Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

მშობლის 7 შეცდომა, რომელიც ბავშვს რყვნის და ათამამებს

მშობლის 7 შეცდომა, რომელიც ბავშვს რყვნის და ათამამებს

ბავშვის მიუღებელი ქცევის გამომწვევი მიზეზი უმეტესწილად მშობლის შეცდომაა. თუ გსურთ, რომ თქვენი შვილი პატივისცემით გეპყრობოდეთ და გათამამებული ბავშვივით არ იქცეოდეს, მის მიმართ დამოკიდებულებაში გარკვეული ცვლილებების შეტანა მოგიწევთ.

  • არ დაალაგოთ ბავშვების სათამაშო სივრცე მათ ნაცვლად

მშობლებისთვის გაცილებით ადვილია ბავშვების მიერ არეული სახლის მილაგება, ვიდრე მათთვის სათანადო ინსტრუქციების მიცემა. გირჩევთ, მოთმინება გამოიჩინოთ და თამაშის დასრულების შემდეგ ბავშვებს დავალებები მისცეთ. თითოეულ ბავშვს გარკვეული დავალება მიეცით და დაელოდეთ, როდის დაალაგებენ ისინი საკუთარ სათამაშოებს.

  • არ მისცეთ ბავშვს უფლება უპატივცემულოდ მოგმართოთ ან ბრძანებითი ტონით გესაუბროთ

ბავშვებს მანიპულაციის განსაკუთრებული უნარი აქვთ. თუ მათ სწორ მაგალითს არ მისცემთ, ისინი ყველაფერში თქვენ დაგადანაშაულებენ. როგორც კი იგრძნობთ, რომ თქვენი შვილი სიტყვებით მანიპულირებს, მაშინვე უნდა დაიწყოთ ზრუნვა მისი ქცევის შეცვლაზე. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რა როლს ასრულებს ურთიერთობაში მშობელი და რა როლი აქვს მას თავად.

  • ნუ აუსრულებთ ბავშვს ყველა სურვილს

საზღვრის დაწესება ყველა ადამიანისთვის აუცილებელია. ბავშვებს შეზღუდვები ნაკლებად მოსწონთ, მაგრამ ეს მათთვის აუცილებელია. შვილისთვის გარკვეული საზღვრების დაწესებაზე მშობლებმა ერთობლივად უნდა იზრუნონ. მშობლებმა უნდა გადაწყვიტონ, რომელი ონლაინ თამაშების თამაშის უფლება აქვთ შვილებს, მათ უნდა განსაზღვრონ, რომელი საკვები პროდუქტებია ბავშვებისთვის მავნებელი, რომელი ფილმების ყურება არ შეიძლება მათთვის ან როგორ ადამიანებთან მეგობრობაა საზიანო. ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად შეზღუდვების რიცხვმა უნდა მოიკლოს. მშობლებმა შვილებს რეკომენდაციები და რჩევები უნდა მისცენ, თუ რა იქნება მათთვის უკეთესი.

  • ბავშვის ყველა გადაწყვეტილებას არ უნდა დაეთანხმოთ

თქვენი შვილი სპორტისთვის თავის დანებებას თუ გადაწყვეტს, მისი გადაწყვეტილების რეალური მიზეზი გამოიკვლიეთ. შესაძლოა, ის სწორად იქცევა, ამ შემთხვევაში, მას მხარი უნდა დაუჭიროთ. თუ ბავშვის გადაწყვეტილების მიზეზი სიზარმაცეა, მის გადაწყვეტილებას ნუ დაეთანხმებით. კლასგარეშე და სპორტული აქტივობები ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

  • ნუ გაამართლებთ ბავშვის ცუდ ქცევას იმით, რომ ის ბავშვია

ბავშვის უხეშობა, სხვა ადამიანისადმი გამოვლენილი უპატივცემულობა და გულგრილობა არ უნდა გაამართლოთ მხოლოდ იმის გამო, რომ ის ბავშვია. არსებობს გარკვეული ჩვევები, რომლებსაც ბავშვი ასაკის მატებასთან ერთად იძენს. ის ნელ-ნელა სწავლობს ცოცვას და ხოხვას. მიუხედავად ამისა, ბავშვის ასაკი მის უხეშ და უპატივცემულო ქცევას არ ამართლებს. მშობლებმა შვილის გამართლება არ უნდა სცადონ, როდესაც ის ამგვარად იქცევა.

  • დისციპლინის დადგენილ წესებს არასდროს გადაუხვიოთ

მშობელი დისციპლინის დადგენილ წესებს თუ გადაუხვევს, ის ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მის სიტყვას ფასი არ აქვს. თუ შვილს ეუბნებით, რომ ცუდი ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში, მას მის ოთახში გაუშვებთ, ასეც უნდა მოიქცეთ. თქვენი სიტყვა საქმით უნდა განამტკიცოთ.

  • თქვენი შვილის გასაკეთებელ საქმეს მის ნაცვლად ნუ გააკეთებთ

ზრდასრულ ასაკში ადამიანი დამოუკიდებელი უნდა გახდეს, რაც ძალიან რთულია, თუ მას მეტისმეტად მზრუნველი მშობლები ზრდიდნენ. თუ თქვენ ყველაფერს თქვენი შვილის ნაცვლად აკეთებთ, მას დამოუკიდებელ და თავისუფალ ადამიანად ჩამოყალიბება გაუჭირდება. ბავშვი ნელ-ნელა მიაჩვიეთ დამოუკიდებლობას. მას ოჯახში გარკვეული პასუხისმგებლობები უნდა დააკისროთ. თქვენს შვილს ტელევიზორთან ან კომპიუტერთან დიდხანს ყოფნის ნებას ნუ მისცემთ. ბავშვი შრომას უნდა მიაჩვიოთ, რათა მან დამოუკიდებელ ადამიანად ჩამოყალიბება შეძლოს.

მომზადებულია imom.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად