Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, თუ ბავშვი ბულინგის მსხვერპლია? - მარინა კაჭარავას რეკომენდაციები მშობლებს

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვებში ბულინგის პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„არაადეკვატურობა ნიშნავს იმას, რომ ისე ჩაერიონ მშობლები, რომ მოცვივნენ სკოლაში, ატეხონ ერთი ამბავი და ამით კიდევ უფრო მეტი ჩაგვრის საბაბი მისცეს მჩაგვრელებს. ცემაზე უფრო ზოგჯერ ბავშვებს დაცინვის ეშინიათ. დაცინვა და ფსიქოლოგიური ბულინგი არის ძალიან მძიმე ბავშვისთვის. არაადეკვატურობაა ისიც, რომ შვილს ამუნათებენ: „რა არის, რით ვეღარ იცავ შენს თავს?!“ იქ დაჩაგრეს ბავშვი და სახლშიც ჩაგრავენ. ადეკვატურობა ნიშნავს მხარდაჭერას, გვერდში დადგომას, მოსმენას და მერე ერთად გადაწყვეტას.

ბავშვის რესურსი უნდა გაძლიერდეს, გაიგოს სკოლის ადმინისტრაციამ, სკოლაში სასურველია იყოს ფსიქოლოგი, სოციალური მუშაკი, პედაგოგები რომლებიც ამ საკითხზე იმუშავებენ. უფროსი მეგობრებისა და ბიძაშვილ-მამიდაშვილების ჩარევას ვხედავთ, რომ შეიძლება მოჰყვეს ძალიან მძიმე შედეგი. სკოლის გარეთ ხდება გარჩევები, მოდიან დანით. ამას ვერავინ ვერ აკონტროლებს, ამიტომ სჯობს, მისთვის სანდო უფროსს უთხრას ბავშვმა. აუცილებელია მხარდაჭერა. არ შეიძლება ჩვენც დავაბულინგოთ ბავშვი, რომელიც ისედაც დაჩაგრულია.

ბოლო დროს განსაკუთრებით გავრცელდა კიბერბულინგი. ერთმანეთის გასაოცარი ჩაგვრა მიდის. ბავშვებში მოდებულია შიშველი ფოტოების ერთმანეთთან გაგზავნა. ამას აიძულებენ ბავშვს. მჩაგვრელს სურს ჰქონდეს რაღაც ისეთი, რითიც შემდეგ მანიპულირებას შეძლებს. აშინებს ბავშვს, რომ დედას რაღაც მოუვა, მამას რაღაც მოუვა. მასაც ეშინია. უცნაური ის არის, რომ ბავშვები აგზავნიან ამ ფოტოებს. შემდეგ ამის გასაჯაროვება ხდება. ამაზე დასცინის ყველა ერთმანეთს. ძალიან ბევრი ბავშვი ამის გამო გადადის სკოლიდან, იძულებულია უბანი შეიცვალოს. აქ სჭირდება ბავშვს ფსიქოგანათლება მასწავლებლისგან, ფსიქოლოგისგან,“- მოცემულ საკითხზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად