Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს მშობლების საწოლში არ უნდა ეძინოს,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვს მშობლების საწოლში არ უნდა ეძინოს,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის მშობელთან ერთად ძილის ჩვევაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ 3-4 წლამდე ასაკის ბავშვს მშობლის საძინებელში უნდა ეძინოს, მაგრამ არა - მის საწოლში:

„რეცეპტები არ მიყვარს, ვითარებას გააჩნია. ზოგადი რეცეპტი არ მუშაობს. კულტურასაც გააჩნია. ადრე დოქტორ სპოკის წიგნი იყო გავრცელებული. ვერ ვიტანდი იმ წიგნს. მასში ეწერა, რომ პატარა ჩვილ ბავშვს ცალკე ოთახში უნდა ეძინოს და გასკდეს ტირილით. ეს არის აბსურდი, მაგრამ 4-5 წლის ასაკის ბავშვი მშობლის საწოლში რატომ უნდა იძინებდეს, ამასაც ვერ ვიგებ.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, 3-4 წლის ბავშვს, რომელიც დედასთან ძილს არის მიჩვეული, ამას სწრაფად ვერ გადავაჩვევთ:

„3-4 წლის ასაკში ბავშვი დედასთან ძილს რომ არის მიჩვეული, იმას ასე უცბად ვერ გამოაწეპებ, ამიტომ ჩვილი ბავშვი აუცილებლად მშობელთან ერთად უნდა იყოს, მშობლის საძინებელში. 3-4 წლამდე ბავშვი მშობლის საძინებელში უნდა იყოს, მაგრამ მშობლის საწოლში არ უნდა იყოს. თავიდანვე ასე უნდა მივაჩვიოთ ბავშვი, რომ იქვეა მშობელი და მის საჭიროებას აუცილებლად დააკმაყოფილებს, რომ ბავშვს შფოთვა არ ჰქონდეს. ბევრ მშობელს უთქვამს ჩემთვის და ვერც გაამტყუნებ, რომ ღამე უნდა ადგე, გირჩევნია შენთან იყოს, ​იმასაც ურჩევნია, რომ შენთან იყოს და ასე ეჩვევა ბავშვი. არც ეს არის დიდი კატასტროფა, მაგრამ თადარიგი უნდა დავიჭიროთ, რომ 4 წლისთვის ცალკე საწოლში იწვეს ბავშვი და 6 წლისთვის ცალკე ოთახში, ან ცალკე საწოლში აუცილებლად უნდა იყოს.“

„ჰიგიენური თვალსაზრისითაც არ არის მიზანშეწონილი, რომ პატარა ბავშვს მშობლების საწოლში ეძინოს. ძალიან ხშირია ჩვენს კულტურაში ეს. თავიდანვე ნელ-ნელა, ისე, რომ ბავშვმა არ მიიღოს სტრესი, ეს უნდა განვახორციელოთ,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად