Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვებს ვეღარ ვცნობ, ვეღარ ვხედავ მათში სიხარულს, ყველა მოწყენილია, თითქოს ჩაკლეს მათში ბავშვობა,“ - პედიატრ ინგა მამუჩიშვილის ემოციური პოსტი

„ბავშვებს ვეღარ ვცნობ, ვეღარ ვხედავ მათში სიხარულს, ყველა მოწყენილია, თითქოს ჩაკლეს მათში ბავშვობა,“ - პედიატრ ინგა მამუჩიშვილის ემოციური პოსტი

​​პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს,რომელშიც თანამედროვე ყოფის სირთულეებზე საუბრობს და კოვიდ-19-ის პანდემიის შემდეგ ადამიანების დამძიმებულ ყოფას აღწერს:

„ცხოვრება მშვენიერიაო? ვერ ვგრძნობ მე ამას,რადგან ის მხოლოდ ერთეულებისთვის არის მშვენიერი... აბა დააკვირდით ადამიანთა სახეებს, ნაღვლიანი, ჩამქრალი, ტრაგიკული,უსიცოცხლო თვალებით მომზირალნი დადიან (სამწუხაროდ, ბოლო დროს მხოლოდ თვალებს ვხედავთ ნიღბების გამო). ყოველდღიურ რუტინაზე ფიქრით, შიშით ათენებენ და აღამებენ... ბავშვებს ვუყურებ 12 საათი დღეში და ვეღარ ვცნობ, ვეღარ ვხედავ მათში ხალას ბუნებას,სიხარულს. ყველა მოწყენილია, თითქოს ჩაკლეს მათში ბავშვობა. მენტალური პრობლემები პირველ ადგილს იკავებს ნოზოლოგიათა შორის, კატასტროფაა... ენატრებათ მეგობრები, ნიღაბაფარებულებს ემოციის აღქმაც უჭირთ. სათამაშოების ნაცვლად სადიზინფექციო ხსნარებისკენ იწევენ და იმუშავებენ იმ პაწაწუნა ხელებს ჩემთან შემოსულები.

როგორ იქნება მშვენიერი ეს ცხოვრება, როცა მშვენიერების აღქმის უნარი დავკარგეთ. ​ჩვენი ვიზიტების უხშირესი ადგილები კლინიკები,აფთიაქები, ბანკები და მარკეტებია. აღარც თეატრი, აღარც კონცერტი, აღარც სპორტული დარბაზი, არც ჭიქა ყავაზე ბაასი და ერთმანეთის მოფერება... კრიმინალი, უსამართლობა, არაკომპეტენტურობა, კოვიდით გამოწვეული სიკვდილის შიში, უამრავი გარდაცვალების შემთხვევა (ხშირად საეჭვო), ნგრევა და სხვა მრავალი უბედურება, ნეგატივი და მხოლოდ ნეგატივი. ეს არის "მშვენიერი ცხოვრება" მოსახლეობის 80%-თვის.

თბილ სავარძლებში მოკალათებულთ ფეშენებელურ კაბინეტებში ულხინთ და სულაც არ ადარდებთ მშიერი, ნაგავში ლუკმა-პურის საშოვნელად გამოსული ხალხი, ბავშვები, რომელთაც ხორცი და ნუგბარი ენატრებათ! რეანიმაციებში მყოფი მძიმე პაციენტები, ხშირად მხოლოდ ღმერთის ანაბარად დარჩენილები, ჩვენი გაუმართავი ჯანდაცვის სისტემის წყალობით. განათლების გარეშე დარჩენილი მომავალი თაობა, ორი აბი კაპტოპრილის, ერთი კვერცხის და პურის ძლივს შემძენი მოხუცები, ხურდას რომ ითვლიან დანაოჭებულ ხელისგულებზე, მთელი ცხოვრების განმავლობაში რომ შრომობდნენ და ახლა თვიდან თვემდე სამარცხვინო პენსიის გაწილვადებაზე ფიქრობენ.

​რამდენს დავეხმარებით,რამდენს შევუგროვებთ სამკურნალო თანხას ჩვენ - ადამიანები,ის ადამიანები, რომლებიც თანდათან თვითონაც ფსკერისკენ მივდივართ... თავს ვიტყუებთ, რომ ცხოვრება მშვენიერიაო. მე თქვენ ყველას გისურვებთ მშვენიერ ცხოვრებას, აი ისეთს, როგორიც თქვენ წარმოგიდგენიათ. ეს დღეც დადგებაუბრალოდ რეალურად შევხედოთ ამ „მშვენიერ ცხოვრებას"და ვეცადოთ, გავხადოთ მართლაც მშვენიერი,“ - აღნიშნავს ინგა მამუჩიშვილი.

წაიკითხეთ სრულად