Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი რაც უფრო ყრის ნივთებს და უწესრიგოა, შეიძლება მით უფრო ჯანმრთელიც იყოს,“ - მარინა კაჭარავა

„ბავშვი რაც უფრო ყრის ნივთებს და უწესრიგოა, შეიძლება მით უფრო ჯანმრთელიც იყოს,“ - მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვებისთვის წესრიგის მნიშვნელობის გააზრებისა და ნებისყოფის ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვი წესებს მხოლოდ მაშინ ემორჩილება, თუ აცნობიერებს, რომ ეს მისთვის საჭიროა:

„ბავშვს თუ არ აქვს გაცნობიერებული, რომ ეს მისთვის საჭიროა, ​ის არ ემორჩილება წესებს. ბავშვი რაც უფრო ყრის ნივთებს და უწესრიგოა, შეიძლება მით უფრო ჯანმრთელიც იყოს. ის, რომ ბავშვი ძალიან ნერვიულობს იმაზე, ეს რატომ დევს ასე, ისე უნდა იდოს, ეს ცოტა უფრო სახიფათოა. ბავშვისთვის ეს ბუნებრივია, რომ გაიხადოს, დააგდოს. მან უნდა ისწავლოს წესრიგი. ეს იწყება დაბადებიდან ექვს წლამდე.“

მარინა კაჭარავას თქმით ნებისყოფის კარკასის ჩამოყალიბება ერთიდან სამ წლამდე ხდება:

​ერთიდან სამ წლამდე ნებისყოფის კარკასის ჩამოყალიბება ხდება. შეიძლება გაგიკვირდეთ, ერთი წლის, ორი წლის ბავშვს რომელ ნებისყოფაზე უნდა ველაპარაკოთო. სწორედ ამ დროს იწყებს ბავშვი საკუთარი ტუალეტის მოწესრიგებას. რაც უფრო კარგად ახერხებს ბავშვი ამას, მით უფრო მოწესრიგებულია შემდგომში მისი დამოკიდებულებები ფულისადმი, საქმისადმი. რაც უფრო ვერ ახერხებს ბავშვი ტუალეტის მოწესრიგებას, მით უფრო ექსტრავაგანტული, ფეთხუმია მომავალში.“

„კარგი საძირკველი უკვე კარგი დასაწყისია. რიტმი არის ის, რაც არის წარმატების საწინდარი. ევროპაში ხუთ საათზე დგებიან. ბავშვები ექვს საათზე უკვე სკოლაში არიან ბევრ ქვეყანაში. ჩვენთან სკოლა იწყება ცხრაზე და ეს არის ყველაზე ადრე რაც იწყება ჩვენს ქვეყანაში. ჩვენთან ყველაფერი გვიან იწყება. ადრე ადგომა, ერთი და იმავეს კეთება, რაც არის მომაბეზრებელი, ამასთან მიჩვევა უნდა დაიწყოს. ბავშვი სწავლობს მაგალითით. ყვირილი ბავშვს არ ესმის. საცობები აქვს ყურში. ჩვენ გვეზარება ბავშვებთან საუბარი. ჩვენ ბავშვებს პატივს არ ვცემთ. ზოგჯერ რომ დაყრის ნივთებს ბავშვი, ვიცინით, ზოგჯერ რომ დაყრის, ვეჩხუბებით. დღეს სადღეღამისო ძიძებთან მიბარებული ბავშვი ღამე სხვას ხედავს, დღე სხვას ხედავს, სხვადასხვა ქცევით პატერნებს. ​ბავშვს მშობელთან ურთიერთობის დეფიციტი აქვს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად