Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნახველიანი, სველი ხველა გულისხმობს, რომ ქვედა სასუნთქ გზებში გვაქვს უფრო ინფექცია,“ - პედიატრი მაია ხერხეულიძე

„ნახველიანი, სველი ხველა გულისხმობს, რომ ქვედა სასუნთქ გზებში გვაქვს უფრო ინფექცია,“ - პედიატრი მაია ხერხეულიძე

პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ბავშვებში ხველის პრობლემის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ პაციენტები მას ამ ჩივილით ხშირად მიმართავენ:

„ხველა ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი ჩივილია, რის გამოც მოგვმართავენ პაციენტები. ყველაზე უფრო ხშირი არის​ სასუნთქი სისტემის დაავადებების გამო განპირობებული ხველა. რას აქვს მნიშვნელობა, როდესაც ბავშვი ახველებს? ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს რამდენ ხანს გრძელდება ხველა.ამას მშობელმა აუცილებლად უნდა მიაქციოს ყურადღება. არსებობს ქრონიკული, გახანგრძლივებული ხველა. ხველის ეპიზოდები ვლინდება ყოველდღიურად ორ თვეზე მეტი პერიოდის განმავლობაში. ეს არ არის, რომ პერიოდულად ახველებს ბავშვს და მერე კარგად არის. ეს არის, როდესაც ყოველდღე ბავშვს აქვს ხველის ეპიზოდები. ასეთ შემთხვევაში ჩვენ ვსაუბრობთ ქრონიკულ ხველაზე.“

მაია ხერხეულიძის თქმით, ქრონიკული ხველის დროს სხვადასხვა დაავადების გამორიცხვა მნიშვნელოვანია:

„ქრონიკული ხველა ხშირად შეიძლება განპირობებული იყოს სხვა დაავადებებით.​ აქ გვჭირდება, რომ ვიფიქროთ ბრონქულ ასთმაზე. უნდა გამოვრიცხოთ ასთმის, სინუსიტის, გასტროეზოფაგური რეფლუქსის არსებობა. ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია, თუ რა ტიპის არის ხველა, არის მშრალი თუ სველი. მშრალი ხველა არის ძალიან შემაწუხებელი ხველა, ხშირად სპაზმური, შეტევითი ხასიათის, ზოგჯერ მყეფავი ხასიათის. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ძალიან მძიმე მოსასმენია მშობლისთვის, ეს მაინც უხშირესად ზედა სასუნთქი გზების ინფექციებზე მეტყველებს.“

​ნახველიანი, სველი ხველა გულისხმობს, რომ ქვედა სასუნთქ გზებში გვაქვს უფრო ინფექცია, ამიტომ კიდევ უფრო განსაკუთრებულ ყურადღებას მოითხოვს. ხველა შესაძლებელია ბაქტერიული ინფექციებითაც იყოს განპირობებული. როდესაც ჩვენ ვლაპარაკობთ სასუნთქი გზების ინფექციებზე, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს პრევენციას, დაცვას. ამ თვალსაზრისით რა არის პირველ რიგში, რეკომენდებული? ეს არის ჰიგიენის ნორმების დაცვა, ბავშვის, რომელიც ავადაა, სახლში დატოვება, ხელის ხშირი დაბანა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ხერხეულიძემ რადიო ფორტუნას ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო ფორტუნა

წაიკითხეთ სრულად