Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

ფსიქოლოგმა ანუკა კალმახელიძემ წელიწად-ნახევარში 50 კილო დაიკლო. მან საკუთარი გამოცდილების შესახებ ენდოკრინოლოგ თამარ ხასაიასთან ერთად ისაუბრა:

„წელიწად-ნახევარი დამჭირდა 50 კილოგრამის დასაკლებად. მაშინ ფსიქოთერაპევტი არ ვიყავი. ეს ქალბატონი თამარის სრული დამსახურებაა, რომელმაც იზრუნა ჩემს ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მე მქონდა სპეციალურად ჩემთვის გაწერილი რაციონი. მე არ მქონდა განცდა, რომ ვიყავი ე.წ. დიეტაზე. არასდროს ვყოფილვარ მშიერი. შიმშილის შეგრძნება არ მქონია. არ მქონია შეგრძნება, რომ რაღაც მინდა და ვერ მივირთმევ. ასეთი მიდგომა იყო: „რა გენატრება? რა გინდა?“ მე ვიღებდი იმას, რაც მენატრებოდა, რაც მინდოდა, რაღაც დროს, რაღაც პირობით.

ჩემი წონა იმდენად დიდი იყო, რომ საწყის ეტაპზე ჩემთვის არ შეიძლებოდა ფიზიკური აქტივობა. მე ოთხი წლიდან დავიწყე წონაში მატება და ყოველ წელს მემატებოდა წონა. მქონდა გამოცდილებაში, რომ ოჯახის წევრების თხოვნით დამიცავს ე.წ. დიეტები. დამიკლია 20-25 კილო, მაგრამ მერე უფრო მალე მომიმატია, ვიდრე დაკლებისთვის დამჭირდა. წონაში დაკლების მერე ფსიქოთერაპევტთან სიარული დამჭირდა. გამიჭირდა ჩემი თავის მიღება. სარკეში ვიყურებოდი და ვხედავდი სხვა ადამიანს. მე მომწონდა წონით ჩემი თავი. უცებ შემეცვალა თვალის ფორმა, ცხვირის ფორმა, როდესაც 50 კილო დავიკელი. წონაში დაკლება ადვილია. შენარჩუნებაა ძნელი. ამისთვის აუცილებელია თერაპიული კუთხით მუშაობა."

ენდოკრინოლოგმა თამარ ხასაიამ სიმსუქნის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„პირველი მიზეზი, რის გამოც ვითარდება სიმსუქნე, ეს არის არასწორი კვების რეჟიმი და ცხოვრების წესი. ადამიანს არ აქვს საუზმის, სადილისა და ვახშამის ცნება. იკვებება დღეში მაქსიმუმ ორზე. ეს ცუდია. მნიშვნელოვანია ვარჯიშიც, ფეხით სიარულით. სიმსუქნე შეიძლება გამოიწვიოს ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემებმაც. მეორე კომპონენტი, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია ჭარბ წონასთან, ეს არის ნახშირწყლოვანი ცვლა. ჭარბი წონა ნახშირწყლოვანი ცვლის დარღვევის გარეშე არ არსებობს. ამისთვის არის გარკვეული კვების რეჟიმი და პრეპარატების გარკვეული ჯგუფი. ტარდება ფარისებრი ჯირკვლის სრული გამოკვლევა, ნახშირწყლოვანი ცვლისა და ცხიმოვანი ცვლის კვლევა.

გახდომა უნდა უნდოდეს პაციენტს და არავის სხვას. თუ მას თავისი პრობლემა არ აქვს გათავისებული, ვერც დედის გამო, ვერც მეუღლის, ვერც დედამთილის გამო, ვერ იქნება დიეტაზე, ვერ დაიცავს და ვერ შეძლებს. დიეტაზე ყოფნა არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ვერასდროს ვერ შეჭამს ვერც ხაჭაპურს, ვერც ტორტს, ვერც შოკოლადს. თუ პაციენტი იტყუება, რომ იცავს დიეტას, რა თქმა უნდა, ამას ვხვდები. ჩემი გამოთქმა ყველამ იცის: „კუდი უჩანს ანალიზებში,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ხასაიამ და ანუკა კალმახელიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრეს.

წყარო:​ „დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად