Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ დედა დაუღეჭავად კოვზით ჩქარ-ჩქარა აყლაპებს ბავშვს საკვებს, სითბოს არ გამოხატავს მის მიმართ, ირღვევა კვებითი დამოკიდებულება,“- ნათია ფანჯიკიძე

„თუ დედა დაუღეჭავად კოვზით ჩქარ-ჩქარა აყლაპებს ბავშვს საკვებს, სითბოს არ გამოხატავს მის მიმართ, ირღვევა კვებითი დამოკიდებულება,“- ნათია ფანჯიკიძე

ფსიქოლოგმა ნათია ფანჯიკიძემ კვებითი აშლილობების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ პრობლემის სათავე, შესაძლოა, ადამიანის ადრეულ ბავშვობაში იმალებოდეს:

„დროული ჩარევა აუცილებელია, განსაკუთრებით, თუ გენეტიკაში არის რომელიმე რთული კვებითი აშლილობა. მაგალითად, ანორექსია ფსიქიკურ დაავადებათა შორის ნომერი პირველია სიკვდილიანობით.

ყურადღების მიქცევა ყველაზე სწორია ორალურ ფაზაში, ძალიან მცირეწლოვან ბავშვობაში. როგორც წესი, ამ ფაზაში ირღვევა კვებითი დამოკიდებულება. თუ დედა დაუღეჭავად კოვზით ჩქარ-ჩქარა აყლაპებს საკვებს, სითბოს არ გამოხატავს მის მიმართ, თუ ბავშვი გაჯეტებში უყურებს ამ დროს რამეს, ვერ კონცენტრირდება გემოზე, ფაქტურაზე, ვერ იღებს პროცესისგან სიამოვნებას, როგორც წესი ამის რეპლიკა არის ერთგვარი ჩაყრა საკვების, სიცარიელის ამოვსება.

ფროიდის მიხედვით ორალურ ფაზაში, როდესაც ბავშვი გადადის კბენაზე, ამ დროს მას რომ ვწევთ გვერდზე, მაშინ იღებს ტრავმას, რომ სიამოვნების მიღება მისთვის ყოველთვის არ არის შეთავაზებული. ძალიან მცირეწლოვან ასაკში როგორ ვეფერებით ბავშვს, კვების პროცესი როგორი სიამოვნებით და სიმშვიდით არის სავსე, ეს მას აუცილებლად გამოადგება მოზარდობაში. მოზარდობაში ყურადღება უნდა მივაქციოთ რამდენად ჭარბია და მუდმივია ბავშვის ასეთი თვითაღქმა, რომ ის არ არის საკმარისად ლამაზი, გამხდარი,“- აღნიშნულ საკითხზე ნათია ფანჯიკიძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „ჯანმრთელობის ფორმულა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ჯანმრთელობის ფორმულა“

წაიკითხეთ სრულად