Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მოუწესრიგებელი, დაულაგებელი სახლები, ბავშვები უწესრიგოდ ჩაცმულები, უწესრიგობას მიჩვეულები...“ - დეკანოზი შალვა კეკელია სიზარმაცის დამაზიანებელ ძალაზე

„მოუწესრიგებელი, დაულაგებელი სახლები, ბავშვები უწესრიგოდ ჩაცმულები, უწესრიგობას მიჩვეულები...“ - დეკანოზი შალვა კეკელია სიზარმაცის დამაზიანებელ ძალაზე

დეკანოზმა შალვა კეკელიამ ქვეყნის წინსვლისთვის თითოეული ადამიანის მონდომებასა და სიზარმაცის დაძლევის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„თუ ჩვენ ვიქნებით გაუნათლებელი, ქვეყანა იქნება გაუნათლებელი. ადამიანები მოშორდებიან წიგნს, უწიგნური ქვეყანა გვექნება. ადამიანი თუ იქნება სიზარმაცეს მიჩვეული, ყველაფერი გაუბედურებული და გაპარტახებული იქნება ამ ქვეყანაში: დაულაგებელი ეზოები, მოუწესრიგებელი, დაულაგებელი სახლები, ბავშვები უწესრიგოდ ჩაცმულები, უწესრიგობას მიჩვეულები... შენ თუ გახდები მოწესრიგებული, როდესაც დაალაგებ შენს ეზოს, გამოხვალ და გარეთად ქუჩას დაალაგებ, მერე ეს ქვეყანა გახდება სხვანაირი.“

დეკანოზის თქმით, ქართველებს ევროპელობა გვინდა, მაგრამ არ გვსურს იმ წესების გადმოღება, რომელიც ევროპაშია დამკვიდრებული:

„ევროპელობა გვინდა, მაგრამ რაც ევროპაში ხდება, ის არ გვინდა. ევროპაში ადამიანები გამოდიან გარეთ, ქუჩებს რეცხავენ. რატომ? მას სახელმწიფოებრივი აზროვნება აქვს.​ ჩვენთან რომ იყო, მე სახელმწიფოს ვპარავ, შენ კი არ გპარავ. სახელმწიფოს რას მოპარავ? შენ გაკლდება ეს ყველაფერი.“

„სახელმწიფო ცალკე არ არის. შენი არ არის ის? შენ რომ სტადიონი გაანადგურე, ღობე რომ მოაძვრე, შენი არ იყო ეს სტადიონი? შენმა შვილმა არ უნდა ითამაშოს იქ ფეხბურთი? ქრისტიანობა არის: „მტერი შეიყვარე.“ მტრის შეყვარებას გთხოვს ქრისტე და ჩვენ ზოგჯერ ჩვენი დედმამიშვილები, მეუღლეები არ გვიყვარს. მეუღლეებს ვერ ვეგუებით, ვეჩხუბებით. მტრის შეყვარებაზე კი არ არის ლაპარაკი, მეუღლეებს შორის არის კონფლიქტი. ამ ქვეყნის გაფრთხილება დავიწყოთ საკუთარი თავიდან. ვიფიქროთ იმაზე, ჩვენ რას მივცემთ ამ ქვეყანას,“ - აღნიშნა მამა შალვა კეკელიამ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად