Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის, ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

„ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის, ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა მზიკო დალაქიშვილმა ბავშვის ცხოვრებაში ზაფხულისა და დასვენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზაფხულში ბავშვმა უნდა აინაზღაუროს ყველა დანაკლისი, რომელიც წლის განმავლობაში აქვს:

„მადლობა ღმერთს, რომ ზაფხულის პერიოდი არსებობს. ზაფხული არის პერიოდი, როდესაც რისი დანაკლისიც კი ბავშვს აქვს წლის განმავლობაში, იქნება ეს სივრცე, სიყვარული, თავისუფალი დრო, მეგობრებთან ურთიერთობა, პირველ რიგში, ეს უნდა აინაზღაუროს. ჩვენ ამაში ხელი კი არ უნდა შევუშალოთ, არამედ შევუწყოთ. მე ვფიქრობ, რომ შემეცნებისთვის დრო ყოველთვის რჩება. ​არ არის აუცილებელი, რომ ამას დავარქვათ სწავლის საათი ან ბავშვი დავსვათ კაბინეტში, სადაც წიგნები უნდა გადმოიღოს და იმეცადინოს.“

​მზიკო დალაქიშვილის თქმით, ზაფხული არ არის მხოლოდ დასვენების პერიოდი, არამედ გამოცდილების მიღების პერიოდია:

„ზაფხული არის პერიოდი, როდესაც ნამდვილი რამეების აღმოჩენა შეუძლიათ ბავშვებს. ზაფხული მარტო დასვენება კი არ არის. შეიძლება ბავშვმა ისეთ ინტერესს მიაგნოს, რომლისთვისაც წლის განმავლობაში დრო საერთოდ არ ჰქონდა. აქაც ჩვენი ჩართულობა აუცილებელია. თუ ჩვენ მას არ მივეცით ამისი სივრცე, არ გამოვა. რა იქნებოდა კარგი ქცევა მშობლის მხრიდან? თუ გამონახავს დროს და ბავშვს წაიყვანს ლაშქრობაში, სადაც ბევრი რამის შემეცნებასთან ერთად დიდი სივრცეა საინტერესო საუბრებისთვის. ეს არის პერიოდი გამოცდილებისთვის.“

„თამაშით სწავლება რას გულისხმობს? ბავშვი გამოცდილებით უნდა მისწვდეს ცოდნას. ზოგადად რეჟიმს და მოწესრიგებულ დღის განრიგს ძალიან კარგი გავლენა აქვს ბავშვის და დიდების ცხოვრებაშიც. ზაფხულში ბავშვს თავისუფლებას ვაძლევთ ჩარჩოს პირობებში. სადილიდან ვახშმამდე, როდესაც მცხუნვარე მზეა, ორგანიზმიც მოდუნებულია, ძალიან კარგი დროა იმისთვის, რომ ბავშვი წავახალისოთ, რომ რაღაც წაიკითხოს. თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს არ უნდა, დავფიქრდეთ, რატომ არ უნდა კითხვა, ხომ არ უჭირს? ​ფაქტია, რომ დამოკიდებულებაშია პრობლემა. თუ ბავშვს კატეგორიულად არ უნდა წიგნთან მისვლა, იქ სხვა რამეა გამოსაძიებელი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მზიკო დალაქიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად