Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვიქცეთ, ბავშვმა რომ სხვების ცუდ ქცევას არ მიბაძოს?

როგორ მოვიქცეთ, ბავშვმა რომ სხვების ცუდ ქცევას არ მიბაძოს?

ბავშვებს მიმბაძველობა ახასიათებთ. ისინი სხვების ცუდ ქცევას ხშირად იმეორებენ. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ამ დროს და რა უნდა გააკეთოს იმისთვის, რომ ბავშვმა ცუდი საქციელი ნორმად არ ჩათვალოს? ბავშვები მიმბაძველ ქცევებს ორი წლის ასაკში განსაკუთრებული სიხშირით ავლენენ. მართალია, ამ დროს მათ ქცევის შეფასების უნარი არ აქვთ, მაგრამ თუ ისინი სხვას მიუღებელ ქცევაში ბაძავენ, ​რამდენიმე წელიწადში მსგავსი ქცევა მოსაწონი ნამდვილად არ იქნება. საბედნიეროდ ბავშვის მოქნილი გონება აღნიშნულ ქცევებს მარტივად ივიწყებს და მათ სხვა ქცევებით ჩაანაცვლებს. სამწუხაროდ, მშობელს ხშირად უჭირს ბავშვის მიმბაძველობასთან ბრძოლა. შესაბამისად, როდესაც პატარა ზრდასრული ადამიანის ნეგატიურ ქცევას იმეორებს, მშობელმა სწორედ უფროსებთან უნდა იმუშაოს და არა ბავშვთან .

ორი წლის ბავშვი ვერ აცნობიერებს კონკრეტულ ვითარებაში რა სახის ქცევა ითვლება მისაღებად. ზრდასრულები ხშირად ბავშვების თანდასწრებით უწმაწურ სიტყვებს ამბობენ, უხამსად ხუმრობენ ან სხვა სახის ნეგატიურ ქცევას ახორციელებენ. ბავშვები კი ამ ყოველივეს ბუნებრივ ქცევად აღიქვამენ. რა თქმა უნდა, მიმბაძველობაში ცუდი არაფერია. ბავშვი აღნიშნულ უნარს კარგი ქცევების ასათვისებლადაც წარმატებით იყენებს. მშობელმა აუცილებლად უნდა დააწესოს გარკვეული საზღვრები, რომელიც ბავშვთან ურთიერთობაში ოჯახის ყველა წევრმა უნდა დაიცვას. მშობელმა უნდა უზრუნველყოს მისი შვილის დაცულობა. მშობელი ვალდებულია, ყველა ახლობელი გააფრთხილოს, რომ 10 წლის შვილისთვის ალკოჰოლის მცირე დოზით მიცემასაც კატეგორიულად ეწინააღმდეგება.

მშობელმა ოჯახის წევრებთან და ახლობლებთან აქტიურად უნდა იმუშაოს, რათა ბავშვის მიმბაძველობა პოზიტიურ მხარეს მიმართოს. იმისთვის, რომ ოჯახმა მშობლის მიმართ თანადგომა გამოხატოს, შემდეგი მითითებების გათვალისწინებაა საჭირო:

  • ​აუცილებელია პრობლემის იდენტიფიკაცია. შესაძლოა, პრობლემა იყოს ის, რომ უფროსები არ ითვალისწინებენ მშობლის თხოვნას, არ გამოავლინონ ნეგატიური ქცევა ბავშვის თანდასწრებით, როდესაც ბავშვი აღნიშნულ ქცევას იმეორებს.
  • მშობელმა კატეგორიულად უნდა მოითხოვოს, რომ მისი რეკომენდაციები გაითვალისწინონ და ბავშვს არ ასწავლონ უწმაწური სიტყვები, უფროსებთან შეურაცხმყოფელი საუბარი და ა.შ.
  • თუ მშობელი ამჩნევს, რომ ოჯახში არ ითვალისწინებენ მის თხოვნას და უფროსები ბავშვს კვლავ ცუდ მაგალითს აძლევენ, მან პატარა სხვა ოთახში უნდა გაიყვანოს ან გარეთ გაასეირნოს, რათა ყველა დარწმუნდეს, რომ მშობელი არ ხუმრობს.
  • მშობელმა სიმტკიცე უნდა შეინარჩუნოს და აღნიშნულ საკითხთან მიმართებაში პოზიცია არ უნდა შეიცვალოს.

მშობელმა ოჯახის წევრებთან და ახლობლებთან ​ყოველთვის გულახდილად უნდა ისაუბროს პრობლემაზე და აღნიშნოს, თუ რატომ უდგება ის აღნიშნულ საკითხს ასეთი სერიოზულობით. აქტიური კომუნიკაცია საუკეთესო საშუალებაა გარშემომყოფების დასარწმუნებლად, რათა ისინი მეტი სერიოზულობით მოეკიდონ პრობლემას. თუ ბავშვს უფროსები მხოლოდ კარგ მაგალითს აძლევენ, ცხადია, მიმბაძველობა მას მხოლოდ სიკეთეს მოუტანს და ჯანსაღი ჩვევების ათვისებაში დაეხმარება.

მომზადებულია ​parents.com - ის მიხედვით 

წაიკითხეთ სრულად