Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს,“ - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს

„არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს,“ - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს

​​პედიატრი ევგენი კომაროვსკი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც მშობლებს ოჯახში მეორე ბავშვის გაჩენის შემდეგ უფროსთან ქცევის წესებს აცნობს. პედიატრი მშობლებს ურჩევს დრო და ყურადღება ორივე შვილს თანაბრად გადაუნაწილონ:

ოჯახში უმცროსი ბავშვის გაჩენა გარკვეული ტიპის პრობლემებს ქმნის. უფროსი ბავშვი ეჭვიანობს, აგრესიულია, უმცროს დედმამიშვილს ახალი სათამაშოსგან ვერ განასხვავებს. მშობლები თავს დამნაშავედ გრძნობენ, დრო არასდროს ჰყოფნით. ზოგჯერ უფროს და უმცროს შვილს შორის ასაკობრივი სხვაობა დიდია, ზოგჯერ კი - მცირე. ყველა ოჯახში განსხვავებული სახის პრობლემები გვხვდება. მიუხედავად ამისა, არსებობს უნივერსალური რჩევები, რომელიც ნებისმიერ შემთხვევაში ეფექტიანია.

  • როდესაც ოჯახში რამდენიმე ბავშვია მშობლებს მათთვის მეტი დროის გამოყოფა ესაჭიროებათ. ეცადეთ, საოჯახო საქმეებისთვის განკუთვნილი დრო მაქსიმალურად შეამციროთ. გამოიყენეთ თანამედროვე ტექნიკის მიღწევები: ჭურჭლის სარეცხი მანქანა, მზა საკვები და ა.შ.
  • ორგანიზაციული შეცდომები არ უნდა დაუშვათ. პატარასთან ერთად ძილი, მისი საათობით ხელში რწევა სათქვენო არ არის. ​ყურადღების დეფიციტი, რომელსაც უფროსი ბავშვები მშობლების მხრიდან განიცდიან უმთავრესი მიზეზია, რის გამოც ოჯახებში პრობლემები იწყება.
  • უფროს შვილს უმცროსზე ხშირად ესაუბრეთ. მას ყველაფერი კარგად აუხსენით. ბავშვს ხშირად წაუკითხეთ ზღაპრები და-ძმებზე, დედმამიშვილებზე.
  • არ შეიძლება პატარას საჩუქარი მოუტანოთ, უფროსისთვის კი სათამაშოს ყიდვა დაგავიწყდეთ. სჯობს სახლში ცარიელი ხელებით მოხვიდეთ, ვიდრე საჩუქარი მხოლოდ ერთ ბავშვს მოუტანოთ. ან ოჯახში ყველა ბავშვს უნდა უყიდოთ სათამაშო, ან არცერთს.
  • არ შეიძლება პატარას იავნანა უმღეროთ, უფროსს კი ძილის წინ ზღაპარი არ წაუკითხოთ. არ შეიძლება უმცროს ბავშვს ფოტოსესია მოუწყოთ, უფროსი კი უყურადღებოდ დატოვოთ.
  • უფროსი ბავშვის მცდელობა, რომ პატარას მოვლაში დაგეხმაროთ, აუცილებლად წაახალისეთ. ისეთი ვითარება თავადაც ხშირად შექმენით, როდესაც მისი დახმარება დაგჭირდებათ. უფროსი შვილი ამ დროს აუცილებლად შეაქეთ!
  • ​არასდროს აიძულოთ უფროსი ბავშვი პასუხისმგებლობა აიღოს უმცროსზე და მშობლის მოვალეობები შეითავსოს. რამდენიმე წუთითაც არ დატოვოთ ბავშვები მარტო, თუ უფროსს ჯერ 12 წელი არ შესრულებია. მაშინაც კი, როდესაც უფროსი ბავშვი 15 წლისაა, უმცროსთან მხოლოდ თავისი ინიციატივით უნდა დარჩეს და არა მშობლის მოთხოვნით ან თხოვნით.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად