Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვისთვის პირბადის ტარება არის აბსოლუტურად უსაფრთხო. მთავარია, პირბადე სწორად ჰქონდეს გამოყენებული ბავშვს,“ - თემურ მიქელაძე

„ბავშვისთვის პირბადის ტარება არის აბსოლუტურად უსაფრთხო. მთავარია, პირბადე  სწორად ჰქონდეს გამოყენებული ბავშვს,“ - თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ სკოლის მოსწავლეების მიერ პირბადის ტარების აუცილებლობის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ნიღაბი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის საფრთხეს არ წარმოადგენს და მისი ტარება პატარებს ინფექციისგან იცავს:

„საფრთხე არ არის, რა თქმა უნდა. ეს უკვე ყველასთვის ნაცნობია. ​როდესაც ვიზიტზე მოდის ბავშვი, ორი წლის ბავშვსაც უკეთია პირბადე. გვაქვს ეპიდემია, პანდემიაა. იმისთვის, რომ თავიდან ავიცილოთ ეს შეზღუდვები და შეზღუდვებისგან გამოწვეული მავნე ზემოქმედებები ბავშვებზე, უნდა დავიცვათ ელემენტარული ჰიგიენური ნორმები. თუ გვექნება პირბადის 95 %-იანი ტარება, არ გვექნება ასეთი ჩაკეტვები. მე ვთვლი, რომ მესამე კლასელმაც შეიძლება უპრობლემოდ გამოიყენოს პირბადე. აუცილებლად მას სჭირდება მეთვალყურეობა, სკოლამდე მშობლის, სკოლაში სკოლის ადმინისტრაციის და მასწავლებლის.“

თემურ მიქელაძემ აღნიშნა, რომ ხელახალ ჩაკეტვებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადავურჩებით, თუ ყველა რეკომენდაციას შევასრულებთ:

„შეიძლება გავხსნათ და ​ეპიდემიოლოგიური სიტუაცია ისევ გაუარესდეს. როგორც ხდება ევროპის ქვეყნებში, იხსნება ორი კვირა, იკეტება ერთი თვე, ეს ეხება იგივე გერმანიას, დიდ ბრიტანეთს და ა.შ. ხუთჯერ გაიხსნა, ხუთჯერ დაიკეტა. თუ ყველა რეკომენდაციას შევასრულებთ, წერტილოვან თუ ფართომასშტაბიან შეზღუდვებს თავიდან ავიცილებთ.“

თემურ მიქელაძის თქმით, პირბადის ტარებასთან ერთად მნიშვნელოვანია ნაკადების სწორად მართვაც:

„პირბადის ტარება არის აბსოლუტურად უსაფრთხო. მთავარია, პირბადე ჰქონდეს სწორად გამოყენებული ბავშვს. არ უნდა მოიხსნას, არ უნდა დაბინძურდეს, მოხსნის შემდეგ უნდა გამოიცვალოს. კლასში როდესაც არის 30-40 ბავშვი, ეს არის საკმაოდ ძნელი სამართავი. ​გარდა პირბადისა, აუცილებელია ნაკადების მართვა. სასურველია, რომ ასეთი კლასები გაიყოს ორად. ოცმა ბავშვმა იაროს ერთ დღეს, ოცმა მეორე დღეს. რაღაც გამოსავალი უნდა მოვძებნოთ. სკოლას შეუძლია დამოუკიდებლად მიიღოს ეს გადაწყვეტილება.“

„თუ ფიზიკური აქტივობით დავკავდებით, იქნება ფიზკულტურის გაკვეთილები, მაშინ არ უნდა გავუკეთოთ ბავშვს პირბადე. ფიზიკური აქტივობისას სუნთქვა გახშირებულია. გახშირებული სუნთქვის დროს, შესაძლოა, ბავშვს შეექმნას დისკომფორტი, ზოგ შემთხვევაში ჰაერის უკმარისობაც შეიძლება განვითარდეს. ეს რაღაც კატასტროფასთან არ არის კავშირში. ​აქ​ედან არანაირი ჟანგბადის კონცენტრაციის ნაკლებობა არ არის. ეს ყველაფერი არის თითიდან გამოწოვილი, აბსოლუტურად არასწორი ინფორმაციები. პირბადის ტარება უსაფრთხოა, სწორად გამოვიყენოთ, რომ არამარტო კოვიდისგან, სხვა ინფექციებისგანაც დავიცვათ თავი,“ - თემურ მიქელაძემ აღნიშნულ საკითხზე Euronews Georgia-ს ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ Euronews Georgia


წაიკითხეთ სრულად