Baby Bag

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მშობლები ბავშვებთან ერთად ბუნებაში სეირნობისას შვილების გუნება-განწყობის გამოკეთებას მარტივად ამჩნევენ. სიარული ერთგვარი ვარჯიშია, რომელიც ადამიანს თავს ბედნიერად აგრძნობინებს. საყვარელ ადამიანებთან ერთად ყოფნა ნებისმიერი ბავშვისთვის უდიდესი სიხარულის მიმნიჭებელია, ხოლო ბუნებაში ყოფნა პატარების განწყობაზე ძალიან დადებითად აისახება. შაბათ-კვირას ოჯახური გასეირნების მოწყობა მშობლებსა და შვილებზე პოზიტიურად ზემოქმედებს. შესაძლოა, გარეთ ცუდი ამინდი იყოს, წვიმდეს, ბავშვებს კი სიარული ეზარებოდეთ, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ყველაფერი ძალიან კარგად ჩაივლის. თავგადასავლები, ახალი აღმოჩენები, უნიკალური შეგრძნებები და ბუნების სილამაზით ტკბობა ნებისმიერ უსიამოვნებას მარტივად გადაფარავს.

მკვლევარები პატარების ბუნებასთან ურთიერთობებს რეგულარულად აკვირდებოდნენ, რის შედეგადაც დაადგინეს, რომ ბუნება ბავშვებს ნამდვილად აბედნიერებს. ადამიანები ბუნებასთან ურთიერთობისას მასთან ძლიერ ემოციურ კავშირს ამყარებენ, რაც მათ უდიდეს ბედნიერებას ანიჭებს. მექსიკის ერთ-ერთ სკოლაში 9-12 წლის ასაკის 300-მდე ბავშვმა მკვლევარების მიერ შედგენილი სპეციალური კითხვარი შეავსო. კითხვები მათ გუნება-განწყობას, ბუნებასთან ურთიერთობას და ხასიათის თავისებურებებს შეეხებოდა.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ბავშვები, რომლებიც ბუნებასთან ხშირად ურთიერთობდნენ, ველური ყვავილებისა და ცხოველების დანახვაზე ბედნიერდებოდნენ. მათ ფრინველების ხმის გაგონებაც საოცრად სიამოვნებდათ. პატარები, რომლებსაც ბუნებაში ყოფნა უყვართ, სხვა ადამიანებისადმი მეტ თანაგრძნობას და მათი დახმარების სურვილს რეგულარულად ავლენენ. ისინი სიფრთხილით მოიხმარენ წყალს და საყოფაცხოვრებო ნივთებს. ბუნებასთან ურთიერთობის მოყვარული ბავშვები გენდერულ, სოციალურ და რასობრივ თანასწორობასაც უჭერენ მხარს. მათ ბედნიერების სკალაზე უმაღლესი მაჩვენებლებიც უფიქსირდებათ. კვლევებით ასევე დადასტურდა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები გლობალური ეკოლოგიური კრიზისის ფონზე გარემოს აქტიურ დამცველებად გვევლინებიან.

„ბავშვები მომავალი ლიდერები, საქმოსნები, მუშები და მასწავლებლები არიან. მათი განათლება, გარემოსადმი პატივისცემა და გარემოს მნიშვნელობის გაცნობიერება სამომავლოდ ბუნების გადარჩენას შეუწყობს ხელს,“ - ნათქვამია კვლევის ორგანიზატორთა ოფიციალურ განცხადებაში.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში ე.წ. „ტყის საბავშვო ბაღები“ ფუნქციონირებს. მსგავსი ტიპის სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში ბავშვებს ბუნებაში ყოველდღიურად სეირნობას აჩვევენ, ასწავლიან ბაღის მოვლას და გარემოს პატივისცემას.

ბუნებასთან ურთიერთობა დადებითად არამხოლოდ ბავშვებზე, არამედ უფროსებზეც ზემოქმედებს. 2015 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებიც ხშირად სეირნობენ, ნეგატიური აზრებისგან თავისუფლდებიან. შოტლანდიელი ექიმები მაღალი არტერიული წნევის, სტრესისა და დეპრესიისგან გასათავისუფლებლად ადამიანებს ბუნებაში ხშირად გასვლას ურჩევენ. ერთ-ერთმა უახლესმა კვლევამ აჩვენა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები უკეთ იკვებებიან, ბევრს ვარჯიშობენ და კარგი ხასიათითაც გამოირჩევიან.

XIX საუკუნეში მოღვაწე ამერიკელი ფილოსოფოსი ჰენრი დევიდ თორო, რომელიც ტრანსცენდენტალისტი იყო, თვლიდა, რომ ბუნებას სპირიტუალური დანიშნულება აქვს. მისი ნაშრომი „უოლდენი ანუ ტყეში ცხოვრება“ ბუნებაზე ზრუნვის და მისკენ მიბრუნებისკენ მოწოდებაა. თორო თვლიდა, რომ ბუნებას ადამიანის სულის განკურნების უნარი აქვს. ადამიანის სული კი ბუნების დიადი სულის ნაწილად მიაჩნდა.

ამერიკელების ნაწილს დღემდე მტკიცედ სწამს, რომ ბუნებას უდიდესი ძალა აქვს. ისინი მისი სიღრმისეული მნიშვნელობის გაგებას და წვდომას აქტიურად ცდილობენ. თოროს მოძღვრების თაყვანისმცემლები თვლიან, რომ ადამიანური ყოფიერების ყველა ფუნდამენტურ კითხვაზე პასუხი სწორედ ბუნებაში უნდა ვეძებოთ.

მომზადებულია ​cnn.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად