Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს კლასიკა ბავშვებმა უნდა იცოდნენ. ოჯახმა და სკოლამ ყველაფერი უნდა გააკეთონ იმისთვის, რომ ბავშვები უწიგნურები არ დარჩნენ,“ - მზექალა შანიძე

„ეს კლასიკა ბავშვებმა უნდა იცოდნენ. ოჯახმა და სკოლამ ყველაფერი უნდა გააკეთონ იმისთვის, რომ ბავშვები უწიგნურები არ დარჩნენ,“ - მზექალა შანიძე

ენათმეცნიერმა მზექალა შანიძემ მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა, თუ როგორ უნდა შეაყვარონ ბავშვებს კითხვა:

„მე წიგნის გარეშე ვერ წარმომიდგენია ჩემი ცხოვრება. ​პატარაობიდანვე რომ ვხედავდი წიგნებს კითხულობდნენ, გავხდი წიგნის მკითხველი. საბავშვო ბაღში კითხვა ვიცოდი და იქ ვუკითხავდი სხვებს წიგნებს. ჩუმადაც ვკითხულობდი ხოლმე. მიშლიდნენ, მეუბნებოდნენ, ამდენი კითხვით თვალებს გაიფუჭებო. საბანქვეშ მქონდა წიგნი დამალული, სანამ დედაჩემი არ გადამაძრობდა საბანს, მანამდე ვკითხულობდი.“

მზექალა შანიძის თქმით, კომპიუტერი და ციფრული ტექნოლოგიები წიგნს ვერ ჩაანაცვლებს:

„ამბობენ, რომ დღეს წიგნი აღარ არის საჭირო, იგი შეცვალა კომპიუტერმა. კომპიუტერი და ციფრული ტექნოლოგიები ძალიან მნიშვნელოვანია. უამისოდ თანამედროვე საზოგადოება წარმოუდგენელია. კომპიუტერს თავისი დანიშნულება აქვს და წიგნს თავისი. არსებობს კიდევ ეს პრობლემა: რას ვაწვდით ჩვენ ბავშვებს? პირველ რიგში, ოჯახმა უნდა შეაყვაროს ბავშვებს წიგნების კითხვა. არ შეიძლება იმის თქმა, რომ სკოლაში მიდის ბავშვი და ის ისწავლის. ბავშვმა ბავშვობიდანვე, პატარა ასაკიდანვე უნდა შეიყვაროს ნაბეჭდი სიტყვა.“

„12-13 წლის ბავშვებს ვურჩევდი ჯავახიშვილის „ეშმაკის ქვა“ წაიკითხონ. ეს წიგნი კარგად ასახავს ბრბოს ფსიქოლოგიას. ბრბოს ფსიქოლოგია, რომელმაც კარგ ადამიანს ქვა ააღებინა ხელში და ასროლინა, ჩვენი დროისთვის ძალიან აქტუალური საკითხია. მე რომ წავიკითხე, მაშინვე გულზე მომხვდა ეს და ვიფიქრე, კარგია, რომ ჩვენმა ბავშვებმა ეს იცოდნენ-მეთქი. ის რაც აღიარებულია კლასიკად, ეს კლასიკა ბავშვებმა უნდა იცოდნენ. ​ოჯახმა და სკოლამ ყველაფერი უნდა გააკეთონ იმისთვის, რომ ბავშვები უწიგნურები არ დარჩნენ,“ - აღნიშნულ საკითხზე მზექალა შანიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად