Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს ღმერთის გადარჩენილი ბავშვია, ის 650 გრამი დაიბადა,“ - ლევან რატიანი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში სასწაულებრივად გადარჩენილი ახალშობილისა და დედის შესახებ

„ეს ღმერთის გადარჩენილი ბავშვია, ის 650 გრამი დაიბადა,“ - ლევან რატიანი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში სასწაულებრივად გადარჩენილი ახალშობილისა და დედის შესახებ

44 წლის თამარი 22 კვირის ორსული იყო, როდესაც კოვიდ-19-ის გართულებული ფორმით რეანიმაციულ განყოფილებაში მოათავსეს. დედისა და ნაყოფის მდგომარეობა უკიდურესად კრიტიკული იყო, რის გამოც ორსულობის შეწყვეტის შესახებ დაისვა საკითხი.

პირველი საუნივერსიტეტო კლინიკის დირექტორმა ლევან რატიანმა პატარა ლაზარეს სასწაულებრივად გადარჩენის შესახებ ისაუბრა:

„მიმაჩნია, რომ ეს დიდი წარმატებაა არამარტო ჩვენი კლინიკისთვის, არამედ მთელი ქვეყნის მასშტაბით. ძალიან იშვიათი შემთხვევებია მე რაც გადავხედე. მსოფლიო მასშტაბით ასეთი შემთხვევა თითქმის არცერთ კლინიკაში არ ყოფილა. გონებაში არ დამიშვია, რომ დედას და შვილს ცუდი გამოსავალი ექნებოდათ. არ ვუშვებდი ამას, შინაგანად მქონდა განცდა, რომ ისინი აუცილებლად გადარჩებოდნენ.“

ლევან რატიანის თქმით, დედის და ნაყოფის მდგომარეობა კრიტიკული იყო:

„გამოხატული იყო სუნთქვის უკმარისობა, იყო ჟანგბადდამოკიდებულება, მოთავსდა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში. ნაყოფი აღმოჩნდა 420 გრამი. დაახლოებით 18 საათში იმდენად დამძიმდა პაციენტის მდგომარეობა, რომ რეანიმაციაში გადავიყვანეთ. ცხოვრებაში არ დამავიწყდება მისი სიტყვები: „მე დედა უნდა გავხდე, ექიმო! ეს არ გააკეთოთ, რომ ჩემი სიცოცხლის გადარჩენისთვის მე ორსულობა შემიწყვიტოთ.“ ყოველდღიურად გვქონდა კონსილიუმი. ყოველი წუთი გადამწყვეტი იყო. დედის სიცოცხლე უნდა გადაგვერჩინა. მცირე შანსი იყო, რომ 22 კვირის ნაყოფს, თუ ის გაჩნდებოდა სიცოცხლისუნარიანობა გაჩენოდა. 25 კვირაზე ჩატარდა საკეისრო კვეთა. დაიბადა 650 გრამი ნაყოფი. ნაყოფი გადავიყვანეთ მართვით სუნთქვაზე. დედა-შვილი იმყოფებოდნენ კრიტიკულ მდგომარეობაში. ყველაფერი ჩადო ჩვენმა კლინიკამ, რომ დედა-შვილის სიცოცხლე გადარჩენილიყო. ღმერთის წყალობით გამარჯვებას მივაღწიეთ. დედა 8 კვირის შემდეგ მოიხსნა აპარატიდან. ახალშობილმაც გარკვეული პერიოდის შემდეგ დაიწყო წონაში მატება. სულ ამას ვიძახი, რომ ეს ღმერთის გადარჩენილი ბავშვია. მან დაიწყო წოვა, აღუდგა ყლაპვის რეფლექსი.“

„მახსოვს ლაზარე იყო ფოტოზე სულ წითელი. „ეს არის შენი ლაზარე, თამარ და იბრძოლე ლაზარესთვის, ლაზარე გადარჩა,“ - ასე მითხრა ლევანი ექიმმა. დე, ლაზარე, უფალმა მაჩუქა შენი თავი და წმინდა მარიამმა. სადაც არ უნდა მოვხვდე, ამ სასწაულს ვყვები. უფლის და სასწაული გუნდის ხელში მოვხვდით. მოციქულებს შორის უფალს ყველაზე ძალიან ლაზარე უყვარდა. ვფიქრობდი, რომ გარდაიცვლება უფალი მკვდრეთით აღადგენს-მეთქი. ჩემმა მეუღლემ მითხრა, რომ ისე იძახოდი ლაზარეს, მართლა მკვდრეთით აღადგინა უფალმა დედა და შვილი,“ - აღნიშნა პატარა ლაზარეს დედამ.

წყარო: ​თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი

წაიკითხეთ სრულად