Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დასჯა არის ძალიან კარგი ქცევითი ქმედება, მაგრამ ეს არ ნიშნავს არც ჩხუბს, არც ყურის აწევას, არც მოწიწკვნას,“ - ნეიროფსიქოლო თამარ გაგოშიძე

„დასჯა არის ძალიან კარგი ქცევითი ქმედება, მაგრამ ეს არ ნიშნავს არც ჩხუბს, არც ყურის აწევას, არც მოწიწკვნას,“ - ნეიროფსიქოლო თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებში ბრაზის მართვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვზე ძალადობით მის ფსიქიკას ვამახინჯებთ:

​ჩვენ ვამახინჯებთ ბავშვის ფსიქიკას, არამხოლოდ როდესაც ვუტყამთ ბავშვს, არამედ როდესაც ვლანძღავთ და ვამცირებთ. საქართველოში დემოკრატიულობანას თამაშის გამო სიტყვა „დასჯის“ ეშინიათ, მათ შორის მასწავლებლებსაც. დასჯა არის ძალიან კარგი ქცევითი ქმედება, მაგრამ ეს არ ნიშნავს არც ჩხუბს, არც ყურის აწევას, არც მოწიწკვნას, არც ბავშვის ჭანჭყარს. განსაკუთრებით პატარა ბავშვების ჭანჭყარი არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება. შეიძლება უბრალოდ ფიზიკური ტრავმა მიაყენო ბავშვს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ძალადობრივ მიდგომას ბავშვთან შედეგი არ აქვს:

„ყველა ეს ქმედება: ჭანჭყარი, ჩქმეტა, ყურის აწევა, ამახინჯებს ბავშვს, ​შედეგზე ვერ გაყავხარ. ბავშვი იღებს შენს მოდელს, მშობელს ყოველთვის ვეუბნები: ახლა შენ ერევი და ძალადობ, მერე ის მოგერევა და არ დაიწუწუნო. ეს ხდება ყოველთვის, 100%-ით ასეა.“

„ჩვენ ძალიან უნდა დავფიქრდეთ, როდესაც ვერ ვმართავთ ჩვენს სიბრაზეს და ემოციებს. ეს არავის არ მოსწონს საბოლოო ჯამში. რომ იცოდეთ, მოძალადე ყველაზე უბედური ადამიანია თვითონ. რამდენჯერ უთქვამთ მშობლებს, რომ მერე საშინელი სინანულის განცდა აქვთ. თავმოყვარეობა არ გაძლევს საშუალებას, რომ შენს შვილს ბოდიში მოუხადო. უნდა მოუხადო!“- აღნიშნულ საკითხზე თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: სხვა შუადღე

წაიკითხეთ სრულად