Baby Bag

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

რჩევები დღესასწაულის შემდეგ ბავშვების ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად

დღესასწაულის შემდგომ ბავშვების ჩვეულ რეჟიმში დაბრუნებაზე ​MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი მზიკო დალაქიშვილი ესაუბრა.

- რა ასაკიდან ენიჭება ბავშვებისთვის მნიშვნელობა დღესასწაულების აღნიშვნას? 

- დღესასწაული გულისხმობს ემოციების გაცვლას, სიხარულის გამოხატვას, სიყვარულს ერთმანეთის მიმართ. ამ მდგომარეობას ასაკი არ აქვს, ბავშვი დაბადების დღიდან საჭიროებს ემოციების გაცვლას და დადებითი ენერგიის ემოციებად მიღებას, შესაბამისად, დღესასწაულში ბავშვის ჩართულობა ყველა ასაკში მისაღებია, მთავარია, ვიცოდეთ ბავშვის განვითარების თავისებურებები და ფიზიოლოგია, არ დავარღვიოთ ბავშვის რეჟიმი ისე, რომ მისი ნერვული სისტემა დაზიანდეს, მოხდეს ზედმეტი აგზნება, რაც გამოიწვევს გაღიზიანებას და ქცევის ცვლილებებს. ზედმეტი ხმაური, ხმამაღალი გარემო, ჭარბი გამღიზიანებელი ზოგადად არღვევს ორგანიზმის ჰომეოსტაზს და მშობლებს გვმართებს ყურადღება ეს გარემო გამღიზიანებლები ვაკონტროლოთ ბავშვის განვითარებისა და ფსიქო-ემოციური მდგომარეობის შესაბამისად. ზეიმი და დადებითი ემოციების მიღება კი ყველა ასაკს უხდება!

- რა პერიოდიდან არის ასე ვთქვათ, ღირებული, რომ ბავშვს დავურღვიოთ ცხოვრების რუტინა დღესასწაულების გამო?

- გააჩნია რას ვგულისხმობთ ცხოვრების რუტინის დარღვევაში... გვიან დაძინება, ზედმეტი ტკბილეული, დიდი დოზით ტელევიზორი, ხმაურიანი გარემო და ხალხმრავლობა - ეს ბავშვობის არცერთი ასაკისთვის არ არის რეკომენდებული. თუ უბრალოდ არდადეგები იგულისხმება, სადაც ბავშვები მშობლებთან და მეგობარ-ახლობლებთან ერთად მხიარულობენ და აქვთ იმის საშუალება, რომ თავისუფლად, სტრესის გარეშე გაატარონ დრო მხიარულებაში, ამაში პრობლემას ვერ ვხედავ. მსგავსი სიტუაციები აუცილებელიც კი არის განსატვირთად და გამოცდილების მისაღებად, ახლო ადამიანებთან დიდი დოზით დროის გატარება და მხიარულება მხოლოდ კარგის მომტანია განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მშობლებს არ გვაქვს საშუალება, წლის განმავლობაში დავუთმოთ დრო და ენერგია ჩვენს შვილებს და ვიყოთ მათი მხიარულების გამზიარებელნი.

- დღესასწაულების შემდეგ როგორ უნდა დავიწყოთ ბავშვის ემოციების და სადღესასწაულო განწყობის დარეგულირება?

- დღესასწაულის შემდეგ ყოველთვის არის რუტინულ ცხოვრებასთან დამაკავშირებელი გარდამავალი პერიოდი. სწორედ ეს გარდამავალი პერიოდია რაც ბავშვს უხეშად არ წყვეტს ერთ რეალობას და არ გადაჰყავს მეორეში. ახალი წლის პერიოდს თუ ავიღებთ, მაგალითად, ყველა მხიარულებას აქვს როგორც დასაწყისი, ისე დასასრული, ნაძვის ხეს ერთად ვრთავთ, შემდეგ ერთად ვშლით, ვინახავთ. მე პირადად, მთავარი მგონია ბავშვის ყველა პროცესში ჩართულობა (ასაკის ინტერესისა და განვითარების შესაბამისად) და ცხოვრების ციკლისა და რიტმის შეგრძნების ცნობიერება, რაც, ჩვენზე, მშობლებზეა დამოკიდებული - მათთან ერთად მოვემზადოთ დღესასწაულისთვის, ერთად ვიზეიმოთ და ერთად დავალაგოთ/ავალაგოთ საზეიმო გარემო, ასე ხელს შევუწყობთ პროცესის ჯანსაღად გავლას, გამოცდილების ინტეგრირებას, დროებით დამშვიდობებას დღესასწაულთან, მომზადებას ახალი, ხვალინდელი დღისთვის.

რჩევები ყოველდღიურობაში დასაბრუნებლად:

ჩართეთ ბავშვები სუფრის ალაგების პროცესში, ნაძვის ხეც ერთად დაშალეთ, გააზიარეთ ამ დღესასწაულის კარგი ემოციებისა და შთაბეჭდილებების შესახებ, მოყევით და ბავშვსაც მოუსმინეთ, რა იყო კარგი, ასევე თქვით და მოუსმინეთ, რა მოგენატრათ ყოფითი რუტინული ცხოვრებიდან, ბაღი, სკოლა, მეგობრები, მასწავლებლები, მეცადინეობა, სპორტზე სიარული.... თქვენც უდავოდ  გექნებათ თქვენი საყვარელი საქმე და სიტუაციები, რაც მოგენატრებოდათ, გააზიარეთ ეს. ერთად უთხარით მადლობა დღესასწაულს და დასვენების პერიოდს დაემშვიდობეთ, რომელიც აუცილებლად დაბრუნდება! წელიწადი ხომ რამდენჯერმე გვთავაზობს სხვადასხვა ჩვენთვის საყვარელ დღესასწაულს, ამის გაზიარებაც დაეხმარება ბავშვს, გაუშვას რაც იყო, დაუბრუნდეს აწმყოს და ჰქონდეს მოლოდინი მსგავსი სიტუაციის, დღესასწაულის მოსვლის! დაუბრუნდით იმ ყოველდიურობას, რომელიც შესაძლოა არც კი იცით, მაგრამ შესაძლოა, მოგენატრათ კიდეც. დიალოგში აზრები ლაგდება და ცნობიერდება ის, რაც არის ჩვენში, ამიტომ გირჩევთ დიალოგს ბავშვთან, ასაკისა და განვითარების შესაბამისად.

გავაცილოთ დღესასწაული, რომ მოგვენატროს და მისი მოსვლა ხელახლა იქცეს დღესასწაულად!

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად