Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

გაიცანით ქართველი მშობლები, შალვა და ქეთი ტაბატაძეები, რომლებიც 10 შვილს ძიძის გარეშე ზრდიან

გაიცანით ქართველი მშობლები, შალვა და ქეთი ტაბატაძეები, რომლებიც 10 შვილს ძიძის გარეშე ზრდიან

შალვა და ქეთი ტაბატაძეები 10 შვილის მშობლები არიან. ელენეს, ანტონის, ილიას, ანდრიას, იოანეს, ელისეს, აბრააბის, ანას, ელისაბედისა და ენუქის მშობლებს ბავშვების მოსავლელად ძიძა არ აუყვანიათ. ისინი ყველაფერს დამოუკიდებლად უმკლავდებიან. თავისი დიდი და ბედნიერი ოჯახის შესახებ შალვა და ქეთი ტაბატაძეებმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ჩვენი ოჯახი“ ისაუბრეს. შალვა ტაბატაძის თქმით, უფროსი ბავშვები უმცროსებზე განსაკუთრებულად ზრუნავენ:

„მრავალშვილიან ოჯახში არის ეს ზრუნვა. უფროსი დედმამიშვილები ზრუნავენ პატარებზე, ასეირნებენ სუფთა ჰაერზე, უცვლიან საფენებს, ხელითაც აჭმევენ ხოლმე, როდესაც ჩვენ ვთხოვთ. შეიძლება უფროსებმა ბაღიდან გამოიყვანონ პატარები. უფროსი 16 წლის ხდება. მე 45 წლის ვარ. ხუთი ბავშვი მიდის დილით სკოლაში. ჩვენ ვიღვიძებთ დაახლოებით 9 საათისთვის. სამს ვამზადებთ საბავშვო ბაღისთვის. სულ პატარაც მაშინ იღვიძებს. ორი ადამიანი ვცდილობთ გავუმკლავდეთ ამდენი ბავშვის ჩაცმას, საუზმეს. ბაღში რამე არ უნდა დაგავიწყდეს: პირსახოცი, საფენი. დღიურად დაახლოებით 7 პური გვჭირდება. ზოგჯერ ხდება ხოლმე, რომ ვახშამზე არ გვაქვს პური და ყველას გვეზარება წასვლა. მერე მაინც ვიღაც მიდის.“

„ყოველთვის მეგონა, რომ მშვიდი არ ვიყავი. ზოგადად ძალიან ცოცხალი და ენერგიული ვარ. ვფიქრობ, რომ ბავშვებიც ძალიან მგვანან ამ კუთხით, მაგრამ როგორც ჩანს, მშვიდი ვყოფილვარ. ამაში წონასწორობა იგულისხმება. მაქვს უნარი, რომ თავი გავაკონტროლო. ალბათ, ამიტომაც მყავს ამდენი შვილი, ვარ მშვიდი. საქმეები გადანაწილებული გვაქვს. როდესაც ამდენი შვილი გყავს, სხვანაირად არ შეიძლება. მარტო გაზრდა ხომ არ არის, მნიშვნელოვანია აღზრდა. მომავალში მშობელმა შვილებს უნდა გაატანოს კარგი ჩვევები. ვცდილობთ მოწესრიგებულობას, განათლებას შევაჩვიოთ ბავშვები. მორიგეობა აქვთ ბავშვებს დღეების მიხედვით, ვინ რას აკეთებს. დროშაც გვაქვს ოჯახის. ელენე, ელისაბედი, ანდრია კარგად ხატავენ. მღერიან ბავშვები, სპორტით კავდებიან, რაგბიზე, კალათბურთზე დადიან. ვცდილობთ ეკლესიური ცხოვრებით ვიცხოვროთ. ვფიქრობდით, რომ რამდენ შვილსაც ღმერთი გვაჩუქებს, იმდენ შვილს ვიყოლიებდით. როდესაც შინაგანი მზაობა გაქვს, რომ ბევრი შვილი გეყოლება, მშვიდად ხვდები ყოველ მომდევნო შვილს,” - აღნიშნა ქეთი ტაბატაძემ.

წყარო: ​„ჩვენი ოჯახი“

წაიკითხეთ სრულად