეს ითვლებოდა სწავლების სტრატეგიად. სინამდვილეში ეს არის ძალადობა, ეს არის სერიოზული სტრესი.“

„გადასარევი აზრია, რომ ზეიმის დაგეგმვის პროცესში ბავშვები იყვნენ თავად მონაწილეები. დაგეგმვაში ის იგულისხმება, რომ ჯერ ვირჩევ, რა როლში მინდა მე ყოფნა. ფავორიტიზმშიც გადადის ხოლმე ეს. აღმზრდელმა რომ ჩათვალა, ეს სასწაულებრივად ლამაზი ბავშვი უნდა იყოს მაინცდამაინც ფიფქია. ძალიან ხშირად ერთი და იგივე ბავშვი არის ფიფქიას როლში და სხვები იჩაგრებიან. ეს ბავშვიც არანაკლებ სტრესს გადის, მუდმივად ფიფქიას როლი რომ აქვს შესასრულებელი. შეიძლება ერთ დღეს სიამოვნებით შეასრულეთ ლექსი, სიამოვნებით დაუკარით პიანინოზე, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ავტომატურად ჩაგთვალონ ყოველთვის ამ ლექსის მთქმელად და პიანონზე დამკვრელად,”- აღნიშნულ საკითხზე ცირა ბარქაიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ამ შაბათ-კვირას“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ამ შაბათ-კვირას“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ამ ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,” - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

„ამ ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,” - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მამაკაცებსა და ქალებს შორის არსებულ ფსიქოლოგიურ განსხვავებებზე ისაუბრა, რომლებიც წყვილებში ხშირად გაუგებრობის ან კონფლიქტის მიზეზი ხდება:

„ფსიქოლოგიური განსხვავება ამ ორ სქესს შორის არის და ეს განსხვავება მუდმივად იქნება. ეს ფსიქოლოგიური სხვაობა დამყარებულია ბიოლოგიურ სხვაობებზე. ურთიერთობა რომ კარგი გამოვიდეს ამ ორ სქესს შორის, უკეთესი იქნება, თუ მე მეორე სქესი მეცოდინება. მეორე სქესის ცოდნა არ ნიშნავს ფიზიკურად ვისთან რამდენი ურთიერთობა გქონდათ. ფიზიკური ურთიერთობის გამოცდილება არ არის საკმარისი, რომ გაიგო, რასთან გაქვს საქმე. გავიხსენოთ კაცების მხრიდან გამოთქმები, მაგ. „ქალს ლოგიკა არ აქვს.“ რეალურად ლოგიკა აქვს ქალს. ​ლაპარაკობენ, რომ კაცები უფრო ჭკვიანები არიან. აქვთ კაცებს ეს პრეტენზია. ეს პრეტენზია რომ აქვთ, მთელი სისუსტე მაგაშია.“

ზურა მხეიძის თქმით, მამაკაცები და ქალები სხვადასხვა მოვლენაზე განსხვავებულად რეაგირებენ:

​ამ სპეციფიკიდან გამომდინარე სხვადასხვა ქცევებია, სხვადასხვა რეაქციებია სხვადასხვა რაღაცებზე. ის, რომ ქალი ბუნებით კონსერვატორია, გამომდინარეობს ფიზიოლოგიიდან. ქალმა ბავშვი უნდა გააჩინოს, ამ ბავშვს სჭირდება ყურადღება და მოვლა, ამიტომ ქალს ინსტინქტში აქვს რაღაცების სტაბილურობის განცდა და შენარჩუნება. კაცისთვის ეს ამოცანა არ დგას. კაცი კონსერვატორი არ არის. რატომ არის არსობრივად ამ ფუნქციების გარკვევა კარგი? მერე უკვე ურთიერთობებს ადვილად ალაგებ.“

ზურა მხეიძემ აღნიშნა, რომ ქალს მრავალი საფრთხის ერთდროული ანალიზის უნარი აქვს, რაც მამაკაცს არ შეუძლია:

„იქიდან გამომდინარე, რომ ქალს ბავშვთან ურთიერთობები უწევს და ბავშვისთვის უსაფრთხო გარემო უნდა შექმნას, მას შეუძლია მრავალი საფრთხის ერთდროული ანალიზი. მაგალითად, ბავშვს ბათუმში უშვებთ პირველად. მამამ მაქსიმუმ ორი საფრთხე წარმოიდგინოს: „შორს არ გაცურო და ბევრი არ დალიო.“ დედის კომპონენტია, რომ ტრანსპორტს ბორბალი არ მოსძვრეს, არ გადაიჩეხოს, გველმა არ უკბინოს. ეს ბუნებაში აქვს, ყველაფერს ანგარიშობს. ქალის ჩანთები წარმოადგენს ძალიან საინტერესო რაღაცას. ქალს შეიძლება ჭურჭლის სარეცხი მანქანა აღმოაჩნდეს ჩანთაში. ქალს შეუძლია სწრაფად ყურადღების გადანაცვლება. ჩვენ გვგონია, რომ პარალელურ რეჟიმში აკეთებს, მაგრამ ფსიქოლოგიაში გამორიცხულია ეს. ქალს შეუძლია ტელევიზორს უყურებდეს, აუთოვებდეს, პარალელურად ტელეფონზე საუბრობდეს, ბავშვს ადევნებდეს თვალყურს და ქმარი რომ გადის, რაღაც უთხრას. ​ეს კაცისთვის არის წარმოუდგენელი პროცესი. ქალები ხშირად ამბობენ: „ჩემს ქმარს რომ ველაპარაკები, არ მისმენს." არ გისმენთ იმიტომ, რომ კაცი გისმენთ მაშინ, როდესაც თქვენკენ არის მოტრიალებული. მას პარალელური მოსმენები არ შეუძლია. ქალს ეს შეუძლია. მისთვის ეს ჩვეულებრივია.“

ქალი ნებისმიერ საუბარში ცდილობს კონტექსტი დაინახოს. ცდილობს მიხვდეს რას გულისხმობდა მისი დაქალი ან კაცი. ამის გამო ქალები ერთ პრობლემას აწყდებიან, ცდილობენ გაიგონ, რატომ თქვა ეს კაცმა. მაგალითად, კაცმა თქვა: „მშია.“ ეს ფიქრობს, რატომ თქვა, რას ნიშნავდა. შეიძლება მთელი დღე ამაზე იფიქროს. არაფერს არ ნიშნავდა, რაც მოადგა პირზე, კაცმა ის თქვა. ეს თვისებაც გენეტიკური კომპონენტია. ქალს რომ ბავშვი უჩნდება, ბავშვი ვერ ლაპარაკობს. ის მომართულია გამოიცნოს, ბავშვს რა აწუხებს. ამიტომ ქალი საუბრის დროს ავტომატურ რეჟიმში ყოველთვის აანალიზებს იმის იქით რა იგულისხმება. პრობლემა ის არის, რომ ​კაცთან თუ ურთიერთობ, არაფერი არ უგულისხმია, რაც თქვა ეგ იყო. შენ ფიქრობ მთელი ღამე ეს რატომ ქნა. ასეთი ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად