Baby Bag

„ბოლო რიგში მჯდომი მოსწავლე, შეიძლება სკოლის დამთავრების შემდეგ კლასიდან ყველაზე ნიჭიერი და მაგარი ტიპი გამოვიდეს,“ - ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურაბ მხეიძემ საინტერესო მეთოდის შესახებ ისაუბრა, რომლის მიხედვითაც ადამიანის თვისებების მიხედვით შეგვიძლია გამოვიცნოთ, თუ რომელ მერხზე იჯდა ის სკოლაში:

„ადრე ვაკეთებდი და ხანდახან შემეძლო გამომეცნო, ვინ რომელ მერხზე იჯდა სკოლაში. თუ თქვენი სკოლა უცნაური არ იყო, როგორც წესი სამი რიგია კლასში. მე რომ კითხვა დავსვა, განსხვავდებოდნენ თუ არა წინა რიგში მსხომები ბოლო რიგში მსხდომებისგან, აშკარად განსხვავდებოდნენ. პირველ მერხზე, მეტყვით, რომ ბეჯითები ისხდნენ.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბოლო მერხზე მსხდომი მოსწავლეები ხშირად სკოლის დამთავრების შემდეგ ყველაზე დიდ წარმატებას აღწევენ:

„ბოლო მერხზე მჯდომ და ბოლოდან წინა მერხზე მჯდომ ადამიანს შორის განსხვავება არის? დავაკვირდეთ, მასწავლებელი როდესაც დგება ფეხზე, ყურადღების ცენტრში ხვდება ბოლო რიგი და არა - პირველი. ბოლო რიგში ადამიანი ვერ იმალება, მით უმეტეს, თუ მასწავლებელი მკაცრია. იმალება ბოლოდან მეორე-მესამე რიგში. შესაძლოა, ბოლო რიგში ნაკლებად ბეჯითი მოსწავლე ტიპი იყოს, მაგრამ რომ დაამთავრეს სკოლას, ყველაზე მაგარი ტიპი გამოვიდეს კლასიდან, ყველაზე ნიჭიერიც და ვინც წინ არის, იმას აჯობოს.“

„პირველი რიგი არის, რომ მასწავლებელს ვუყურებ და კლასს ვერ ვხედავ. როდესაც შენ გაიცნობ ადამიანს, რომლისთვის უფროსი ყველაფერია და კოლეგა არაფერი, სავარაუდოდ ის იჯდა პირველ რიგში და ჩარჩა პირველ რიგში. ეს არ ნიშნავს, რომ ვინც პირველ რიგში იჯდა, ეგეთია, არა, ვინც ეგეთია, პირველ რიგში იჯდა. რა თქმა უნდა, შეიძლება შევცდე, მაგრამ დიდი ალბათობაა ამის. მეორე-მესამე მერხზე ლიდერი არ ზის. აქ ზის ოთხეული, დაქალები, ძმაკაცები, რომელიც ოთხივე ერთად წონას წარმოადგენს ჯგუფში, ცალ-ცალკე არა. ეს ლოგიკა არის. არა 100%-იანი დამთხვევით, მაგრამ 70-80%-ით ზუსტად იტყვი,“ - აღნიშნულ საკითხზე ზურაბ მხეიძემ „აზროვნების აკადემიაში“ ისაუბრა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ლოგოპედი ეკატერინე კვიტაიშვილი.

- ზოგადად, რა არის ექსპრესიული მეტყველება?

- მეტყველების ექსპრესიულობა არის უნარი ნათლად, დამაჯერებლად და ამავე დროს, რაც შეიძლება მოკლედ, გამოხატოს საკუთარი აზრები და გრძნობები, ინტონაციის დაუფლების უნარი, სიტყვების არჩევა, წინადადებების აგება, ფაქტების შერჩევა, მაგალითები.

- როგორ ამოვიცნოთ რომ ბავშვს ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა აქვს? (რა ახასიათებს?)

- ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა არის მეტყველების განვითარების სპეციფიკური დარღვევის ერთ-ერთი ფორმა, რომლის დროსაც ბავშვის სასაუბრო მეტყველების გამოყენების უნარი მინიმალურ დონეზე დაბალია, რაც გამოიხატება მეტყველების ზოგადი განუვითარებლობით, არსებობს ლექსიკის სიღარიბე, სიტყვიერი განზოგადების დაბალი დონე, მეტყველების დეტალური განცხადების სირთულეები, აგრამატიზმები (სიტყვიერი დაბოლოებების გამოყენებაში შეცდომები, სიტყვების ფორმირების დარღვევა), წინადადებების, ზმნების გამოყენების სირთულეები. დამახასიათებელია არავერბალური მინიშნებების, ჟესტების ადეკვატური გამოყენება, კომუნიკაციის სურვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალური მეტყველების განვითარება ძალზე ინდივიდუალურია, ორი წლის ასაკში ცალკეული სიტყვების, მასთან დაკავშირებული მეტყველების წარმონაქმნების, ან სამი წლისთვის 2-3 სიტყვისგან შემდგარი მარტივი ფრაზების არარსებობა უნდა ჩაითვალოს დაყოვნების ნიშნად.

ექსპრესიული მეტყველების დარღვევის მიმანიშნებელი შეიძლება იყოს შემდეგი ნიშნები:

ბავშვს 2 წლამდე არ აქვს მეტყველება სიტყვების სახით და 3 წლისთვის მარტივი ფრაზები, მცირე ლექსიკით შემოიფარგლება, სირთულეები სინონიმების არჩევისას, თხრობა, წინადადების არასწორი სტრუქტურა, მეტყველებაში შეცდომები, სიტყვების შემოკლებული გამოთქმები, წინადადებების, ნაცვალსახელების არასწორი გამოყენება, არსებითი სახელების უარყოფის შეუძლებლობა.

- როგორ ხდება ექსპრესიული მეტყველების განვითარება და რა უნარებია ამისთვის საჭირო?

- განსაზღვრეთ რა ტემპით უნდა წაიკითხოთ ლექსი (საშუალო, სწრაფი, ნელი). ასევე, მონაცვლეობით თქვით წინადადება თხრობითი ინტონაციით, თქვით სიხარულით, სიამოვნებით, გაკვირვებით, ეჭვით. მონაცვლეობით მეტყველება ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისა და დედის ცხოვრებაში, ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს გამოხატონ თავიანთი სურვილები და საჭიროებები, აზრები და იდეები, დაიცვან თავიანთი თვალსაზრისი, განავითარონ ენის გამოყენება წერილობით და წარმატებულად იურთიერთონ სხვებთან. ბავშვებისა და მშობლების შემთხვევაში კი – ერთმანეთის გაგება და სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება. როდესაც ენა კარგად არის განვითარებული (ბავშვს აქვს საკმაოდ ფართო ლექსიკა, კომპეტენტურად გამოხატავს თავის აზრებს, იცის როგორ აღწეროს შეგრძნებები, მოქმედებები, მოვლენები, მკაფიოდ პასუხობს კითხვებს), ეს მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მის ცხოვრებას და უხსნის დიდ შესაძლებლობებს სხვადასხვა წრეში კომუნიკაციისთვის. 

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად