Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ვიყიდოთ თუ არა იოდი? - გიორგი ღოღობერიძე რადიაციული საფრთხისგან თავდაცვის ეფექტიან გზებზე საუბრობს

ვიყიდოთ თუ არა იოდი? - გიორგი ღოღობერიძე რადიაციული საფრთხისგან თავდაცვის ეფექტიან გზებზე საუბრობს

ონკოლოგი გიორგი ღოღობერიძე რადიაციის საფრთხის გაჩენის შემთხვევაში თავდაცვის წესებს გვაცნობს და საინტერესო რჩევებს გვაძლევს:

„მინდა მოგიყვე იმის თაობაზე, თუ რა უნდა იცოდე იოდის შესახებ. ბევრი ვიდეო გავრცელდა, თუ როგორ დაიცვას საზოგადოებამ თავი რადიაციისგან. საზოგადოება ფრთხილობს, თვალს ადევნებენ სოციალურ სივრცეში გავრცელებულ ვიდეოებს რადიაციისგან თავის დაცვის შესახებ. ადამიანებს ეშინიათ, რომ რუსეთმა არაკეთილსინდისიერად შეუტიოს უკრაინაში არსებულ ატომურ სადგურებს. თუ ისინი დაზიანდება, რადიაცია გაჟონავს. მე მინდა მოგიყვეთ, როგორ ხდება რადიაციისგან თავის დაცვა. ერთ-ერთი საშუალება, რომელიც გამოიყენება უშუალოდ ფარისებრი ჯირკვლის დასაცავად, ეს არის იოდი. ატომური სადგურის დაზიანების შემთხვევაში, იოდი შეიძლება გამოიფრქვეს ატმოსფეროში. რადიოაქტიურმა იოდმა შეიძლება დააზიანოს ფარისებრი ჯირკვალი. სწორედ ფარისებრი ჯირკვალია ის ორგანო, რომელიც იყენებს იოდს. ფარისებრი ჯირკვალი იყენებს ჩვეულებრივ იოდს, იოდ 127-ს. ატომური იარაღის გამოყენების შემთხვევაში, ატმოსფეროში დიდი რაოდენობით ხვდება იოდ 131. ის ფარისებრ ჯირკვალში ჩალაგდება და იწვევს ფარისებრი ჯირკვლის სიმსივნის განვითარებას.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, თავის დაცვა მხოლოდ იმ შემთხვევაში გვჭირდება, თუ რადიაციის დონე მოიმატებს:

„თავდაცვაზე საუბარია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც დადასტურებულია რადიაციის მოამტებული დონე. თუ რადიაცია გაზრდილი არ არის, ამის გაკეთება არ არის საჭირო. ასეთ შემთხვევაში უნდა გამოვიყენოთ კალიუმის იოდიდი. არ მიიღოთ კალიუმის იოდიდი წინასწარ. ზრდასრული ადამიანისთვის კალიუმის იდოდის დოზა არის 130 მილიგრამი, რომელიც დღეში ერთხელ უნდა მიიღოს. ერთ თვემდე ასაკის ბავშვებში დოზა უნდა იყოს 16 მილიგრამი. ერთი თვიდან სამ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის 32 მილიგრამი. სამი წლიდან 18 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის 65 მილიგრამი. დიდების შემთხვევაში ეს არის 130 მილიგრამი. ამის მიღება საჭირო არ არის, თუ რადიაციის დონე არ იმატებს. ამ შემთხვევაში რადიაციის დონე გაზრდილი არ არის, ამიტომ პანიკა საჭირო არ არის. საქართველოში ალტერნატივა არის 5%-იანი იოდის წვეთები. ის ზრდასრულების შემთხვევაში გამოყენებული უნდა იყოს 40-50 წვეთი წყალში ან რძეში გახსნილი. ბავშვებში ამ დოზის ნახევარია მოწოდებული. ზოგჯერ იყენებენ იოდის ბადეებსაც. მას უსვამენ გულ-მკერდზე ან ზურგზე.“

„ბევრი ადამიანი ახლა პანიკობს და იოდის წვეთებს ყიდულობს. ეშინიათ, რომ არ დაემართოთ ფარისებრი ჯირკვლის სიმსივნე. არ არის საჭირო კალიუმის იოდიდის მიღება წინასწარ. ჩემი რჩევა იქნება, რომ არ დაპანიკდეთ და საჭირო დროს, თუ ასეთი დრო საერთოდ დადგა, მხოლოდ ამ შემთხვევაში გამოიყენეთ კალიუმის იოდიდი,“-აღნიშნავს გიორგი ღოღობერიძე.

წყარო: ​Usmle მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად