Baby Bag

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

როგორი აღზრდა აყალიბებს მოძალადე და ტირან ადამიანს? - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა იმ მიზეზებზე ისაუბრა, რომელიც ადამიანს ძალადობრივ, ტირანულ და სადისტურ თვისებებს უყალიბებს:

„ვეცდები, მაქსიმალურად სტრუქტურირებული სურათი შევქმნა. ჩვენი პიროვნების ფორმირება ხდება ბავშვობაში. ეს არის ფუნდამენტი, რომელზეც შენობა იგება. ის მერე განიცდის ცვლილებებს, ადამიანს აქვს თავისუფალი ნება. მხოლოდ მას შეუძლია მოინდომოს ცვლილება, დაიხმაროს სპეციალისტი. კვლევებზე დაყრდნობით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არის საკითხები, რომლებიც დიდი რისკის მატარებელია ძალადობრივი, ტირანული, სადისტური თვისებების ჩამოყალიბებისთვის. 6 წლამდე ხდება არაცნობიერი განწყობების ჩამოყალიბება, რომელიც შემდგომში თავისთავად ვლინდება.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, ძალადობის გარემოში აღზრდა მჩაგვრელ ადამიანს აყალიბებს:

„ძალადომის გარემოში ყოფნა ერთ-ერთი მიზეზია. ოჯახის გარემო არის გადამწყვეტი ასეთ შემთხვევაში. ოჯახი, მშობლები, აღმზრდელები არიან ადამიანის პიროვნული ჩონჩხის შემქმნელები. თუ ბავშვი თავს დათრგუნულად გრძნობს, ფიზიკური ან ფსიქოლოგიური ჩაგვრის მსხვერპლია, ეს რისკს ზრდის. გარემო დაკვირვების საფუძველზე გაშინაგნდება. ბავშვი 3-დან 6 წლამდე მშობლებთან გაიგივებას ახდენს. უმეტეს შემთხვევაში საკუთარი სქესის მშობელთან ახდენს გაიგივებას. იწყება ქცევის მოდელების ჩაწერა პირდაპირ. 3-დან 6 წლამდე ბავშვს მშობლის იდეალიზაციის მოთხოვნილება აქვს. ეს ბუნებრივი ტენდენციაა. ზოგჯერ იმდენად ფრუსტრაციის გარემოა, რომ ეს იდეალიზაციის რეალიზება ვერ ხდება. აქ იწყება ტრავმის მიღება.“

„პატარა ბავშვი როგორც ღრუბელი ისრუტავს იმას, რასაც ხედავს. მას არ აქვს კრიტიკის უნარი. ის ხედავს და ამას აღიქვამს. ერთ შემთხვევაში ბავშვს შეიძლება ძალადობა ჩამოუყალიბდეს, როგორც ქცევის მოდელი, ან პოლარობამ იმოქმედომ. შეიძლება ის გახდეს მჩაგვრელი ან მეორე უკიდურესობის განწყობა შეექმნას და თვითონ გახდეს მსხვერპლი. ბავშვი, რომელიც იზრდება ჩაგვრის გარემოში, შეიძლება თავს გრძნობდეს ჩაგრულად ან ჰქონდეს მჩაგვრელთან იდენტიფიკაცია. დიქტატორს შეიძლება თვითონ არ ჩაგრავდნენ, მაგრამ ისინი ბავშვობიდან იდენტიფიცირდნენ მჩაგვრელთან. ის ტირანს უყურებდა როგორც იდეალს ბავშვობაში. მას ჰქონდა ფონი, რომ უნდა იდენტიფიცირებულიყო მჩაგვრელთან, იმიტომ, რომ ძალაუფლება იდგა ჩაგვრაზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

მეცნიერების მტკიცებით, კრეატიული ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ

მეცნიერების მტკიცებით, კრეატიული ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ

მცირეწლოვანი ბავშვების მშობლებს სტუმრების მიღება ნაკლებად სიამოვნებთ, რადგან სახლში არსებული უწესრიგობის გამო თავს უხერხულად და დარცხვენილად ​გრძნობენ. გასარეცხი ტანსაცმლით სავსე კალათა, ჟურნალის მაგიდაზე მოფენილი ფურცლები და სათამაშოები, იატაკზე მიმოფანტული ასაწყობი კუბები და წიგნები, რომლებსაც წიგნების თაროს გარდა სახლის ნებისმიერ კუთხეში გადააწყდებით - აღნიშნული სურათი ნებისმიერი მცირეწლოვანი ბავშვის მშობლისთვის ნაცნობია. არ აქვს მნიშვნელობა, სახლის დალაგებას დიდ დროს უთმობთ თუ ცოტას, თუ მცირეწლოვანი შვილები და შინაური ცხოველები გყავთ, უწესრიგობას ვერსად გაექცევით.

დედები, რომლებიც ამჩნევენ, რომ მათ სახლში სრული ქაოსი სუფევს, ხშირად ისტრესებიან, ისინი წესრიგის დამყარებას ცდილობენ, ბავშვებს უბრაზდებიან და მათგან საკუთარი სათამაშო სივრცის მილაგებას მოითხოვენ. დღის ბოლოს მშობლებს მოთმინების ძაფი უწყდებათ და საკუთარ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებენ.

სახლში გამეფებული უწესრიგობა ზოგიერთ მშობელს იმდენად სტრესავს, რომ მათ საკუთარი შვილების არსებობაც კი ავიწყდებათ. ისინი ვეღარ აცნობიერებენ, რომ ბავშვი მათ ცხოვრებაში უმთავრესი ბედნიერებაა და აღარც ის ახსენდებათ, რომ შვილებს მშობლების მხარდაჭერა ძალიან სჭირდებათ. ამ ყოველივეს გაცნობიერება მშობლების სასოწარკვეთილების მიზეზი ხდება. ბავშვებზე უმიზეზოდ გაბრაზების შემდეგ ისინი მათ წინაშე თავს დამნაშავედ გრძნობენ.

დედებმა მოუწესრიგებელი სახლის გამო მღელვარება დროულად უნდა შეწყვიტონ. თუ მცირეწლოვანი ბავშვების მშობლებს სახლში ესტუმრებით, მათი გაგება უნდა შეძლოთ. თუ ისინი სახლში არსებული უწესრიგობის გამო მოგიბოდიშებენ, აუცილებლად დაამშვიდეთ და უთხარით, რომ საგანგაშო არაფერია.

დედებო, თქვენ საბოდიშო ნამდვილად არაფერი გაქვთ! მომდევნო ჯერზე, როდესაც მოუწესრიგებელ სახლში სტუმრის მიღება მოგიწევთ, არაფერზე ინერვიულოთ. სახლში არსებული ქაოსი ნეგატიური მოვლენა სულაც არ არის.

რაზე მიგვანიშნებს სახლში არსებული უწესრიგობა?

• მოუწესრიგებელ სახლში ბედნიერი ბავშვები ცხოვრობენ - ისინი საკუთარი სათამაშოებით ერთობიან, წარმოსახვას ივითარებენ და თავისუფალი აქტივობებით არიან დაკავებულები. ამ გზით პატარები სამყაროს შეიმეცნებენ, ახალ აღმოჩენებს აკეთებენ, აზროვნების უნარს ივითარებენ და რაც მთავარია, ამ ყველაფერს უდიდესი სიამოვნებით აკეთებენ.

• მოუწესრიგებელ სახლში ადამიანები ცხოვრობენ და თავს ძალიან კარგად გრძნობენ - გასარეცხი ტაფებითა და ქვაბებით სავსე სამზარეულო იმაზე მიგვანიშნებს, რომ სახლში სადილები მზადდება და სახლის ბინადრები ტკბილად მიირთმევენ, ოთახში მიმოფანტული ტანსაცმელი კი იმაზე მეტყველებს, რომ დღეს ეს ტანისამოსი ვიღაცას ეცვა. სახლში გამეფებული უწესრიგობა იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ამ სახლში ნამდვილი ოჯახი ცხოვრობს.

• მოუწესრიგებელ სახლში ოჯახის წევრებს ერთმანეთთან მეგობრობა აკავშირებთ - ისინი თავს თავისუფლად გრძნობენ და საკუთარი პიროვნული თავისებურებების გამოხატვის არ ეშინიათ. მათ შეუძლიათ ყოველდღიურად იმ საკითხებზე იზრუნონ, რომლებიც მათთვის პრიორიტეტული და მნიშვნელოვანია, რის გამოც მათ არავინ გაკიცხავს.

• მოუწესრიგებელ სახლში დროს მნიშვნელოვან საქმეებს უთმობენ - იმის ნაცვლად, რომ მთელი დღე დალაგებასა და სახლის მოწესრიგებას დაუთმონ, ოჯახის წევრები დროის ერთად და სასიამოვნოდ გატარებას ცდილობენ. ისინი სამსახურის საქმეებსაც აგვარებენ და სერიოზული საუბრებისთვისაც იცლიან.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ კრეატიული და ინტელექტუალი ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ. ბრწყინვალე გონება თქვენ ირგვლივ არსებული ფიზიკური გარემოს მოწესრიგებაში, შესაძლოა, ხელს გიშლიდეთ. ზოგიერთი თეორიის მიხედვით, ადამიანები, რომლებსაც საკუთარი ღირსების განცდა აქვთ და ინტელექტუალური უნარებითაც გამოირჩევიან, სხვების შეხედულებებს ნაკლებად აქცევენ ყურადღებას. ისინი არ ღელავენ იმაზე, თუ რას ფიქრობენ სხვები მათზე. ინტელექტუალი ადამიანები არც იმაზე დარდობენ, როგორ შეაფასებენ სტუმრები მათ სახლში არსებულ ქაოსს და უწესრიგობას. ადამიანები, რომლებსაც განსაკუთრებული გონებრივი შესაძლებლობები აქვთ, სიღრმისეულად აზროვნებენ. ისინი იდეალისტები არიან და ყოველდღიურ აქტივობებზე ფიქრთით თავს ნაკლებად იწუხებენ.

ალბერტ აინშტაინმა ფარდობითობის თეორიის ჩამოყალიბება სწორედ იმიტომ შეძლო, რომ გამუდმებით სახლის დალაგებასა და თეფშების რეცხვაზე არ ფიქრობდა. თუ სახლში ქაოსი გაქვთ, ამაში საგანგაშო არაფერია. შესაძლოა, ეს ყოველივე თქვენს ბრწყინვალე გონებრივ შესაძლებლობაზე მიგანიშნებდეთ, რომელსაც გაფრთხილება და განვითარება სჭირდება. ეცადეთ, ოჯახის წევრებთან ერთად ხშირად გაერთოთ და თქვენი შვილების მომავალი სასიამოვნო მოგონებებით გაამდიდროთ. სახლის მოწესრიგებაზე მეტისმეტი მზრუნველობა კი აუცილებელი არ არის. 

მომზადებულია cafemom.com
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად