Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირ შემთხვევაში ცხვირის გაჭედილობის მიზეზი ალერგიასთან ერთად სწორედ ეს ცხვირის წვეთებია,“ - ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ნინო ლომიძე

„ხშირ შემთხვევაში ცხვირის გაჭედილობის მიზეზი ალერგიასთან ერთად სწორედ ეს ცხვირის წვეთებია,“ - ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ნინო ლომიძე

ალერგოლოგ-იმუნოლოგმა ნინო ლომიძემ ცხვირის გაჭედვის დროს გამხსნელი წვეთების ხშირად გამოყენების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ეს პრობლემას წარმოადგენს:

„თუ ცხვირის გაჭედილობა ან ცხვირიდან წყლისებური გამონადენი თვეები გრძელდება და არ სრულდება, უკვე ეჭვი უნდა მიიტანონ, ხომ არ გვაქვს საქმე ალერგიასთან. ხშირ შემთხვევაში როდესაც გაციება ან ალერგია იწყება, ერთ-ერთი ხშირი მედიკამენტი, რომელსაც იწყენებენ მშობლები, ზრდასრულები თუ პედიატრი, არის ცხვირის გამხსნელი. მინდა მათ მოვუწოდო, რომ ცხვირის გამხსენელების გამოყენება 3-5 დღეზე მეტხანს არ არის რეკომენდებული.“

ნინო ლომიძის თქმით, ცხვირის წვეთები ხშირად ალერგიასთან ერთად ცხვირის გაჭედვის მიზეზს წარმოადგენენ:

„ზოგჯერ სწორედ გახანგრძლივებული, კვირებისა და თვეების განმავლობაში გამოყენებული ცხვირის გამხსნელი საშუალებები ხდებიან ამ ცხვირის წვეთებზე დამოკიდებულების საგანი. ხშირ შემთხვევაში ცხვირის გაჭედილობის მიზეზი სწორედ ეს ცხვირის წვეთებია ალერგიასთან ერთად. მე ხშირად ვეუბნები პაციენტს, რომ თქვენ გაქვთ ალერგიული რინიტი, მაგრამ ის გართულებულია მედიკამენტური რინიტით.“

„ცხვირის წვეთებზე დამოკიდებულება ძალიან ხშირია. ამბობენ, რომ თვეები და წლები არიან ცხვირის გამხსნელ საშუალებებზე დამოკიდებულები. ეს ძალიან დროულად მისახედია. ნელ-ნელა ცხვირის ლორწოვანის დესტრუქცია ხდება და ზოგ შემთხვევაში ეს, შესაძლოა, ოპერაციული მკურნალობითაც დასრულდეს და სხვა გამოსავალი არ იყოს. მან, ვინც ცხვირის გაჭედილობის გამო ხანგრძლივად იყენებს ცხვირის ჩასაწვეთებელს, ალერგოლოგს დროულად უნდა მიმართოს, რათა მასთან ერთად მოხდეს ამ გამხსნელ საშუალებებზე დამოკიდებულებისგან გათავისუფლება,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნინო ლომიძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად