Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორგანიზმისთვის ყველაზე რთული მაინც არის სიცივიდან სითბოზე გადასვლა: ამ დროს ხდება სისხლის ფორმულის ცვლა,“- ფარმაკოლოგი მარიამ გელაშვილი

„ორგანიზმისთვის ყველაზე რთული მაინც არის სიცივიდან სითბოზე გადასვლა: ამ დროს ხდება სისხლის ფორმულის ცვლა,“- ფარმაკოლოგი მარიამ გელაშვილი

ფარმაკოლოგმა მარიამ გელაშვილმა გაზაფხულსა და შემოდგომაზე ორგანიზმში მიმდინარე პროცესების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ამ პერიოდში სისხლის ფორმულა ბუნებრივად იცვლება:

„ორგანიზმი არის ერთიანი, ჰოლისტიკური სისტემა. გაზაფხული და შემოდგომა ორგამიზმისთვის რთულია. გარე ფაქტორი არის სიცივიდან სითბოზე გადასვლა და შემოდგომით სითბოდან სიცივეში გადასვლა. ყველაზე რთული მაინც არის სიცივიდან სითბოზე გადასვლა. ამ პერიოდში ხდება სისხლის ფორმულის ცვლა. სისხლის ცვლა და სისხლის გამოშვება წურბელით არის ყველაზე უპირატესი. ამ შემთხვევაში გვაკლდება სისხლი, ხდება პროგრამირებულად სისხლის აღდგენა. ამ დროს ორგანიზმში შედის 100-ზე მეტი მოქმედი ნივთიერება, რომელიც აუმჯობესებს ორგანიზმის სრულფასოვან მუშაობას.“

„დიდ სისხლძარღვებს გარს აკრავს შრე, რომელიც მარაგდება წვრილი კაპილარებით, რომელსაც ჰქვია ძარღვთა ძარღვები. ამ შრემ ელასტიურობა რომ არ დაკარგოს, ამ შემთხვევაში წურბელებით მკურნალობა ერთმნიშვნელოვნად უპირატესია, ვიდრე სისხლის გამოშვება ან მედიკამენტოზური მკურნალობა. ჩასახვის საწინააღმდეგო პეროლარული პრეპარატები ჰორმონალური პრეპარატებია და ძალიან აზიანებენ სისხლძარღვების როგორც შიდა კედლებს, ასევე შუა შრეს. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ბევრი შეუქცევადი პროცესი. როდესაც თქვენ დამოკიდებული ხართ ამ პრეპარატებზე, აუცილებელია ჰირუდოთერაპიის ჩატარება რაღაც ეტაპზე, თუნდაც სამ თვეში ერთხელ,“- აღნიშნულ საკითხზე მარიამ გელაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად