Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზრდის ჰორმონის დეფიციტით მიმდინარე ტანდაბლობა ძალიან იშვიათია,“ - ენდოკრინოლოგი მარინა გორდელაძე

„ზრდის ჰორმონის დეფიციტით მიმდინარე ტანდაბლობა ძალიან იშვიათია,“ - ენდოკრინოლოგი მარინა გორდელაძე

ენდოკრინოლოგმა მარინა გორდელაძემ ზრდის პროცესის თავისებურებებზე ისაუბრა და ჯანმრთელობის ის მდგომარეობები დაასახელა, რომელიც ზრდის პროცესის შემაფერხებელია:

„თავისთავად ​ზრდის პროცესი არის ხრტილზე განვითარებული მოვლენები. ხრტილი ძვალდება და იზრდება ძვალი, ისევ ძვალდება ხრტილი და იზრდება ძვალი. აქონდრო და დისქონდროპლაზიები გახლავთ ხრტილოვანი პათოლოგია. აქ ჰორმონული ჩარევა, გარდა ორთოპედიული ჩარევებისა, მიღებული არ გახლავთ.“

მარინა გორდელაძემ მშობლებს ურჩია ბავშვის ტანდაბლობის შემთხვევაში განსაზღვრონ ძვლოვანი ასაკის შესაბამისობა ბიოლოგიურ ასაკთან:

„გვყავს ბავშვი ტანდაბალი? ვიღებთ ძვლოვან ასაკს. ​თუ ძვლოვანი ასაკი ბავშვის ბიოლოგიური ასაკის საუკეთესო ამსახველია, ვხვდებით, რომ აქ არ არის ჰორმონალური დარღვევა. როგორც წესი და კანონი ეს ქონდროდისპლაზიებია ან გენეტიკური სიდაბლე. ხომ არიან ბავშვები დაბალი ოჯახებიდან?! ეს არის დაბალი მშობლების დაბალი შვილი. როდესაც ბავშვი არის შვიდი წლის და ძვლოვანი ასაკი აქვს ბევრად უფრო მაღალი, აქ უნდა გამორიცხოთ ნაადრევი სქესობრივი მომწიფება ან ხომ არ იყო გამოყენებული რაიმე ანაბოლური პრეპარატები.“

„როდესაც ძვლოვანი ასაკი ბიოლოგიურ ასაკს უსწრებს, პროგნოზის თვალსაზრისით არ არის კარგი. როდესაც ბავშვი ტანდაბალია და ძვლოვანი ასაკიც ჩამორჩება, აქ პროგნოზიც უკეთესია. ყველაზე დიდი ჩამორჩენა, დაახლოებით 3-4 წლით, არის ენდოკრინული და ქრომოსომული დაავადებების დროს. ​უპირველესი გახლავთ ზრდის ჰორმონის დეფიციტი. დავამშვიდებ მშობლებს, რომ ზრდის ჰორმონის დეფიციტით მიმდინარე ტანდაბლობა ძალიან იშვიათია. ტანდაბლობის მიზეზი შეიძლება იყოს ჰიპოთირეოზი. ასევე თუ რევმატოიდული ართრიტის გამო ბავშვს მისცეს გლუკოკორტიტოიდები, ის ამ შემთხვევაშიც იქნება დაბალი. სიდაბლის მიზეზია ბუნებრივი მდგომარეობა, როდესაც არის კუშინგის სინდრომი, დაუნის სინდრომი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა გორდელაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად