Baby Bag

უნდა გავაკონტროლოთ თუ არა თინეიჯერი შვილების სოციალური ქსელები?

უნდა გავაკონტროლოთ თუ არა თინეიჯერი შვილების სოციალური ქსელები?
თინეიჯერები სოციალურ ქსელებში საკუთარ ემოციებსა და განწყობებს ხშირად ღიად ​ამჟღავნებენ. მშობლებს შვილების სოციალური მედიის პლატფორმებზე დაკვირვება მათი ყოველდღიური ცხოვრების შესახებ უამრავი ინფორმაციის მიღებაში ეხმარება. მიუხედავად ამისა, ადამიანების ნაწილი თვლის, რომ შვილის სოციალური ქსელის რეგულარული გადამოწმება არაეთიკური ქცევაა და ბავშვის თავისუფლებას ზღუდავს.

თინეიჯერების მშობლების ნახევარზე მეტი საკუთარი შვილის სოციალურ ქსელს ჩუმად აკვირდება და ბავშვის თითოეულ აქტივობას ფარულად აკონტროლებს. ბევრი ცნობილი ადამიანი საჯაროდ აღიარებს, რომ შვილების სოციალურ ქსელებზე წვდომა აქვს და მათ შესახებ ინფორმაციის მოძიებას მალულად ახერხებს. რამდენად გამართლებულია მშობლების მხრიდან ბავშვების სოციალური ქსელების გაკონტროლება? ბავშები სოციალურ ქსელებში ნეგატიურ თუ პოზიტიურ განწყობებს ნაკლებად მალავენ. ისინი საკუთარი განცდების გადმოსაცემად სევდიან ან მხიარულ სტატუსებს წერენ (განწყობის შესაბამისად). 12-15 წლამდე მოზარდები, რომლებიც კომპიუტერის ეკრანთან დღეში 3 საათზე მეტ დროს ატარებენ, ხშირად დეპრესიული განწყობებითა და შფოთვითი აშლილობით იტანჯებიან. სოციალური ქსელების აქტიური მოხმარება ბავშვების ფსიქიკაზე დამთრგუნველად მოქმედებს.

სოციალური მედია პლატფორმები ბავშვის მომავალს მნიშვნელოვნად განსაზღვრავენ. მოზარდები, რომლებიც კომპიუტერთან ბევრ დროს ატარებენ, მომავალ პროფესიას ხშირად სოციალური ქსელების გავლენით ირჩევენ. იშვიათ შემთხვევაში ბავშვები სოციალური მედია პლატფორმების გამოყენებით ნარკოტიკული საშუალებების შეძენასაც ახერხებენ. თინეიჯერების 45 % ხმამაღლა აცხადებს, რომ მათ ინტერნეტზე 24 საათიანი წვდომა აქვთ. ბუნებრივია, ზემოთ დასახელებული საფრთხეების გათვალისწინებით, მშობლებს საკუთარი შვილების ქცევისა და აქტივობების გადამოწმების სურვილი ხშირად უჩნდებათ. მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვზე ზრუნვა და მისთვის ნებისმიერი სახის საფრთხის არიდება აუცილებელია, მშობელმა ოქროს შუალედის დაცვა უნდა შეძლოს. როდესაც სოციალური ქსელში თქვენი შვილის აქტივობების გაკონტროლებას ცდილობთ, მის პირად სივრცეში არ უნდა შეიჭრათ. ბავშვის სოციალურ ქსელზე დაკვირვება მისი უფლებების შელახვაში არ უნდა გადაიზარდოს.

რამდენად გამართლებულია შვილის ინტერნეტ აქტივობების ფარულად გადამოწმება?

ჯაშუშობა ადამიანის ნეგატიურ ქმედებასთან ასოცირდება. როდესაც ბავშვის აქტივობებს ფარულად აკვირდებით, ამას მისი ნებართვის გარეშე აკეთებთ, რაც მისი პირადი სივრცის უგულებელყოფაა. თქვენი შვილისთვის სიკეთე თუ გსურთ, მისი ქცევა უნდა გააკონტროლოთ, მაგრამ ჯაშუშური ქმედებებისგან თავი უნდა შეიკავოთ.

კვირაში ერთხელ თქვენი შვილის სოციალური ქსელი აუცილებლად შეამოწმეთ. ბავშვის აქტივობების გასაკონტროლებლად ყალბი ანგარიშები არასდროს შექმნათ. თქვენი შვილი სოციალურ ქსელში დაიმეგობრეთ ან მისი ანგარიშის პაროლი ჰკითხეთ. ნებისმიერი ქმედება, რომელსაც მისი ქცევის გასაკონტროლებლად მიმართავთ, ბავშვთან წინასწარ უნდა შეათანხმოთ. აუცილებლად აუხსენით თქვენს შვილს, რომ მისი სოციალური ქსელის გადამოწმება მისივე ინტერესების დასაცავად გჭირდებათ. ბავშვი უნდა მიახვედროთ, რომ ყველაფერს მისი უსაფრთხოებისთვის აკეთებთ.

ბავშვის პირადი სივრცის უხეში დარღვევა აუცილებელი არ არის, რათა მის შესახებ ბევრი რამ იცოდეთ. თუ თქვენს თინეიჯერ შვილს შეყვარებული ჰყავს, მათ მიმოწერას ნუ წაიკითხავთ. სოციალურ ქსელზე დაკვირვებით მარტივად მიხვდებით, როგორ გრძნობს თავს მოზარდი. თუ შეყვარებულთან რაიმე უსიამოვნება აქვს, ეს მის პირად პროფილზე აუცილებლად აისახება. თუ სოციალურ ქსელში თქვენი შვილი პესიმისტურ სტატუსებს წერს და მისი ყოველდღიური ქცევა უკონტროლო ხდება, თუ გრძნობთ, რომ სუიციდის საფრთხე არსებობს ან ბავშვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას სერიოზული საფრთხე ემუქრება, ბუნებრივია, საკუთარ თავს თავისუფლად მოქმედების უფლება უნდა მისცეთ. მსგავს შემთხვევაში აუცილებლად გაეცანით ბავშვის პირად მიმოწერას, რათა მისი პრობლემების რეალური მიზეზი დაადგინოთ.

ბავშვებს თანამედროვე ტექნოლოგიების პასუხისმგებლიანი და რაციონალური გამოყენება უნდა ასწავლოთ

ადამიანი მანქანის ტარების უფლების მიღებამდე სპეციალურ საფეხურებს გადის. ის მართვის თეორიულ და პრაქტიკულ გამოცდას აბარებს, მის ცოდნას ოფიციალურად აღიარებენ და მართვის მოწმობას მხოლოდ ამის შემდეგ აძლევენ. ბავშვებს სოციალური ქსელების რაციონალურ მოხმარებას არავინ ასწავლის. ისინი საკუთარ უსაფრთხოებაზე ზრუნვას ნაკლებად ახერხებენ, რადგან სათანადოდ ინფორმირებულები არ არიან.

ბავშვებს თანამედროვე ტექნოლოგიების და ინტერნეტის მოხმარების დადებითი ასპექტები ბაღის ასაკიდანვე უნდა გავაცნოთ. ზოგჯერ კარგად ინფორმირებული ბავშვებიც უშვებენ შეცდომებს. მშობელმა შვილის სოციალური ქსელი ნებისმიერ შემთხვევაში უნდა გადაამოწმოს, რათა ბავშვის შეცდომა არ გამოეპაროს. ყალბი ანგარიშების შექმნით შვილის ქცევის გაკონტროლება დაუშვებელია. თუ ბავშვს თქვენი ნდობა არ აქვს, შესაძლოა, მან თავად შექმნას ისეთი სოციალური ქსელი, რომელზეც თქვენ წვდომა არ გექნებათ. მთავარია, შვილებთან ახლო ურთიერთობა გქონდეთ, რათა მათ წარმატებულ ადამიანებად ჩამოყალიბებაში დაეხმაროთ. 

მომზადებულია parents.com-ის მიერ
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.

- რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი?

- ბავშვები განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე არც თუ ისე იშვიათად მიმართავენ აგრესიულ ქცევას. ხშირად გარშემომყოფთა ქცევაზე დაკვირვების შედეგად დაისწავლიან აგრესიულ ქცევას, შესაბამისად, მათ განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ოჯახის, სამეზობლოს, სკოლის, ზოგადად, სოციუმის ფაქტორი, რადგან სწორედ იქ და მათზე დაკვირვებით იღებს ქცევის პირველ გამოცდილებას. აგრესიით კომუნიკაცია შესაძლოა, ბევრად უფრო რთულ და სიღრმისეულ პრობლემებზე მიუთითებდეს, ვიდრე მხოლოდ დასწავლილი ქცევა, ის ხშირად სოციალური და ემოციური პრობლემების მანიშნებელია.

ასევე გარემოს სხვადასხვა მახასიათებელი, რომელშიც ადამიანი იმყოფება, ზრდის ან ამცირებს აგრესიული ქმედებების ალბათობას. გარდა ამისა, ადამიანის ინდივიდუალური მახასიათებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს აგრესიული ქცევის გამოვლინებაში. ბავშვის აგრესიული ქცევის ჩამოყალიბებაზე შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს უამრავმა ფაქტორმა, როგორც სამედიცინო დიაგნოზმა, ასევე სოციალურმა ფაქტორებმა.

აღსანიშნავია, რომ ბოლო დროს იზრდება იმ სამედიცინო კვლევების რაოდენობა, რომლებიც ადასტურებენ ტელეეკრანებზე ნანახი ძალადობის სცენების ხელშეწყობას და აუდიტორიის აგრესიის დონის ამაღლებას.

- რა ფორმებით შეიძლება გამოვლინდეს აგრესიული ქცევა?

- არსებობს აგრესიული ქცევის სხვადასხვა ფორმა, თუმცა ალბათ მნიშვნელოვანია ყურადღების გამახვილება ფიზიკურ და ვერბალურ აგრესიაზე. ფიზიკური აგრესია არის ფიზიკური ძალის გამოყენება სხვა ადამიანის მიმართ (მაგალითად, დარტყმა, საგნების სროლა). ვერბალური აგრესია, მაგალითად, ყვირილი, გინება, ლანძღვა, მუქარა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა. პატარა, კერძოდ, სკოლამდელ ასაკში აგრესიულ ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს გარკვეული ფუნქცია, იყოს არასასურველის არიდებით გამოწვეული, ან სასურველის მისაღებად განხორციელებული. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია ურთიერთშეთანხმება და სწორი ფორმის სწავლება.

- რა უნდა იცოდეს გარშემომყოფმა იმისთვის, რომ სწორად გაუმკლავდეს გამოვლენილ აგრესიას?

- აბსოლუტურად გასაგებია, რომ „ბუნებრივი“ აგრესიული პოტენციალი არსად არ ქრება, უბრალოდ ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარი იმპულსების კონტროლი, ან მათი გამოხატვა საზოგადოებაში მისაღები ფორმით. სწორედ აქ, მნიშვნლოვანია სოციუმი, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ოჯახი, აღზრდის ტიპი, მშობლის და შვილის ემოციური ფონი. გავიმეორებ და კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მაგალითი, მშობლის ქცევა და დამოკიდებულებაა, ამიტომ აგრესიული ქცევის პრევენციის ერთ-ერთი მთავარი პირობაა მშობლის სიზუსტე საკუთარ თავთან და შვილთან მიმართებაში. ის (მშობელი)  უნდა ეცადოს, რომ არა მხოლოდ შეგონებით, არამედ საკუთარი ქცევითი მაგალითით ბავშვი პატარა ასაკიდანვე მიაჩვიოს პრობლემების აგრესიული მეთოდების გარეშე გადაჭრას, გამოსავლის მშვიდად ძიებას და პოვნას. ყველა ბავშვი არის ინდივიდუალური, თუკი მშობლის ძალისხმევის მიუხედავად პრობლემა მაინც დაუძლეველია, დაიხმარეთ სპეციალისტი (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). კომპეტენტური სპეციალისტის რეკომენდაციით, სხვადასხვა ტექნიკით შესაძლებელია აღმოვფხვრათ პრობლემა.

- რა შემთხვევაში შეიძლება გამწვავდეს მდგომარეობა?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება აგრესიაზე აგრესიითვე პასუხი. ასეთ დროს მდგომარეობა ნამდვილად გამწვავდება, შესაძლოა გაჩნდეს დამატებითი სირთულეებიც. მშობელი-შვილის ურთიერთობის სირთულე, დამატებითი ქცევითი სირთულეები, ამიტომ თუკი მშობელი ვერ უმკლავდება გარკვეულ გამოწვევებს, სჯობს მიმართოს სპეციალისტს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად